Jeżeli w tym okresie podwładny nie otrzymywał pensji, ponieważ stosunek pracy był zawieszony i nie podlegał ubezpieczeniom chorobowemu i wypadkowemu, bo przybywał na urlopie wychowawczym, do podstawy zasiłku wejdą pełne miesiące dotychczasowego zatrudnienia.
Jeżeli takich miesięcy nie ma, bo pracownik zachorował w miesiącu, w którym wrócił do firmy, sposób wyliczenia podstawy zależy od tego, czy miał wynagrodzenie zmienne, czy stałe.
- Po rocznym urlopie wychowawczym pracownica wróciła do firmy 16 maja br. Od maja br. pracuje na 3/5 etatu, przychodzi na osiem godzin przez trzy dni w tygodniu (poniedziałek, środa i piątek). Przyniosła zwolnienie lekarskie na 10 dni od 24 maja. Czy ma prawo do wynagrodzenia chorobowego za wszystkie dni nieobecności w pracy? Jak uzupełnić jej wynagrodzenie za maj, jeśli w tym miesiącu wróciła z urlopu wychowawczego, a zgodnie z jej harmonogramem musiała przepracować 13 dni i otrzymała 1204,30 zł wynagrodzenia?
– pyta czytelniczka.
Za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną pracownik w wieku do 50. roku życia otrzymuje wynagrodzenie za czas choroby trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego. Natomiast za czas niezdolności do pracy, która trwa dłużej niż 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, przysługuje mu zasiłek chorobowy. Wynika to z art. 92 § 1 kodeksu pracy.
Prawo do wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy finansowanego przez pracodawcę, jak i zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego za niezdolność do pracy spowodowaną chorobą, nabywa się po upływie okresu wyczekiwania. U pracowników wynosi on 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Tak stanowi art. 5 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm., dalej ustawa zasiłkowa).
Do tych 30 dni zalicza się też poprzednie okresy podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, jeżeli przerwa w ubezpieczeniu nie przekroczyła 30 dni. Szczególnie w takim wypadku traktuje się przerwę dłuższą niż 30 dni, gdy spowodował ją urlop bezpłatny, wychowawczy czy odbywanie czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.
Wtedy zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy zasiłkowej do okresu wyczekiwania zalicza się też poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego sprzed przerwy. Oznacza to, że jeśli przed nią pracownik nabył prawo do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, to wracając do firmy po urlopie wychowawczym/bezpłatnym czy służbie wojskowej, przysługują mu świadczenia od pierwszego dnia.
Jak wyliczyć
Art. 92 § 2 k. p. stanowi, że wynagrodzenie chorobowe oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, także za dni wolne od zadań.
Wynagrodzenie uwzględniane w podstawie zasiłku to przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, finansowanych ze środków pracownika (13,71 proc.).
Zmiana wymiaru czasu pracy w czasie pobierania zasiłku nie wpływa na jego wysokość
Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego (także wynagrodzenia chorobowego) stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.
Jeśli natomiast powstała ona przed upływem 12 miesięcy zatrudnienia, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego dla pracownika ustala się, przyjmując przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe jego zatrudnienia (art. 36 ust. 2 ustawy zasiłkowej).
Zmiana etatu
Te zasady obowiązują nawet, gdy w międzyczasie doszło do podwyżki lub obniżki wynagrodzenia podwładnego wskutek zmiany jego stanowiska lub warunków wynagradzania, ustalonych w umowie o pracę lub w innym akcie nawiązującym stosunek pracy.
Jednak w razie zmiany angażu polegającej na modyfikacji wymiaru czasu pracy podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi wynagrodzenie ustalone dla nowej wielkości etatu. Ale dotyczy to sytuacji, gdy do tej zmiany doszło w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy lub w miesiącach ją poprzedzających.
Zatem zwiększenie lub zmniejszenie wymiaru czasu pracy w miesiącach następnych (w tym w trakcie przebywania na świadczeniu chorobowym) nie będzie miało wpływu na podstawę wymiaru świadczenia należnego podwładnemu.
Bez pełnych miesięcy kalendarzowych
Sposób ustalania podstawy wymiaru zależy od tego, czy po powrocie z urlopu wychowawczego pracownik dostał wynagrodzenie choćby za jeden dzień, czy stał się niezdolny do zadań bezpośrednio po zakończeniu tego urlopu i w związku z tym nie przepracował ani jednego dnia.
W jaki sposób uzupełniać niepełne pobory, wskazuje art. 37 ust. 2 ustawy zasiłkowej. Zależy to od wynagrodzenia, jakie otrzymuje pracownik. Jeżeli w miesiącu z powodu zdrowotnych niedomagań nie przepracował ani jednego dnia, do podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się:
- wynagrodzenie określone w umowie o pracę, jeżeli pracownikowi przysługuje wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości,
Przykład
Pani Małgorzata przez dwa lata do 10 maja br. przebywała na urlopie wychowawczym. Od 11 do 18 maja br. przedstawiła zwolnienie lekarskie w związku z opieką nad chorym pięcioletnim dzieckiem. Zgodnie z umową o pracę otrzymuje 2630 zł stałego miesięcznego wynagrodzenia.
Ustalając podstawę wymiaru zasiłku, należy przyjąć właśnie tę kwotę, pomniejszając ją o pełną składkę na ubezpieczenia społeczne finansowaną ze środków pracownika, którą szef potrąciłby, gdyby ta osoba przepracowała pełny miesiąc.
Wynosi ona 360,57 zł (13,71 proc. z 2630 zł). Oznacza to, że zasiłek powinien być liczony od 2269,43 zł (2630 zł – 360,57 zł).
- przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone zatrudnionym na takim samym lub podobnym stanowisku za miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, jeżeli podwładnemu przysługuje wynagrodzenie zmienne.
Jeżeli po powrocie z urlopu wychowawczego w miesiącu, w którym pracownik zachorował, przepracował przynajmniej jeden dzień, osiągając za to wynagrodzenie, do podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się wynagrodzenie:
– określone w umowie o pracę, jeżeli przysługuje ono w stałej miesięcznej wysokości lub
– po uzupełnieniu do pełnego, tj. do takiej kwoty, którą zatrudniony otrzymałby, gdyby przepracował cały miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, jeżeli przysługuje mu pensja zmienna.
Wynagrodzenie to ustala się, dzieląc to zmienne, które pracownik otrzymał przez dni przepracowane i mnożąc przez dni, które był zobowiązany w tym miesiącu przepracować.