[b]Zleceniobiorca nie podlega przepisom kodeksu pracy, toteż nie przysługuje mu wynagrodzenie chorobowe przez 33 dni (lub 14 dni, jeśli zatrudniony ukończył 50 lat) choroby w roku kalendarzowym[/b]. Nie oznacza to jednak, że za ten czas nic nie dostanie.

[srodtytul]Najpierw okres wyczekiwania[/srodtytul]

Gdy zleceniobiorca przystąpił, na swój wniosek, do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, przysługuje mu zasiłek chorobowy z ubezpieczenia społecznego. Ale nie od razu. Najpierw musi minąć tzw. okres wyczekiwania, po którym ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku. Krócej czekają osoby podlegające ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo, np. pracownicy. Oni mają prawo do świadczenia chorobowego po upływie 30 dni trwania w tym ubezpieczeniu.

Natomiast [b]osoby, dla których ubezpieczenie chorobowe ma charakter dobrowolny, czyli np. zleceniobiorcy, mogą liczyć na zasiłek dopiero po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego[/b] (art. 4 ust. 1 pkt 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0E006F050AD9DD1B28AA366DDA0CF31F?id=176768]ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa; DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.[/link]).

Do okresów ubezpieczenia chorobowego wlicza się poprzednie jego okresy, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana:

- urlopem wychowawczym,

- urlopem bezpłatnym albo

- odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Oczywiście nadal istnieją przypadki – jako wyjątki – kiedy prawo do zasiłku chorobowego przysługuje już od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego. Dotyczy to m.in. absolwentów szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych.

[srodtytul]Dobrowolne z warunkami[/srodtytul]

Osoby wykonujące pracę na podstawie umów-zleceń mogą, a nie muszą, być objęte ubezpieczeniem chorobowym. Jednak prawo do tego mają jedynie ci, którzy obowiązkowo podlegają ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym z tytułu zlecenia (art. 11 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=08F753C61A103A97085806E62B26DAB5?id=184677]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych; DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.[/link]). Zgłoszenie do ubezpieczenia chorobowego zleceniobiorca może złożyć w dowolnym, wybranym przez siebie terminie. I ubezpieczeniem chorobowym zostanie objęty od dnia, który wskaże we wniosku, ale nie wcześniej niż od dnia złożenia wniosku o objęcie tym ubezpieczeniem. Przy czym, jeżeli zleceniodawca dokona zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w terminie siedmiu dni od daty rozpoczęcia wykonywania zlecenia, to objęcie tym ubezpieczeniem nastąpi od dnia wskazanego w tym zgłoszeniu.

[ramka][b]Przykład 1[/b]

Pani Anna wykonuje umowę-zlecenie od 5 stycznia 2009 r. Ostatnią pracę zakończyła we wrześniu 2008 r. Zleceniodawca zgłosił ją 7 stycznia do obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego, rentowych, wypadkowego oraz dobrowolnego chorobowego od 5 stycznia. Osoba ta bowiem złożyła wniosek o przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego od tego dnia. W związku z tym pani Anna została objęta tym ubezpieczeniem od 5 stycznia. W marcu zachorowała i dostarczyła zwolnienie lekarskie ZUS ZLA na okres od 24 do 27 marca. Jednak za te dni niezdolności do pracy pani Anna nie otrzyma zasiłku, gdyż jest jeszcze w okresie wyczekiwania. Dopiero po upływie 90 dni uzyska do niego prawo. [/ramka]

[ramka][b]Przykład 2[/b]

Pani Kamila ukończyła szkołę wyższą. Dyplom uzyskała 7 listopada 2008 r.

Umowę-zlecenie zawarła 5 stycznia 2009 r. Od tego dnia została zgłoszona do obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego i rentowych.

Natomiast wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym złożyła 2 lutego i od tego dnia jest ubezpieczona na wypadek choroby. Ponieważ pani Kamila zdążyła w ciągu 90 dni od ukończenia studiów do niego przystąpić, ma prawo do zasiłku chorobowego od pierwszego dnia tego ubezpieczenia.[/ramka]

[srodtytul]Płatnik lub zakład [/srodtytul]

Prawo do zasiłku ustala, oblicza jego wysokość i wypłaca płatnik. Jest nim zleceniodawca jako płatnik składek, jeśli na 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego zgłaszał do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 osób, a gdy zgłaszał mniej, wypłaca ZUS. Gdy na ten dzień zleceniodawca nikogo nie zgłaszał do tego ubezpieczenia, to liczbę ubezpieczonych ustala się według stanu na pierwszy miesiąc, w którym dokonał takiego zgłoszenia.

Podstawą do wypłaty zasiłku jest zaświadczenie lekarskie (druk ZUS ZLA), które chory powinien dostarczyć płatnikowi zasiłku w ciągu siedmiu dni od daty jego otrzymania. Jeśli płatnikiem zasiłków jest ZUS, to druk ZUS ZLA najpierw wędruje do zleceniodawcy (również w ciągu siedmiu dni), a ten niezwłocznie przekazuje go do ZUS, podając datę dostarczenia zaświadczenia przez zleceniobiorcę. Do tego płatnik również musi dołączyć zaświadczenie ZUS Z-3a. W nim zleceniodawca zamieszcza zestawienie składników przychodu, stanowiących podstawę wymiaru zasiłku. Chodzi o przychód przyjęty do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. W tabeli zaświadczenia ZUS Z-3a wpisuje się kwoty niepomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne. Pomniejszenia tego dokona ZUS.

[srodtytul]Bez zaliczki na podatek[/srodtytul]

[b]Jeśli płatnikiem zasiłków z ubezpieczenia społecznego jest zleceniodawca, to nie jest on obowiązany do poboru zaliczki na podatek dochodowy od wypłaconego zasiłku[/b] (tak [link=http://www.rp.pl/artykul/76604.html]stanowisko Ministerstwa Finansów z 23 kwietnia 2007 r. na pytanie DF, MB8/339/2007[/link]).

[b]Za to po zakończeniu roku podatkowego, w terminie do końca lutego wystawi dla zleceniobiorcy informację PIT-8C.[/b]

Art. 31 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0D6FD27C9EBC1199AB77D304DF1A65E5?id=80474]ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.)[/link] nakłada na zakłady pracy obowiązek obliczania i pobierania w ciągu roku zaliczek na podatek od przychodów ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych oraz od zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego przez zakłady wypłacanych. Chodzi tu więc tylko o pracodawców, a nie zleceniodawców, którzy jako płatnicy zaliczek podatkowych od przychodów z działalności wykonywanej osobiście wymienieni są w art. 41 updof. Zasiłek natomiast nie jest przychodem z działalności wykonywanej osobiście, lecz z tzw. innych źródeł. Tym samym zleceniodawca nie jest upoważniony do odprowadzania zaliczki od zasiłku.