NSA: nie można żądać PIT od VAT

Czy można potraktować kwoty wypłacone jako VAT należny budżetowi jako przychód? Pogląd, że nie tylko można je uznać za przychód, ale jeszcze opodatkować PIT, forsowała skarbówka w sprawie, którą ostatecznie przegrała w czwartek przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.

Znaki za udziały

Kanwą sprawy była interpretacja. Z wniosku wynikało, że wnioskodawcy – dwóch braci – prowadzą działalność gospodarczą i jednocześnie są komandytariuszami w spółce komandytowej. Ponadto współwłaścicielami znaków towarowych, praw ochronnych oraz majątkowych praw autorskich do nich.

Bracia wyjaśnili, że znaki zamierzają wnieść jako wkład (aport) do spółki komandytowej. W związku z wniesieniem nastąpi zmiana umowy spółki, w wyniku której nastąpi podwyższenie wartości wkładu. Zauważyli, że ponieważ wniesienie znaków aportem do spółki jest czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT zostanie wystawiona na nią faktura. Wskazana w niej wartość netto będzie odpowiadać wartości udziału kapitałowego uzyskanego za wnoszony wkład, tj. ma stanowić równowartość udziału w znakach.

Przedsiębiorcy tłumaczyli, że kwota VAT uwidoczniona przez nich w fakturze będzie dla nich podatkiem należnym, a dla spółki komandytowej obejmującej aport podatkiem naliczonym. Przy czym spółka, obejmując aport, zapłaci im w gotówce kwotę VAT uwidocznionego na fakturze.

I ta kwota budziła wątpliwości podatników. Zapytali bowiem, czy wartość VAT należnego wynikająca z faktur wystawionych na rzecz spółki w związku z transakcją wniesienia do niej aportu, będzie dla nich przychodem podatkowym?

Sami byli przekonani, że absolutnie nie. Podkreślali, że u podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych VAT za przychód z tej sprzedaży uważa się kwoty pomniejszone o należny VAT. Ponadto co do zasady o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje jego definitywny charakter.

Ta argumentacja nie przekonała jednak fiskusa. Jego zdaniem środki pieniężne przekazane przez spółkę komandytową na rzecz wnoszących aport nie będą miały charakteru podatku. Należność ta nie jest bowiem nieodpłatnym, przymusowym oraz bezzwrotnym świadczeniem pieniężnym na rzecz Skarbu Państwa, nie została też nałożona w drodze ustawy. Tym samym w ocenie urzędników środki pieniężne w wysokości równowartości należnego VAT z faktury potwierdzającej wniesienie aportu nie są podatkiem z art. 14 ust. 1 ustawy o PIT.

Bracia nie dawali za wygraną. W skardze do sądu administracyjnego przekonywali, że sporny VAT to podatek. Będą go przecież musieli odprowadzić do urzędu skarbowego.

Podatek do urzędu

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uchylił interpretację. Zgodził się, że wykazana na fakturze kwota VAT zostanie jako podatek należny odprowadzona do urzędu skarbowego. Tym samym za jeszcze bardziej niezrozumiałe WSA uznał stanowisko fiskusa odmawiające jej statusu podatku, a więc tytułu, na podstawie którego sporna danina publicznoprawna zostanie przekazana na rzecz państwa.

O tym, że stanowisko fiskusa jest wadliwe, przekonany był też NSA. VAT wynikającego z wystawionej w sprawie faktury nie można uznać za przychód w PIT. Przemawia za tym zarówno zasada neutralności VAT, jak i ewidentne zapisy ustawy o PIT, które stanowią, że wartość VAT należnego nie jest przychodem. Jak podkreślił sędzia Maciej Kurasz, to, że za aport nie została „wydana" gotówka, ale udziały, nie miało znaczenia. Wyrok jest prawomocny.

Krzysztof J. Musiał - doradca podatkowy, partner w kancelarii Musiał i Partnerzy

Rozstrzygnięcie NSA należy przyjąć z dużym zadowoleniem. Fiskus przyjął bowiem, że VAT wypłacony wspólnikom wnoszącym aport jest ich przychodem, od którego powinien być zapłacony PIT. Na szczęście sądy administracyjne obu instancji nie podzieliły tego poglądu. Jasno wskazały, iż kwota VAT poprzez jej wypłacenie nie staje się kwotą pieniężną, która jest przysporzeniem podatnika, lecz pozostaje podatkiem. Argumentacja fiskusa jest absurdalna i niekonsekwentna. Zwłaszcza w kontekście planowanego wprowadzenia tzw. split payment. W tym rozwiązaniu wprost stwierdza się bowiem, że podatek zawarty w fakturze jest należnością podatkową, nie zaś cywilnoprawną.

Sygn.akt: II FSK 2052/15