O wadze, jaką ustawodawca przywiązuje do ochrony pracownika przed narzuceniem mu wynagrodzenia niegwarantującego minimalnego poziomu egzystencji, świadczy fakt, że nakaz określenia przez organy państwowe minimalnej wysokości wynagrodzenia za pracę ma swoje źródło w samej[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=A876D3AB011FD528FA1A51AA5DA111A1?n=1&id=71646&wid=192618] konstytucji[/link] (art. 65 ust. 4).
Zasada ta ostała wskazana także w art. 10 § 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AE89BF528781D2C42167CAF23691862B?id=76037 ]kodeksu pracy,[/link] a jej szczegółową realizację stanowi [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=95F29A94539499D69C5D3B14E395E3FA?id=167521]ustawa z 10 października 2002 rczas pra. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (DzU nr 200, poz. 1679 ze zm.[/link], ustawa).
Przepis ten jest zatem nie tylko wyjątkiem od zasady swobodnego kształtowania treści umów o pracę, ale także konkretyzacją konstytucyjnej zasady sprawiedliwości społecznej.
Ustawa określa zasady ustalania minimalnego wynagrodzenia w każdym roku w toku prac Komisji Trójstronnej, zobowiązując ją do uzgodnienia tej wysokości na rok następny w terminie do 15 lipca każdego roku.
Zawiera ponadto upoważnienie dla prezesa Rady Ministrów do ogłoszenia wysokości minimalnego wynagrodzenia w drodze obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski do 15 września każdego roku.
Aktualną wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującą w 2010 r. określa [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=320239]obwieszczenie prezesa Rady Ministrów z 24 lipca 2009 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2010 r. (MP z 2009 r. nr 48, poz. 709)[/link]. [b]Jest to kwota 1317 zł.[/b]
Należy podkreślić, że wysokość płacy minimalnej dotyczy osoby zatrudnionej w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy (tj. zasadniczo 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin na tydzień), a zatem pracownik świadczący pracę w niepełnym wymiarze (np. pół etatu) ma gwarantowane prawo jedynie do odpowiedniej części tej kwoty (art. 8 ustawy ).
W takiej sytuacji wynagrodzenie pracownika powinno być ustalane w kwocie proporcjonalnej do liczby godzin pracy przypadających do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu
[ramka][b]Osoba bez stażu[/b]
Jedynym przypadkiem, w którym ustawodawca dopuszcza wynagradzanie poniżej kwoty minimalnej osoby zatrudnionej w pełnym wymiarze czasu pracy jest zatrudnianie pracownika w pierwszym roku jego pracy.
Płaca takiej osoby powinna wynosić nie mniej niż 80 proc. wysokości minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku (art. 6 ust. 2 ustawy).
Do okresu pierwszego roku pracy pracownika wlicza się wszystkie okresy, za które była opłacana składka na ubezpieczenie społeczne lub zaopatrzenie emerytalne, z wyłączeniem okresów zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego.[/ramka]
[i]Autor jest adwokatem w Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych P.J. Sowisło & Topolewski[/i]
