Do 18 marca zachodniopomorskie samorządy mogą się ubiegać o dofinansowanie ze środków działania 2.25 „Ochrona powierzchni ziemi i ograniczenie zanieczyszczeń” programu „Fundusze Europejskie dla Pomorza Zachodniego”. Zgodnie z opisem tej części programu oraz zapisami regulaminu konkursu, będzie je wolno wydać na działania związane m.in. z rozpoznaniem, inwentaryzacją i oceną stanu środowiska, przeprowadzeniem badań zanieczyszczenia gleby, ziemi, wód powierzchniowych i gruntowych, a także wprowadzeniem roślinności, zadrzewieniem oraz dokonaniem analizy w sprawie sposobów i kosztów przeprowadzenia remediacji lub rekultywacji terenu. Jak wynika z kryteriów oceny projektów, za priorytetowe będą uznane takie projekty, które docelowo będą prowadzić do przeznaczenia terenu na cele przyrodnicze oraz do rozwoju nowych terenów zielonych i zielonej infrastruktury, które będą mogą spełniać funkcje publiczne i społeczne.

Oprócz działań przygotowawczych czy analitycznych, dofinansowane mogą zostać także konkretne działania naprawcze, służące rekultywacji gruntów, przywróceniu utraconych wartości użytkowych lub przyrodniczych terenom zanieczyszczonym lub zdegradowanym działalnością człowieka. Będzie to realizowane poprzez usunięcie odpadów, rekultywację, remediację, w tym dekontaminację. Przy tym takie przedsięwzięcie może zostać dofinansowane wyłącznie wówczas, gdy podmiot odpowiedzialny za degradację terenu nie może być zidentyfikowany lub nie może zostać obarczony odpowiedzialnością za sfinansowanie działań naprawczych zgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci”.

Wyniki konkursu mają zostać ogłoszone w lipcu tego roku

Podobnie będzie przy usuwaniu zagrożeń powodowanych przez niewłaściwie składowane lub magazynowane odpady z miejsc na ten cel nieprzeznaczonych (tzw. likwidacja dzikich wysypisk). Takie inicjatywy wspierane będą z zachowaniem zasady „zanieczyszczający płaci”, tj. tylko wtedy gdy:

- posiadacz odpadów lub inny podmiot zobowiązany do usunięcia odpadów nie może zostać zidentyfikowany,

- nie można wszcząć wobec niego postępowania egzekucyjnego,

- egzekucja okazała się bezskuteczna,

- w przypadkach, dla których podstawą jest art. 26a ustawy o odpadach, tj. zostało potwierdzone zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi albo środowiska oraz zachodzi konieczność niezwłocznego usunięcia odpadów.

Jak wynika z kolejnych wytycznych, realizowane przedsięwzięcia muszą w sposób pośredni i długoterminowy wpływać na odbudowę bioróżnorodności i ekosystemów. Jednocześnie zastosowana na potrzeby projektu roślinność powinna być rodzima, właściwie ukształtowana, odporna na skutki zmian klimatu. Podejmowane prace powinny zwiększać udział powierzchni czynnej oraz nie oddziaływać w sposób niepożądany na przyrodę i generalnie na otoczenie.

Oprócz jednostek samorządu terytorialnego o dotacje mają prawo powalczyć ich związki lub stowarzyszenia, a także jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną, działające w imieniu jednostek samorządu terytorialnego. Maksymalny poziom dofinansowania wynosi 85 proc.