Od 20 września 2008 r., odkąd zaczęła obowiązywać znowelizowana ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, ZUS ma obowiązek wydawania interpretacji w sprawie składek. Podobne rozwiązanie funkcjonuje już w systemie podatkowym.

[srodtytul]Kto otrzyma wyjaśnienia[/srodtytul]

O interpretację przepisów może się ubiegać jedynie przedsiębiorca, a zatem osoba fizyczna, prawna i jednostka organizacyjna, która prowadzi działalność gospodarczą.

[ramka][b]Uwaga [/b]

Wniosek o pisemną interpretację przepisów przedsiębiorca składa do oddziału ZUS właściwego dla jego siedziby.[/ramka]

Takiego prawa nie ma natomiast płatnik składek, który nie ma statusu przedsiębiorcy (np. jednostka budżetowa, osoba kontynuująca opłacanie składek czy osoba, która zamierza rozpocząć prowadzenie działalności, ale nie ma jeszcze wpisu do ewidencji działalności). O interpretację nie może także wnioskować wspólnik spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej czy wspólnik jednoosobowej spółki z o.o.

Jednak nie ma już przeszkód, aby o interpretację wystąpiła spółka jawna, partnerska, komandytowa czy spółka z o.o. Nie dotyczy to jedynie spółki cywilnej, mimo że jest płatnikiem składek, na przykład za zatrudnionych pracowników czy zleceniobiorców. W tym przypadku jednak wniosek może złożyć tylko wspólnik tej spółki.

[srodtytul]Co w piśmie[/srodtytul]

We wniosku przedsiębiorca musi przedstawić stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe dotyczące indywidualnie oznaczonej sprawy. Co więcej, koniecznie ma wskazać własne stanowisko w tej sprawie. W razie gdyby ZUS nie wydał interpretacji w ciągu 30 dni od otrzymania kompletnego i opłaconego wniosku, to należy uznać, że od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin jej wydania, obowiązuje interpretacja przedstawiona przez przedsiębiorcę.

Warto pamiętać, że oprócz tego przedsiębiorca powinien podać w tym dokumencie dane o:

- firmie, czyli jej nazwę i siedzibę, adres albo miejsce zamieszkania przedsiębiorcy, ewentualnie adres do korespondencji,

- numerze NIP,

- numerze w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym lub Ewidencji Działalności Gospodarczej,

- pełnomocniku – w razie jego stanowienia trzeba podać jego dane osobowe i adres (ewentualnie pełnomocnictwo).

Wniosek musi być podpisany przez przedsiębiorcę albo przez osobę (osoby) uprawnione do jego reprezentowania. Gdy zawiera braki formalne, ZUS powinien wystąpić o ich usunięcie w ciągu siedmiu dni. Brak reakcji spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania.

[b]Nie można pytać ZUS o wszystkie przepisy. Interpretacji bowiem podlegają tylko te dotyczące ubezpieczeń społecznych, które regulują, za kogo i od jakiej podstawy powinny być opłacane składki. [/b]Natomiast nie można już zwrócić się do ZUS o wyjaśnienia w kwestii objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym.

[srodtytul]Najpierw zapłata[/srodtytul]

Jeśli wniosek o interpretację dotyczy jednego stanu faktycznego, trzeba zapłacić za to 40 zł. Za każde następne rozstrzygnięcie – nawet jeśli wydane jest w jednym piśmie – trzeba zapłacić wielokrotność tej kwoty.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pan Mirosław złożył w ZUS wniosek o wydanie interpretacji przepisów, który dotyczył rozstrzygnięcia dwóch stanów faktycznych: podlegania ubezpieczeniom społecznym i podstawy wymiaru składek. Musiał zapłacić za to 80 zł.[/ramka]

Wspomnianą opłatę trzeba uiścić w ciągu siedmiu dni od złożenia wniosku na rachunek oddziału ZUS, do którego skierowano wniosek. [b]Numery rachunków bankowych można znaleźć na stronie [link=http://www.zus.pl]www.zus.pl[/link]. Jeśli przedsiębiorca się z tym spóźni, wówczas wniosek nie zostanie rozpatrzony.[/b] Ponieważ jednak termin wydania przez ZUS interpretacji biegnie dopiero od dnia otrzymania przez niego kompletnego i opłaconego wniosku, dowód uiszczenia opłaty przedsiębiorca może dołączyć do wniosku. ZUS ma 30 dni na wydanie interpretacji (w formie decyzji). Jeśli w tym czasie nie odpowie, wówczas obowiązuje interpretacja przepisów przedstawiona przez firmę.

Jeśli jednak wyda interpretację w oznaczonym czasie, a przedsiębiorca uzna, że urzędowe stanowisko jest błędne, może zaskarżyć je do sądu. Ma na to miesiąc od momentu doręczenia tej interpretacji. Od odwołania nie wnosi się opłaty sądowej.

[srodtytul]Bez kary[/srodtytul]

Przedsiębiorca może nie zastosować się do interpretacji wydanej przez ZUS. Warto jednak pamiętać, że ta będzie wiążąca dla ZUS i zmiana wydanego przez nie stanowiska będzie możliwa wyłącznie w drodze wznowienia postępowania.

Jeżeli przedsiębiorca zastosuje się do wydanej decyzji, nie będzie mógł być obciążony sankcjami administracyjnymi, finansowymi lub karami w zakresie, w jakim zastosował się do prezentowanego tam stanowiska. Oznacza to zatem, że ZUS nie będzie mógł dochodzić od niego odsetek za zwłokę. Nie będzie też możliwe wymierzenie firmie dodatkowej opłaty w wysokości do 100 proc. nieopłaconych składek, jeżeli nieopłacenie składek na ubezpieczenia będzie konsekwencją zastosowania się do udzielonej interpretacji.

[ramka][b]Czego się dowiemy[/b]

ZUS wydaje interpretację w sprawach:

- podlegania ubezpieczeniom społecznym,

- podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,

- stopy procentowej składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz na oba te fundusze, a także zasad obliczania tych składek,

- zasad ustalania właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego.[/ramka]

[i]masz pytanie, wyślij e-mail do autorki

[mail=i.rakowska@rp.pl]i.rakowska@rp.pl[/mail][/i]

[i]Podstawa prawna:

– art. 1 pkt 2, 3[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=21E9C0FF869FB2B4ABF90A8EAB2B39FE?id=278806] ustawy z 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie innych ustaw (DzU nr 141, poz. 888)[/link][/i]