Tak wniosek płynie z niedawnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Spór rozpoczął się w lutym tego roku, kiedy wojewoda małopolski stwierdził nieważność uchwały Rady Miasta Krakowa w sprawie ustalenia kierunków działania dla Prezydenta Miasta Krakowa. W uchwale tej pojawił się zapis o podjęciu wszelkich możliwych koniecznych i prawnie dopuszczalnych działań, mających na celu wprowadzenie czasowego zakazu wjeżdżania do Krakowa, przez teren dzielnicy Prądnik Biały, samochodów ciężarowych o masie całkowitej większej, niż 12 ton.

Ograniczona właściwość rady

Wojewoda uznał, że taka treść uchwały wykracza poza zakres upoważnienia ustawowego przyznanego radzie gminy oraz narusza obowiązujące przepisy prawa w stopniu istotnym, gdyż przywołany w podstawie prawnej art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym nie przyznaje radzie kompetencji do podjęcia uchwały we wskazanym zakresie. Jak przypomniano, do wyłącznej właściwości rady gminy należy m.in. ustalanie wynagrodzenia wójta, stanowienie o kierunkach jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności.

Zdaniem wojewody małopolskiego za nieuprawnione należało uznać formułowanie przez radę miasta – w ramach uchwały kierunkowej – nakazów stosowania konkretnych zachowań prezydenta Krakowa, a zatem taki sposób redakcji wytycznych, które narzucają organowi wykonawczemu gminy obowiązek podjęcia konkretnych działań. Ponadto za niedopuszczalne uznano podejmowanie uchwał kierunkowych, których realizacja w istocie oznacza wkroczenie w kompetencję innych podmiotów.

Czytaj także:

Uchwały kierunkowe: radni nie mogą mówić burmistrzowi jak ma wykonać zadanie

Ze stanowiskiem tym nie zgodził się lokalny samorząd, który wniósł skargę do sądu administracyjnego. Podkreślono w niej, że na gruncie opisywanej sprawy zasadnicze znaczenie ma nie tyle odnoszenie się do ogólnej charakterystyki, czy też nawet istoty tych uchwał, lecz przesądzenie, czy objęta przedmiotowym rozstrzygnięciem nadzorczym uchwała w istocie narzuca konkretny sposób załatwienia sprawy oraz czy narzuca zastosowanie konkretnych rozwiązań prawnych. W ocenie rady miasta na tak postawione pytania należało odpowiedzieć przecząco. Prezydent został jedynie zobligowany do podjęcia wszelkich możliwych, koniecznych i prawnie dopuszczalnych działań zmierzających do wprowadzenia czasowego zakazu do jednej z dzielnic miasta samochodów o określonym tonażu. To jednak nie może być interpretowane jako nakazanie stosowania konkretnych rozwiązań prawnych. Wprost przeciwnie, taki zapis uchwały stanowi jedynie ogólne odwołanie się do zasady legalizmu i nie przesądza co do szczegółowego sposobu działania przez prezydenta miasta Krakowa. Ma on w tym zakresie pełną swobodę działania. Rada niczego prezydentowi nie nakazuje, a jedynie kierunkowo wyznacza jego działania w tym zakresie – przekonywano w skardze.

Uchwała wskazuje priorytety

Argumenty te nie przekonały Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie (wyrok z 25 czerwca 20202 r.). Skład orzekający powołał się na stanowisko wyrażone przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 19 września 2017 r. (sygn. II GSK 3514/15). Zgodnie z nim „Podejmowana na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym tzw. uchwała kierunkowa może wskazać priorytety, którymi organ wykonawczy powinien się kierować podczas wykonywania uchwały. Na podstawie tego upoważnienia ustawowego rada gminy nie może natomiast nakazywać organowi wykonawczemu stosowania konkretnych rozwiązań prawnych ani też narzucać sposobu załatwienia konkretnej sprawy. Tego rodzaju uchwały nie mogą nakazywać organowi wykonawczemu określonych konkretnych zachowań, ani też obligować go do określonych konkretnych działań".

– Tego rodzaju uchwały [kierunkowe – przyp. red.] nie mogą zatem nakazywać organowi wykonawczemu podejmowania określonych, konkretnych działań. Powinny mieć one charakter programowy (intencyjny) i wewnętrzny, a zatem zawierać wyłącznie wytyczne lub zalecenia dla organu wykonawczego – wyjaśnił WSA.

Po analizie treści kwestionowanej uchwały, sąd nie miał wątpliwości, że na prezydenta Krakowa został nałożony konkretny obowiązek – wprowadzenia czasowego zakazu wjeżdżania do miasta samochodów ciężarowych o masie całkowitej większej, niż 12 ton.

Sygnatura akt: III SA/Kr 365/20