[b]Czy zatem pracownik musi przyjąć zaproponowany awans i jakie są konsekwencje ewentualnej odmowy? W jaki sposób go wprowadzić?[/b]
[srodtytul]Wypowiedzenie warunków pracy i płacy[/srodtytul]
W literaturze sporną sprawą jest, jakich przypadków dotyczy wypowiedzenie warunków pracy i płacy, o których mowa w art. 42 § 1 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=76037]kodeksu pracy[/link]. W praktyce wytworzyło się przekonanie, iż wyłącznie pogorszenie warunków określonych w umowie o pracę wymaga zastosowania instytucji wypowiedzenia zmieniającego. Jednak wydaje się ono pozostawać w sprzeczności z brzmieniem tego przepisu, który nie wprowadza rozróżnienia na warunki pracy i płacy korzystne i niekorzystne dla pracownika.
W tym zakresie jednoznacznie wypowiedział się [b]Sąd Najwyższy w wyroku z 21 października 2003 roku (I PK 512/02), wskazując, iż zmiana warunków wynagradzania na korzyść pracownika polegająca na przyznaniu mu wyższego wynagrodzenia wymaga w celu skuteczności jego wyraźnej lub dorozumianej zgody.[/b]
Jak podkreślił dodatkowo w uzasadnieniu, na pracowniku nie ciąży obowiązek przyjęcia warunków zaoferowanych przez pracodawcę, w tym także nowych warunków wynagrodzenia, chociażby ze względu na swoją wysokość były dla niego korzystniejsze. Pracownik z różnych przyczyn może być bowiem niezainteresowany otrzymywaniem wyższego wynagrodzenia, na przykład ze względów podatkowych lub z uwagi na pobieranie świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Może też odmówić przyjęcia wyższego wynagrodzenia z powodów czysto ambicjonalnych lub bez jakiegokolwiek racjonalnego powodu.
[srodtytul]Gdy brak porozumienia stron[/srodtytul]
Podobnie jak w każdym innym wypadku, również i w tym możliwe jest zawarcie pomiędzy stronami stosunku pracy porozumienia w tym zakresie. Jednak w sytuacji, gdy nie ma konsensusu, przy jednoczesnym braku wyrażenia choćby dorozumianej zgody przez pracownika, konieczne staje się zastosowanie instytucji wypowiedzenia zmieniającego.
W przypadku awansu kwestia konieczności jego zastosowania nie powinna budzić wątpliwości, tym bardziej iż wiąże się on z przejściem na wyższe stanowisko, a co za tym idzie, zwiększonym zakresem obowiązków i szerszą odpowiedzialnością. Wobec tego awans oznacza nie tylko „zmianę na lepsze”, lecz również w konkretnej sytuacji życiowej może być dla pracownika trudny do zaakceptowania wobec poszerzenia zakresu zadań i odpowiedzialności. W sytuacji zatem, gdy nie ma choćby dorozumianej zgody pracownika, pojawia się konieczność zastosowania wypowiedzenia zmieniającego.
[b]Uwaga! W razie zatem odmowy przyjęcia przez pracownika zaproponowanych warunków pracy lub płacy, nie dojdzie – bez zgody zatrudnionego – do ich zmiany. Pracownik musi jednak być świadomy tego, iż w przypadku braku akceptacji, zgodnie z art. 42 § 3 k.p., umowa o pracę rozwiąże się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia.[/b]
[i]Autorka jest prawnikiem w Kancelarii GESSEL w Warszawie[/i]
