Według prognoz podstawa wymiaru składek ZUS dla przedsiębiorców w 2019 r. wyniesie 2859 zł. Jeśli te przewidywania się nie zmienią, wysokość składek społecznych i Funduszu Pracy odprowadzanych przez przedsiębiorców wzrośnie w stosunku do 2018 r. o 65,89 zł miesięcznie, czyli o 790,68 zł rocznie (wyliczenia te nie obejmują składki zdrowotnej, ponieważ jej wysokość będzie znana dopiero na początku 2019 r.).
Mniej przy rocznym dochodzie do 63 tys. zł
W 2019 r. część przedsiębiorców prowadzących firmy jako jednoosobowe działalności będzie mogła po raz pierwszy skorzystać z obniżenia składek ZUS, o ile ich roczny przychód w 2018 r. nie przekroczy kwoty 63 tys. zł.
Podstawa składek będzie mogła być obniżona przez okres nie dłuższy niż 36 miesięcy w okresie ostatnich 60 miesięcy prowadzenia działalności. W praktyce oznacza to, że po 3 latach opłacania niższych składek konieczne będzie opłacanie pełnej wysokości składek przez 2 lata przed ponownym skorzystaniem z ulgi.
Ważne!
• Podstawa wymiaru składki zdrowotnej nie będzie uzależniona od przychodu firmy. Pozostanie na takim samym poziomie, jak u pozostałych przedsiębiorców.
• Obniżenie składek ZUS będzie ograniczone w czasie – przedsiębiorca będzie mógł opłacać niższe składki tylko przez 3 lata w okresie nie dłuższym niż 5 lat.
• Najniższa podstawa wymiaru składek nie będzie mogła być niższa od kwoty 30 proc. minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku.
Właściwe wyliczenia
Aby ustalić wysokość składek w zależności od przychodu, należy:
Krok 1) ustalić przeciętny miesięczny przychód z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym.
Krok 2) pomnożyć uzyskany przeciętny miesięczny przychód przez współczynnik prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia na dany rok kalendarzowy w stosunku do minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku kalendarzowego (będzie ogłaszany przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego w Dzienniku Urzędowym „Monitor Polski").
Krok 3) sprawdzić, czy ustalona w ten sposób podstawa wymiaru składek nie jest niższa od kwoty 30 proc. minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku.
Wyliczoną podstawę wymiaru składek przedsiębiorca powinien zgłosić w składanej deklaracji ZUS. Następnie będzie od niej naliczać i opłacać składki przez cały rok. By zweryfikować, czy składki zostały wyliczone poprawnie, ZUS będzie miał prawo zażądać od płatnika dowodu wysokości przychodu osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym.
W praktyce ustalenie podstawy składek wygląda tak:
( Roczny przychód z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym x30 ) x ( Prognozowane przeciętne wynagrodzenie na dany rok kalendarzowy x0,24 ) Liczba dni kalendarzowych, w których prowadzona była pozarolnicza działalność gospodarcza w poprzednim roku kalendarzowym Minimalne wynagrodzenie obowiązujące w styczniu danego roku kalendarzowego
Przykład
Przedsiębiorca w 2018 uzyskał przychód w wysokości 48 000 zł (średnio 4000 zł miesięcznie). Prowadził działalność przez 365 dni (cały rok). Prognozowane miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej przewidziane na 2019 r. wyniesie 4765 zł brutto (przeciętne) i 2200 zł brutto (minimalne). Podstawa wymiaru składek ZUS dla tego płatnika wyniesie 2050,79 zł.
( 48 000 zł x30 ) x ( 4 765 zł x0,24 ) 365 2 200 zł
Obliczone od tej kwoty składki społeczne to łącznie 648,86 zł miesięcznie, czyli o 325,79 zł mniej niż w przypadku, gdyby przedsiębiorca nie skorzystał z możliwości obniżenia podstawy. Warto przy tym zauważyć, że znaczną część zaoszczędzonej kwoty (70,05 zł) stanowi składka na Fundusz Pracy, której po uwzględnieniu ulgi wcale się nie odprowadza (podstawa jest bowiem niższa od minimalnego wynagrodzenia).
Możliwości obniżenia składek z uwagi na niski przychód nie będą jednak mieli:
1) wspólnicy spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej oraz wspólnicy jednoosobowej spółki z o.o.,
2) przedsiębiorcy, którzy w poprzednim roku podatkowym rozliczali podatek dochodowy w formie karty podatkowej i korzystali ze zwolnienia podmiotowego VAT – w tym przypadku nie ma możliwości ustalenia wysokości przychodu,
3) przedsiębiorcy, którzy w poprzednim roku kalendarzowym prowadzili działalność gospodarczą przez mniej niż 60 dni kalendarzowych,
4) przedsiębiorcy, którzy w poprzednim roku kalendarzowym prowadzili działalność w charakterze twórcy i artysty,
5) osoby, które wykonywały wolny zawód w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym, których przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych,
6) przedsiębiorcy, którzy prowadzili publiczne lub niepubliczne szkoły, przedszkola i inne placówki na podstawie przepisów ustawy Prawo oświatowe,
7) przedsiębiorcy wykonujący działalność zbieżną z pracą na rzecz byłego pracodawcy, dla którego pracowali w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym.
Duża działalność to wyższy ZUS
Pojawienie się koncepcji uzależnienia wysokości składek ZUS od skali prowadzonej działalności gospodarczej nie ogranicza się jedynie do firm osiągających niskie przychody. Rząd rozważa likwidację ryczałtowych składek w odniesieniu do dużych firm, jak również uzależnienie wysokości podstawy wymiaru składek od skali prowadzonej działalności. Projekty nie są jednak jeszcze skonkretyzowane.
Cezary Karolczyk, Sage Business Expert HR&Payroll
