Dokumentacja lokalna i obowiązki sprawozdawcze od 2017 r.

1. Co to jest dokumentacja lokalna?

Tzw. dokumentacja lokalna to od 2017 r. podstawowy element dokumentacji cen transferowych. Jej nazwa pochodzi stąd, że przygotowywana jest na poziomie krajowym – „lokalnym".

Do jej przygotowania zobligowani są podatnicy, których przychody lub koszty w poprzednim roku podatkowym przekroczyły 2 mln euro i zawierali oni transakcje z podmiotami powiązanymi powyżej określonych w przepisach progów (informacje o progach patrz następne pytanie).

Dokumentacja lokalna obejmuje m.in. opis transakcji, informacje o podatniku, o realizowanej strategii gospodarczej, dane finansowe dotyczące transakcji oraz wskazanie metody i sposobu kalkulacji dochodu (straty) podatnika.

2. Jakie są progi dla transakcji, czyli które transakcje podlegają udokumentowaniu?

Obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych oraz jej zakres zależy od wielkości przychodów lub kosztów osiągniętych przez podatnika w poprzednim roku podatkowym. Zasadniczo, im wyższe przychody/koszty osiągnął podatnik, tym bardziej rozbudowaną dokumentację musi przygotować. Z drugiej jednak strony, wraz ze wzrostem przychodów podatnika zwiększa się próg dla transakcji.

I tak, w przypadku, gdy łączne przychody przekroczyły w poprzednim roku równowartość:

- 2 mln euro i nie więcej niż 20 mln euro – udokumentowaniu podlegają transakcje powyżej 50 000 euro, powiększone o 5000 euro za każdy 1 mln euro przychodu powyżej 2 mln euro;

- 20 mln euro i nie więcej niż 100 mln euro – próg wyznaczający obowiązek dokumentacyjny wynosi 140 000 euro powiększone o 45 000 euro za każde 10 mln euro przychodu powyżej 20 mln euro;

- 100 mln euro – próg wynosi 500 000 euro.

3. Czy należy sumować wartość transakcji?

Zgodnie z art. 9a ustawy o CIT, dokumentację cen transferowych należy sporządzić dla transakcji i innych zdarzeń gospodarczych, które mają istotny wpływ na kształtowanie się dochodu/straty podatnika, tj. przekraczają ustawowy próg.

Z uwagi na niedoprecyzowanie przepisów, istnieją wątpliwości czy ustawowy próg należy odnosić osobno do każdej transakcji danego rodzaju czy konieczne jest sumowanie wartości wszystkich transakcji zawartych z danym podmiotem powiązanym.

W świetle aktualnych interpretacji podatkowych nie można jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Przykładem pozytywnej dla podatników interpretacji jest interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 lutego 2017 r. (3063-ILPB2.4510.207.2016. 1.ŁM), w której organ uznał, że ustawowy limit należy odnosić osobno do każdej transakcji zawartej z danym podmiotem powiązanym. W uzasadnieniu organ powołał się m.in. na konieczność uwzględniania, przy nakładaniu na podatnika obowiązków dokumentacyjnych, związanych z tym przewidywanych kosztów oraz ciężaru administracyjnego .

Odmienne stanowisko zaprezentowano natomiast np. w interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach z 15 lipca 2016 r. (IBPB-1-2/4510-430/16/JW.).

W związku z tymi rozbieżnościami należy poczekać na ustalenie jednolitej linii interpretacyjnej.

4. Co musi zawierać dokumentacja lokalna?

Zgodnie z art. 9a ust. 2b ustawy o CIT/art. 25a ust. 2b ustawy o PIT dokumentacja lokalna musi zawierać:

- opis transakcji lub innych zdarzeń, zawierający m.in.:

– wskazanie rodzaju i przedmiotu transakcji;

– dane finansowe, w tym przepływy pieniężne dotyczące transakcji/zdarzeń;

– dane identyfikujące podmioty powiązane dokonujące transakcji/zdarzeń;

– opis przebiegu transakcji/zdarzeń, w tym pełnionych przez strony funkcji, angażowanych aktywów, kapitału ludzkiego oraz ponoszonych ryzyk;

– wskazanie metody i sposobu kalkulacji dochodu (straty) podatnika wraz z uza- sadnieniem ich wyboru, w tym algorytmu kalkulacji rozliczeń dotyczących transakcji/zdarzeń oraz sposobu wyliczenia wartości rozliczeń wpływających na dochód (stratę) podatnika;

- opis danych finansowych podatnika;

- informacje o podatniku, w tym m.in. opis struktury organizacyjnej i zarządczej, opis przedmiotu i zakresu prowadzonej działalności, realizowanej strategii gospodarczej czy otoczenia konkurencyjnego;

- dokumenty, w tym m.in. umowy, porozumienia zawarte w ramach transakcji.

Dla podatników o przychodach/kosztach powyżej 10 mln euro, obowiązkowym elementem każdej dokumentacji jest także analiza danych porównawczych (tzw. benchmarking study).

5. Czy jest określony termin na sporządzenie dokumentacji?

Tak. Od 2017 r. obowiązuje termin na sporządzenie dokumentacji cen transferowych.

Zgodnie z art. 9a ust. 2f ustawy o CIT, dokumentację należy sporządzić nie później niż do dnia złożenia zeznania podatkowego za dany rok podatkowy. Wyjątek stanowi opis danych finansowych podatnika – należy sporządzić go w terminie 10 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego podatnika.

