Przedsiębiorca, który kupił od kontrahenta wierzytelność z umowy pożyczki, wystąpił do ZUS o interpretację przepisów ubezpieczeniowych i rozstrzygnięcie, jak potraktować dłużnika, który odpracował dług. Zobowiązanie wygasło, ale powstało pytanie, jak się ma praca na spłatę długu do przepisów o ubezpieczeniach społecznych. Przedsiębiorca  uważał, że nie będzie ona przychodem.

ZUS (numer interpretacji: DI/100000/ 43/181/2014) uznał, że taka praca nie jest podstawą do naliczenia składek. Zastrzegł jednak, że dużo zależy od stanowiska służb skarbowych. Gdyby się okazało, że spłata długu pracą stanowi przychód dłużnika, to stanowiłaby podstawę wyliczenia składek.

Interpretacje przepisów podatkowych są bardzo korzystne dla osób z zaległościami. Z możliwości odpracowania długu często korzystają np. członkowie spółdzielni mieszkaniowych. Utrzymaniem zieleni czy odśnieżaniem odrabiają niezapłacony czynsz.

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał np., że na gruncie przepisów o PIT odpracowanie opłat czynszowych nie tworzy przychodu podlegającego opodatkowaniu (nr IPTPB2/415-321/11-2/DS). W interpretacjach fiskus opiera się też na art. 453 kodeksu cywilnego, w myśl którego dłużnik może, za zgodą wierzyciela, zamiast spłaty w gotówce spełnić tzw. świadczenie zastępcze. Dług pieniężny wtedy wygasa. Nie ma więc przychodu do opodatkowania ani naliczenia składek do ZUS.