Nowa polityka językowa w urzędach

W Polsce od 2010 roku administracja publiczna powoli i systematycznie upraszcza teksty urzędowe. Po piętnastu latach pracy jesteśmy gotowi na nową politykę językową, która ochroni zarówno język, jak i obywateli.

Publikacja: 02.09.2025 05:50

Foto: Adobe Stock

Tomasz Piekot, Waldemar Czachur

Z tego artykułu się dowiesz:

Dlaczego Polska wprowadza nową politykę językową w urzędach?
Jakie były główne etapy procesu upraszczania tekstów urzędowych w Polsce?
Jakie problemy wynikają z oddolnego podejścia do reformy języka urzędowego?
Jaką rolę w nowej polityce językowej odgrywać powinna Krajowa Szkoła Administracji Publicznej?
W jaki sposób generatywna sztuczna inteligencja może wspierać proces upraszczania języka urzędowego?

Pozostało jeszcze 93% artykułu

Z perspektywy aktualnej wiedzy i badań naukowych państwo, które służy, nie ma wyjścia – musi zmienić sposób komunikacji swojej administracji z obywatelami. Obecne wzory pism urzędowych pochodzą z lat 60. poprzedniego wieku, a zaprojektowano je z myślą o wygodnej pracy na maszynie do pisania. Tymczasem badania OECD pokazują, że z dekady na dekadę pogarszają się przeciętne kompetencje czytania ze zrozumieniem. Na świecie niewystarczające umiejętności rozumienia tekstu ma już 26 proc. osób (średnia państw OECD), w Polsce – grupa ta może zbliżać się do 40 proc. (por. badania PIAAC 2024). Sytuacja ta wymaga szybkiej interwencji, która powinna polegać nie tylko na reformie systemu edukacji, ale też zmianie polityki językowej i reformie anachronicznego stylu urzędowego.

Pozostało jeszcze 88% artykułu

PRO.RP.PL i The New York Times w pakiecie!

Podwójna siła dziennikarstwa w jednej ofercie.

Kup roczny dostęp do PRO.RP.PL i ciesz się pełnym dostępem do The New York Times na 12 miesięcy.

W pakiecie zyskujesz nieograniczony dostęp do The New York Times, w tym News, Games, Cooking, Audio, Wirecutter i The Athletic.

Subskrybuj! Zaloguj się

Administracja

Wysokość zasiłku może nie satysfakcjonować, gdy jest więcej potrzebujących

NSA orzekł, że miejski ośrodek pomocy społecznej, decydując o wysokości zasiłku przyznawanego podopiecznemu, mus...

Materiał Promocyjny

Bank Pekao uczy cyberodporności

„Człowiek to najlepszy firewall” – to hasło tegorocznej konferencji Akademii cyberPEKAO – wydarzenia edukacyjnego zorganizowanego przez Bank Pekao S.A. Spotkanie było poświęcone jednemu z najważniejszych współczesnych wyzwań: jak budować odporność na cyberzagrożenia?

Administracja

Opinia RIO jest potrzebna do kredytu

Gminy mogą zaciągać poważniejsze zobowiązania (m.in. kredyt), jeśli uzyskały wcześniej opinię właściwej miejscow...

Administracja

Stypendia pod lupą: prawo niejasne, praktyka dowolna

Ustawodawca pozostawił jednostkom samorządu szeroką autonomię w określaniu kryteriów, sposobu przyznawania, wyso...

Administracja

Kiedy dochodzi do odrolnienia, a kiedy do odlesienia?

Wyłączeniem gruntów z produkcji rolniczej nie jest ich przeznaczenie na cele nierolnicze w planie miejscowym. Po...

Materiał Promocyjny

Stacje ładowania dla ciężarówek pilnie potrzebne

Rozbudowa szybkich sieci ładowania jest szczególnie ważna dla wzrostu sprzedaży samochodów ciężarowych, bez których trudno myśleć o dekarbonizacji – ocenia Małgorzata Kulis, dyrektor zarządzająca Volvo Trucks Polska.

Administracja

W jaki sposób wójt ma sprawować skuteczny nadzór właścicielski?

Powołanie rady nadzorczej i zarządu nie zwalnia z odpowiedzialności w zakresie nadzoru nad funkcjonowaniem spółk...

Materiał Promocyjny

Transformacja energetyczna: Były pytania, czas na odpowiedzi

Dziś wszystkie technologie, które będą pomagały przemysłowi w prognozowaniu i optymalizowaniu zużycia energii, są już dostępne. Redukcja strat i przestojów czy zwiększanie elastyczności systemu nigdy nie były prostsze – mówi Anna Nowak-Jaworska, prezeska Schneider Electric Polska.