- Z pracownikiem, który spełnia warunki do uzyskania emerytury, zawieramy porozumienie dotyczące rozwiązania umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników (zwolnienie dokonywane jest w ramach zwolnień grupowych). Czy osoba ta będzie miała prawo zarówno do odprawy emerytalnej, jak i tej z tytułu rozwiązania z nią umowy? Pracownik złożył stosowne dokumenty do ZUS w celu uzyskania emerytury
Pracownik ma prawo do obu tych odpraw. Rozwiązanie z nim umowy w ramach zwolnienia grupowego nie wyklucza tego, iż stosunek pracy ustaje też w związku z przejściem na emeryturę. W tej sytuacji mamy więc do czynienia ze związkiem czasowym dwóch zdarzeń. Przepisy nie uzależniają natomiast wypłaty odprawy dla zwalnianych grupowo od tego, czy jednocześnie otrzymują oni inne świadczenia powiązane ze zwolnieniem.
Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na jedno z tych świadczeń, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Muszą przy tym zostać spełnione łącznie dwa warunki:
– stosunek pracy musi ustać właśnie w związku z przejściem na emeryturę lub rentę,
– pracownik musi spełniać warunki do nabycia któregoś z tych świadczeń w chwili ustania zatrudnienia.
Związku, jaki musi istnieć między ustaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę lub rentę, nie należy traktować jako równoznacznego z ustaniem stosunku pracy z powodu przejścia na to świadczenie. Wobec tego nabycie prawa do emerytury lub renty nie musi stanowić przyczyny rozwiązania stosunku pracy. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 28 lipca 1999 r. (I PKN 174/99) może to być związek o charakterze przyczynowym, czasowym, funkcjonalnym albo mieszanym.
Rozwiązanie stosunku pracy z powodu zwolnień grupowych nie pozbawia pracownika prawa do przysługującej mu powszechnej i jednorazowej odprawy emerytalnej lub rentowej. Kodeks pracy w art. 921 § 1 uzależnia bowiem prawo do tej odprawy od przejścia na emeryturę lub rentę w związku z ustaniem stosunku pracy, bez względu na jego przyczynę (wyrok SN z 2 marca 2010 r., II PK 239/09).
Jeżeli więc pracownik uprawniony do odprawy związanej ze zwolnieniem grupowym jednocześnie ma prawo do odprawy emerytalnej, nabywa w pełnej wysokości oba te świadczenia.
Nieco inaczej należałoby podejść do odprawy emerytalno-rentowej, gdyby stosunek pracy miał się zakończyć na skutek zwolnień indywidualnych z przyczyn niedotyczących pracowników, a pracownik uzyskał uprawnienia do renty. Tutaj do uzyskania odprawy z tytułu zwolnienia z pracy konieczne jest, by zakończenie stosunku pracy wynikało z przyczyn leżących poza osobą pracownika, niezwiązanych z nim.
Skoro pracownik uzyskuje świadczenie rentowe, to koniec zatrudnienia jest również związany z jego stanem zdrowia. Nie można zatem uznać, że wyłączną przyczyną zakończenia umowy były przyczyny niedotyczące pracownika. W tej sytuacji zatrudniony może więc liczyć wyłącznie na jedną odprawę – rentową.
Takiego zastrzeżenia nie ma przy zwolnieniu o charakterze grupowym. Tu przyczyny niezwiązane z pracownikiem mogą współwystępować z przyczynami powiązanymi z tą osobą i nie ma to wpływu na prawo do odprawy z tytułu rozwiązania umowy o pracę.
