Pierwszym warunkiem, który trzeba spełnić, aby mieć prawo do zasiłku macierzyńskiego, jest podleganie ubezpieczeniu chorobowemu. W odróżnieniu od pracowników dla osoby prowadzącej działalność czy zleceniobiorcy to ubezpieczenie nie jest obowiązkowe, lecz dobrowolne. A więc podlegają mu wtedy, gdy do niego przystąpią. Oczywiście przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego wiąże się z koniecznością opłacania składki.
Aktualnie z tytułu urodzenia dziecka na podobne świadczenia z ZUS może liczyć zarówno pracownica, jak i osoba, która prowadzi działalność. Każdej z nich przysługuje zasiłek macierzyński podstawowy oraz dodatkowy.