W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki. Tak wynika z art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 1778).
W uzasadnionych przypadkach ZUS, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie. Ten mechanizm nie powinien mieć jednak zastosowania, gdy płatnik dokonał przelewu w ostatnim dniu płatności przelewem, jeśli bank uzna tą kwotą rachunek ZUS po tym dniu. Wniosek płatnika o przywrócenie terminu jest wówczas bezprzedmiotowy. Wynika to z faktu, że nie dochodzi do naruszenia terminu płatności składek, a tym samym ZUS nie powinien wyłączyć płatnika z ubezpieczenia chorobowego.