W praktyce zatem podatnicy mający rok podatkowy pokrywający się z rokiem kalendarzowym będą zobowiązani sporządzić dokumentacje za 2017 r. do końca marca 2018 r.

Dodatkowo, wraz z deklaracją podatkową konieczne będzie złożenie oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji podatkowej.

6. Czy dokumentację należy przedstawić organom bez wezwania czy na żądanie?

Dokumentację cen transferowych przedstawia się organom podatkowym na żądanie. Podatnik nie jest zobligowany przekazywać organom dokumentacji bez wezwania.

Wynika to z art. 9a ust. 4 ustawy o CIT/art. 25a ust. 4 ustawy o PIT, zgodnie z którymi podatnicy są obowiązani do przedłożenia dokumentacji podatkowej w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia żądania przez organ podatkowy.

Ponadto, organ podatkowy może wystąpić do podatnika z żądaniem sporządzenia i przedłożenia dokumentacji dla transakcji o wartości poniżej ustawowych limitów, gdy istnieją okoliczności wskazujące na prawdopodobieństwo zaniżenia ich wartości w celu uniknięcia obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej. W takiej sytuacji podatnik jest obowiązany do sporządzenia i przedłożenia dokumentacji podatkowej w terminie 30 dni od dnia doręczenia takiego żądania.

Obowiązkowe jest natomiast złożenie oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji.

7. Czy mogę zawierać transakcje z podmiotami powiązanymi i w ogóle nie sporządzać dokumentacji cen transferowych?

Ustawodawca przewidział kilka wyjątków, w których podatnik nie będzie zobowiązany sporządzać dokumentacji cen transferowych dla transakcji zawieranych między podmiotami powiązanymi.

Podatnik nie sporządzi dokumentacji podatkowej gdy:

- transakcja zawierana jest z podmiotem powiązanym kapitałowo, a udział ten nie przekracza 25 proc.;

- przychody lub koszty podatnika w roku poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły 2 mln euro;

- cena lub sposób określenia ceny przedmiotu transakcji wynika z przepisów ustaw lub wydanych na ich podstawie aktów normatywnych;

- podmioty zawarły uprzednio porozumienie cenowe („Advance Pricing Arrangement").

8. Czy jedną dokumentacją cen transferowych można objąć transakcje z więcej niż jednym podmiotem?

Tak. Dany typ transakcji realizowany z różnymi podmiotami może być ujęty w jednej dokumentacji, jeżeli warunki tych transakcji są do siebie zbliżone. Przepisy podatkowe nie nakazują bowiem sporządzania osobnej dokumentacji cen transferowej dla każdego podmiotu. W konsekwencji, w praktyce możliwe i często spo- tykane jest agregowanie transakcji w jedną dokumentację.

Przykład

Podatnik nabywający surowce od dwóch podmiotów powiązanych, gdzie warunki zakupu są podobne a cena jest kalkulowana na tych samych zasadach, może opisać te dwie transakcje w jednej dokumentacji.

9. Czy trzeba sporządzać dokumentację cen transferowych dla umowy cash poolingu?

Tak. W zakresie cash poolingu istnieje ugruntowana niekorzystna dla podatników linia orzecznicza i interpretacyjna. Organy podatkowe są zgodne, że pomiędzy uczestnikami cash poolingu istnieje relacja wypełniająca znamiona pożyczki. Tym samym, po przekroczeniu ustawowych progów wartościowych, rozliczenia z tytułu cash poolingu są objęte obowiązkiem sporządzania dokumentacji cen transferowych.

Od 2017 r. ustawodawca wprost wskazuje, że umowy dotyczące zarządzania płynnością traktowane są jako umowy podlegające obowiązkowi dokumentacyjnemu (art. 9a ust. 2b ustawy o CIT/art. 25a ust. 2b ustawy o PIT).

10. Czy umorzenie zobowią- zania powoduje obowią- zek sporządzenia dokumentacji cen transferowych?

Nie. Zgodnie z aktualnym podejściem organów podatkowych zwolnienie z długu nie jest transakcją samą w sobie, a jedynie umową polegającą na anulowaniu zawiązanego uprzednio zobowiązania. Nie ma w takim przypadku mowy o wygenerowaniu zysku, który mógłby zostać zaniżony.

Tym samym zwolnienie z długu nie wiąże się także z koniecznością sporządzenia przez podatnika dokumentacji cen transferowych.

Podejście takie potwierdzają liczne interpretacje podatkowe, np. interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 11 lutego 2016 r. (IBPB-1-3/4510-114/16/SK) czy interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 8 grudnia 2015 r. (ILPB4/4510-1-480/15-2/ŁM).

11. Co to jest CIT-TP i kto musi go składać?

CIT-TP to specjalny formularz stanowiący załącznik do rocznego zeznania podatkowego. Zgodnie z art. 27 ust. 5 ustawy o CIT jest to uproszczone sprawozdanie opisujące transakcje i wszystkie zdarzenia zawarte z podmiotami powiązanymi lub z podmiotami z tzw. „raju podatkowego". Podatnicy powinni określić w nim m.in. powiązania występujące w grupie, transakcje zachodzące pomiędzy jej członkami oraz określić profil działalności firmy.

Od 2017 r. do złożenia CIT-TP zobowiązani są podatnicy, którzy zawierali transakcje z podmiotami powiązanymi, a osiągane przez nich przychody lub koszty za poprzedni rok podatkowy przekroczyły równowartość 10 mln euro.