Rada Ministrów przyjęła we wtorek projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, bardzo korzystny dla wielu emerytów i rencistów, a nawet pracowników pobierających zasiłki chorobowe z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Do tej pory ZUS po wykryciu nieprawidłowości mógł żądać zwrotu nienależnie wypłaconych świadczeń nawet za 20 lat wstecz. Z takim właśnie żądaniem spotkała się np. kobieta, która przed laty pobierała równocześnie świadczenie rehabilitacyjne i pensję. Gdy po latach ZUS dopatrzył się nieprawidłowości i zażądał zwrotu nienależnego świadczenia, sprawa najpierw trafiła do sądu ubezpieczeń, a następnie do Trybunału Konstytucyjnego.

Sędziowie w wyroku z 5 lipca 2016 r. (P 131/15) uznali, że możliwość praktycznie bezterminowego dochodzenia przez ZUS nadpłaconych świadczeń narusza zasadę stabilizacji sytuacji prawnej jednostki będącej jednym z przejawów jej bezpieczeństwa prawnego. Tym samym Trybunał uznał za celowe wprowadzenie czasowego ograniczenia możliwości żądania przez ZUS zwrotu nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Na reakcję Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie trzeba było długo czekać, szczególnie że był to nie pierwszy taki przypadek. Okazuje się, że co roku kilkuset emerytów czy rencistów musi zwracać swoje świadczenia.

Jedną z takich spraw zajmował się ostatnio Sąd Najwyższy. Dotyczyła wcześniejszego emeryta, który dorabiał za granicą. Gdy po latach złożył w ZUS informację o swoich zagranicznych zarobkach, okazało się, że nie powinien w tym czasie w Polsce otrzymywać świadczenia. Do zwrotu miał ponad 60 tys zł.

Reklama
Reklama

W myśl nowelizacji art. 84 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dochodzenie zwrotu nienależnie wypłaconego świadczenia będzie niemożliwe po upływie pięciu lat od ostatniego dnia okresu, za który je pobrano.

Co ważne, nowela do ustawy zawiera ważny przepis przejściowy, że każde postępowanie w sprawie zwrotu świadczenia wypłaconego przed pięciu i więcej laty po zmianie przepisów zostanie z urzędu umorzone. Nie będzie to jednak dotyczyło spraw, które trafiły już do sądu. W takim przypadku świadczeniobiorca będzie musiał się postarać o umorzenie postępowania we własnym zakresie.

Ustawa ma wejść w życie w ciągu 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

etap legislacyjny: trafi do Sejmu