[b]Pracownica przebywająca na urlopie wychowawczym poinformowała pracodawcę telefonicznie, że przez cały styczeń wykonuje pracę w innej firmie na podstawie umowy-zlecenia. Wobec tego nie złożyliśmy za nią raportu RCA z kodem 12 11 xx i nie zostały za nią wykazane składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne. Za ten miesiąc złożyliśmy za nią tylko raport ZUS RSA z kodem pracowniczym, w którym wykazaliśmy okres urlopu i kod świadczenia/przerwy 121. Po złożeniu dokumentów rozliczeniowych zatrudniona przysłała oświadczenie, że pracowała na umowę o dzieło. Czy w takiej sytuacji w styczniu powinna podlegać ubezpieczeniom z urlopu wychowawczego?[/b]

[b]Tak.[/b] W styczniu powinna być ubezpieczona z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym.

Pracownica na urlopie wychowawczym podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowemu, jeżeli nie ma innego tytułu do tych ubezpieczeń (art. 13 pkt 13 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=184677]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.)[/link]. Dlatego jej pracodawca wykazuje za nią składki na te ubezpieczenia w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA z kodem tytułu do ubezpieczeń 12 11 xx (urlop wychowawczy).

Obowiązkiem osoby przebywającej na urlopie wychowawczym jest poinformowanie płatnika składek o zmianie swojej sytuacji ubezpieczeniowej, tj. o ustaleniu prawa do emerytury lub renty oraz o innych tytułach do ubezpieczeń. Takim innym tytułem do ubezpieczeń jest wykonywanie pracy na podstawie umowy-zlecenia. Gdy pracownica na urlopie wychowawczym równocześnie pracuje na umowę-zlecenie, z tej umowy podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu, natomiast z urlopu wychowawczego nie powinny być za nią wykazywane zarówno składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, jak i zdrowotne.

Inaczej jest, gdy osoba przebywająca na urlopie wykonuje w tym okresie umowę o dzieło. Ta umowa nie jest tytułem do ubezpieczeń, gdyż nie została wymieniona w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Od przychodu z niej uzyskanego trzeba opłacać składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, gdy umowa o dzieło jest zawarta z własnym pracodawcą lub wykonywana na jego rzecz. Statusu własnego pracownika nie ma osoba przebywająca na urlopie wychowawczym. Dla pracownicy z pytania, która pracowała na umowę o dzieło dla innego pracodawcy, oznacza to, że w styczniu powinna była podlegać ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu z urlopu wychowawczego.

Pracodawca powinien więc złożyć korektę dokumentów rozliczeniowych za styczeń, tj. raport ZUS RCA z kodem 12 11 xx, w którym powinien naliczyć składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe od podstawy 1276 zł, zdrowotne od podstawy 420 zł (art. 18 ust. 5b ustawy o systemie ubezpieczeń zdrowotnych oraz art. 66 ust. 1 pkt 32 i art. 81 ust. 8 pkt 10 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=282315]ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.)[/link]. Za styczeń pracodawca powinien oczywiście złożyć również korektę deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.