Obecnie obowiązujące przepisy ustawy o ustroju sądów powszechnych przewidują bardzo ograniczone kompetencje dla samorządu sędziowskiego. Projektowane zmiany mają na celu przywrócenie zadań samorządu z odległej przeszłości. Wątpliwości budzi, czy jest to w istocie potrzebne i jaka ma być rola tego samorządu.
Samorząd sędziowski jest rodzajem samorządu zawodowego skupiającego z mocy prawa sędziów danego sądu. Aktualnie posiada on niewielkie uprawnienia. Jak bowiem wynika z przepisów u.s.p., zasadnicze jego uprawnienie to wysłuchanie informacji prezesa o sytuacji w sądzie oraz wybór delegatów na posiedzenia kolegiów, na których opiniowani są kandydaci na stanowiska sędziowskie.