Najpierw zmiany w wieloletniej prognozie finansowej, a dopiero potem w uchwale budżetowej

- Rada gminy podjęła na ostatniej sesji uchwałę zmieniającą budżet m.in. w zakresie zwiększenia dochodów o 200 tys. zł i jednocześnie zwiększenia wydatków o tę kwotę. Zwiększono też przychody z nowego kredytu. Problem w tym, że przez niedopatrzenie, nie dokonano zmiany wieloletniej prognozy finansowej. Regionalna izba obrachunkowa już poinformowała nas o wszczęciu tzw. postępowania nadzorczego. Czy unieważni nam uchwałę budżetową?

Odpowiadając na pytanie, trzeba wspomnieć o odrębności uchwały budżetowej (lub uchwały zmieniającej uchwałę budżetową) od uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej (WPF) (lub uchwały zmieniającej uchwałę w sprawie WPF). Jak wynika z art. 211 ustawy o finansach publicznych – budżet jednostki samorządu terytorialnego jest rocznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów tej jednostki. Budżet jednostki samorządu terytorialnego jest uchwalany na rok budżetowy. Podstawą gospodarki finansowej jednostki samorządu terytorialnego w danym roku budżetowym jest uchwała budżetowa. Uchwała budżetowa składa się z: budżetu jednostki samorządu terytorialnego i załączników.

Czytaj także:

Uchwała budżetowa musi być zgodna z wieloletnią prognozą finansową

Z kolei, WPF ma normatywne źródło w art. 226 i art. 227 ustawy o finansach publicznych. Z tych regulacji wynika m.in., że WPF powinna być realistyczna i określać dla każdego roku objętego prognozą co najmniej:

- dochody bieżące oraz wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym na obsługę długu, gwarancje i poręczenia;

- dochody majątkowe, w tym dochody ze sprzedaży majątku, oraz wydatki majątkowe budżetu jednostki samorządu terytorialnego;

- wynik budżetu jednostki samorządu terytorialnego;

- przeznaczenie nadwyżki albo sposób sfinansowania deficytu;

- przychody i rozchody budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem długu zaciągniętego oraz planowanego do zaciągnięcia

– i inne enumeratywnie wskazane w tej regulacji elementy składowe.

Z porównania zakresów ww. regulacji wynika więc, że oba dokumenty (budżet i WPF) obligatoryjnie zawierają podane w zapytaniu elementy, czyli dochody, wydatki oraz przychody. O ile jednak budżet jest dokumentem odzwierciedlającym działalność danej jednostki samorządu terytorialnego w skali jednego roku kalendarzowego, o tyle wspomniana WPF dotyczy owego roku budżetowego i dodatkowo co najmniej trzech kolejnych lat budżetowych.

Z punktu widzenia wzajemnych relacji ww. dokumentów i podanego zapytania kluczowe są dwie regulacje ww. ustawy, tj.: art. 229 oraz art. 230 ust. 6. Zgodnie z pierwszą z tych norm, wartości przyjęte w WPF i budżecie jednostki samorządu terytorialnego powinny być zgodne, co najmniej w zakresie wyniku budżetu i związanych z nim kwot przychodów i rozchodów oraz długu jednostki samorządu terytorialnego. Natomiast w drugim z przepisów podano, że uchwałę, o której mowa w ust. 2 (czyli uchwałę w sprawie WPF albo jej zmiany), organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego podejmuje nie później niż uchwałę budżetową.

Z podanych ww. regulacji wynika więc jednoznaczna zasada, że WPF w zakresie roku budżetowego powinna zawierać dane finansowe odpowiadające danym zawartym w uchwale budżetowej i to w określonym następstwie czasowym. Na uwagę zasługuje bowiem fakt, że uchwała w sprawie zmiany prognozy finansowej winna być podjęta – nie później niż zmiany uchwały budżetowej. Taki warunek nie został jednak spełniony w podanym stanie faktycznym, bo zmian dokonano tylko w zakresie uchwały budżetowej.

W sytuacji zaś, w której na dzień podjęcia uchwały w sprawie zmiany uchwały budżetowej, rada gminy nie podjęła jeszcze stosownej uchwały w sprawie zmiany WPF (w zakresie podanych składowych budżetu: dochodów, wydatków i przychodów), to w konsekwencji doszło do naruszenia ww. regulacji prawnych. Skoro zaś uchwała w sprawie zmiany uchwały budżetowej została już przekazana do regionalnej izby obrachunkowej, to zapewne izba dokona formalnego wszczęcia tzw. postępowania nadzorczego, w którym wezwie gminę do usunięcia wskazanych wyżej nieprawidłowości, poprzez doprowadzenie zgodności danych w budżecie z danymi w WPF. O ile rada gminy naprawi ten błąd, o tyle regionalna izba obrachunkowa następnie umorzy postępowanie nadzorcze wobec uchwały zmieniającej budżet. W przypadku zaś, gdy rada gminy nie naprawi błędu, czyli nie dokona zmian w WPF, będzie to skutkować stwierdzeniem nieważności uchwały zmieniającej budżet.

WNIOSEK

Należy zastosować się do wskazówek regionalnej izby obrachunkowej i doprowadzić zgodność danych finansowych budżetu z danymi WPF w zakresie podanym w pytaniu. W praktyce, niezbędne będzie zatem wprowadzenie do WPF zmian pokrywających się ze zmianami dokonanymi już w budżecie.

Autor jest radcą prawnym