Tak może w praktyce wyglądać pozorna pomoc dla przedsiębiorców, przewidziana w nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw. W piątek nowelę przegłosował Sejm. Zgodnie z nią przedsiębiorcy będą mogli wykupić użytkowane przez siebie wieczyście zabudowane nieruchomości. Przypomnijmy, że zgodnie z art. 32 ustawy o gospodarce nieruchomościami grunt oddany w użytkowanie wieczyste może być sprzedany wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, jednak po przyjęciu ustawy uwłaszczeniowej przedsiębiorcy przez rok nie będą mogli, jak dotychczas, otrzymać od właściciela gruntu odmowy wykupu.
Czytaj więcej:
Radca prawny dr Agnieszka Grabowska-Toś zwraca uwagę, że w odniesieniu do gruntów jednostek samorządu terytorialnego nie mówimy o dwunastu miesiącach, w ciągu których należy złożyć wniosek o wykup, ale o ośmiu, ponieważ zgodnie z nowelizacją właściwe rady tych jednostek mają cztery miesiące, liczone od wejścia w życie ustawy, na uchwalenie zasad sprzedaży gruntów użytkownikom wieczystym.
- Przedsiębiorcy będą zmuszeni czekać, aż te zasady zostaną określone i dopiero wtedy będą mogli podjąć decyzję, czy wykup im się opłaca, czy nie - zauważa prawniczka. Rady samorządów określą m.in. wysokość należnej przedsiębiorcy bonifikaty.
Pomoc publiczna
Podczas posiedzenia Sejmu poseł Robert Obaz z Lewicy apelował, aby termin roku na roszczenie został wydłużony do 5 lat. Poseł Joanna Mucha z Polski 2050 poparła ten pomysł, podkreślając, że w czasie posiedzenia komisji przedsiębiorcy zwrócili uwagę, że przy tak krótkim okresie spowoduje to ogromne problemy z pomocą de minimis. Pomoc ta jest określona w aktach prawa Unii Europejskiej. Poprawka nie została jednak przyjęta i pozostał termin roku. Dr Agnieszka Grabowska-Toś podkreśla, że ustawa będzie korzystna dla przedsiębiorców, którzy w ciągu ostatnich 3 lat przed wejściem w życie ustawy nie wykorzystali pomocy de minimis w pełnym zakresie, czyli w kwocie 200 tys. euro.
- Jeśli przedsiębiorca nie skorzystał z pomocy de minimis i jego grunt stanowi własność Skarbu Państwa, wówczas będzie zobowiązany do zapłaty 20-krotności iloczynu stawki procentowej opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste i wartości nieruchomości gruntowej na dzień zawarcia umowy sprzedaży. Różnica między tą kwotą a wartością nieruchomości stanowić będzie pomoc publiczną i jeśli „zmieści się” w tym limicie 200 tys. euro, przedsiębiorca nie będzie musiał uiszczać dopłaty. Dla niego wykup faktycznie może być korzystny – mówi ekspertka. Dodajmy, że najwięcej gruntów użytkowanych wieczyście należy do Skarbu Państwa.
Jeśli przedsiębiorca wykorzystał pomoc w całości lub w części, będzie musiał dopłacić z własnej kieszeni do wartości nieruchomości. W przypadku nabywanych w ramach roszczenia gruntów samorządów, cena sprzedaży nie będzie mogła być niższa niż 20-krotność i nie wyższa niż wartość nieruchomości ustalona na dzień zawarcia umowy sprzedaży. Faktycznie jednak cena zostanie określona w uchwale właściwej rady. Może np. zostać ustalona na poziomie 80-krotności iloczynu stawki opłaty i wartości nieruchomości, zatem zapisy w projekcie oznaczają, że po upływie roku, gdy przedsiębiorca ma czas na roszczenie o wykup nieruchomości, ich właściciele będą mogli konstruować zasady ustalania wysokości ceny sprzedaży, aby była ona maksymalnie wysoka i aby przedsiębiorcy nie byli zainteresowani wykupem gruntów.
Dr Agnieszka Grabowska-Toś zaznacza, że w ostatnich latach wielu przedsiębiorców korzystało z pomocy publicznej, choćby w związku z pandemią. W przypadku rocznego okresu żądania wykupu zdaniem ekspertki niewielu przedsiębiorców skorzysta z roszczenia i zdecyduje się na wykup nieruchomości na własność.
Zmiany w planowaniu przestrzennym
Sejm przyjął też rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw, która likwiduje studia uwarunkowań i kierunki zagospodarowania przestrzennego, a wprowadza plany ogólne określające parametry zabudowy na terenach gminy. Zgodnie z jedną z przyjętych poprawek, przy opracowywaniu i uchwalaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego albo ich zmian, gminy będą określać maksymalną intensywność zabudowy, maksymalną liczbę miejsc do parkowania oraz linie zabudowy dla kondygnacji podziemnych.