Zgromadzenie związku międzygminnego ustaliło w regulaminie utrzymania czystości i porządku, że właściciele domków letniskowych w zabudowie jednorodzinnej lub innych nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, wykorzystywanych jedynie przez część roku są zobowiązani do pozbywania się odpadów w sezonie letnim tj. w okresie od 1 czerwca do 31 sierpnia.
Zapis ten zaskarżyli do sądu właścicieli działki zabudowanej domem letniskowym, znajdującej się na terenie związku międzygminnego. Zwrócili oni uwagę, że zgodnie z art. 6i ust 1 pkt 3) o utrzymaniu czystości i porządku w gminach obowiązek ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi powstaje „w przypadku nieruchomości, na której znajduje się domek letniskowy, i innej wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe – za rok bez względu na długość okresu korzystania z nieruchomości". Ustawodawca nie nadaje więc organowi stanowiącemu regulamin uprawnienia do określania okresu użytkowania nieruchomości czy też definiowania tego okresu jako sezon letni.
Czytaj także:
Gminy chcą wyższych opłat za śmieci z domków letniskowych
Zdaniem skarżących związek międzygminny dokonał nieuprawnionej modyfikacji przepisu ustawowego, dodatkowo wykraczając poza materię przewidzianą do uregulowania poprzez określenie pojęć: sezonu letniego i sezonu zimowego.
Skarżący podnieśli, iż w świetle stanowiska organu nie są co prawda pozbawieni odbioru odpadów komunalnych w pozostałych miesiącach np. kwiecień, maj, wrzesień, październik itp., jednak konieczna wówczas będzie dodatkowa deklaracja (jak dla nieruchomości niezamieszkałej), a opłata miesięczna wynosić będzie 54 zł/miesiąc, co powoduje, że faktyczna roczna opłata dla tego rodzaju nieruchomości będzie znacznie wyższa.
Związek międzygminny wniósł do sądu o oddalenie skargi. Jednocześnie przyznał, że kwestią wymagającą zmiany w obwiązujących przepisach jest brak spójności. Z jednej bowiem strony ustawodawca narzucił maksymalne wysokości opłat z tytułu rocznego ryczałtu i doprecyzował, iż w nowym stanie prawnym bez względu na długość korzystania z nieruchomości rekreacyjnej opłata ryczałtowa ma pokrywać koszty odbioru i zagospodarowania odpadów z tych nieruchomości. Z drugiej zaś strony - nałożył obowiązek sporządzenia szczegółowej kalkulacji, na podstawie której określa się wysokość stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi (w tym także ryczałtów), co szczegółowo będą kontrolowały regionalne izby obrachunkowe. Związek zatem stanął przed koniecznością dokonania zmian przepisów prawa miejscowego i rozważenia, czy obejmując cały rok odbiorów odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości rekreacyjnych doliczyć koszty tych odbiorów pozostałym właścicielom nieruchomości na terenach gmin - uczestników, czy w ogóle wyłączyć rekreacyjne nieruchomości z systemu, co spowoduje powrót tzw. wysypisk leśnych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim (sygn. akt II SA/Go 102/20) stwierdził nieważność uchwały w zakresie zwrotu „w sezonie letnim". Uznał, że zapis regulaminu stanowi nieuprawnioną modyfikację przepisów ustawowych.
W uzasadnieniu WSA przypomniał, że 6 września 2019 r. ustawodawca wprowadził przepis art. 6i ust. 1 pkt 3, zgodnie z którym w przypadku nieruchomości na której znajduje się domek letniskowy i innej nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, obowiązek ponoszenia opłaty powstaje za rok bez względu na długość okresu korzystania z nieruchomości. Wprowadzenie powyższej regulacji stanowi podstawę prawną do nałożenia obowiązku ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami za rok bez względu na długość okresu korzystania z nieruchomości – wyjaśniono w uzasadnieniu.
Sąd przyznał, iż rozumie problem związany z brakiem skutecznej regulacji prawnej dotyczącej metody pozwalającej na nałożenie takiego obowiązku za cały okres letni, w którym dane nieruchomości są wykorzystywane, ale jednocześnie zaznaczył, że nie można zaakceptować sytuacji, w której zapisy uchwały naruszają przepisy ustawy.
Sygnatura akt: II SA/Go 102/20