Nagroda jubileuszowa dotyczy tylko tych pracowników, dla których świadczenie to przewidziano w normach branżowych lub w przepisach zakładowych. Pracodawca może bowiem ustanowić prawo do nagrody jubileuszowej w układzie zbiorowym pracy, regulaminie wynagradzania czy nawet w umowie o pracę danego pracownika. Zazwyczaj nagroda jubileuszowa jest świadczeniem uzależnionym od uzyskania przez pracownika określonego stażu pracy. Dlatego też przyjmuje się, że ma ona cechy premii i jest częścią wynagrodzenia za pracę w rozumieniu art. 78 kodeksu pracy (k.p.). Stanowi więc ekwiwalent pracy wykonywanej przez pracownika powiązany ze stażem jego pracy.
Zakaz zrzeczenia się prawa do wynagrodzenia za pracę jest wprost wyrażony w art. 84 k.p. Zgodnie z nim pracownik nie może się zrzec prawa do wynagrodzenia ani przenieść tego prawa na inną osobę.
[srodtytul]Kodeks nie pozwala nie chcieć...[/srodtytul]
Zakaz ma charakter bezwzględny i obejmuje zrzeczenie się prawa do wynagrodzenia za pracę w drodze wszelkich oświadczeń woli pracownika. W orzecznictwie zakaz ten ujmowany jest bardzo szeroko. Przyjmuje się bowiem, że dotyczy on oprócz wynagrodzenia za pracę w ścisłym znaczeniu również i innych należności przysługujących pracownikowi na podstawie przepisów prawa pracy i spełniających podobne funkcje jak wynagrodzenie za pracę. Tak wskazywał [b]Sąd Najwyższy w wyroku z 20 czerwca 2006 r. (II PK 317/05)[/b]. Dlatego też przyjmuje się , że zakaz zrzeczenia się wynagrodzenia wynikający z art. 84 k.p. obejmuje również nagrody jubileuszowe. W razie więc zrzeczenia się przez pracownika prawa do nagrody jubileuszowej, czynność ta byłaby nieważna. Pracownik zachowałby więc, mimo zrzeczenia się, roszczenie o wypłacenie mu jej.
Podobnie też wskazywał[b] SN w wyroku z 21 października 2003 r. (I PK 517/02)[/b], stwierdzając, że „premiowe ukształtowanie gratyfikacji jubileuszowej oznacza zakaz zrzeczenia się prawa do niej i przeniesienia go na inną osobę”. Zbliżony pogląd wyraził[b] SN w wyroku z dnia 15 listopada 2006 r. (I BP 12/06),[/b] stwierdzając, że „porozumienie stron stosunku pracy dotyczące rezygnacji pracownika z nagrody jubileuszowej jest nieważne”.
[srodtytul]...choć czasem można [/srodtytul]
Wyjątkowo sąd na podstawie art. 8 k.p. może uznać roszczenie pracownika o wypłacenie nagrody jubileuszowej, której on się uprzednio zrzekł, za sprzeczne z zasadami społecznymi. Tak też orzekł [b]SN w wyroku z 15 listopada 2006 r. (I BP 12/06).[/b] Dotyczyć to może sytuacji, gdy postępowanie pracownika zrzekającego się nagrody w zamian za inne świadczenie, a następnie żądającego jej wypłaty, zostanie ocenione jako rażąco nieuczciwe i niezasługujące na ochronę prawną.
[ramka][b]GPP przykład[/b]
Pracownik chcący wyjechać za granicę zawarł ze swoim pracodawcą porozumienie, na mocy którego pracodawca zgodził się udzielić mu urlopu bezpłatnego w zamian za zrzeczenie się przez pracownika należnej mu nagrody jubileuszowej. Jednak pracownik po kilku tygodniach od rozwiązania umowy o pracę zażądał wypłaty tej nagrody. Gdy pracodawca odmówił, wystąpił z pozwem do sądu pracy, żądając zasądzenia nagrody jubileuszowej. Wskazywał, że zapisy zawarte w porozumieniu z pracodawcą o zrzeczeniu się nagrody są sprzeczne z prawem pracy. Sąd uwzględnił jego żądanie, bo porozumienie o zrzeczeniu się nagrody jubileuszowej jako sprzeczne z art. 84 k.p. było nieważne.[/ramka]