Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 19 września 2014 r. (II FSK 2362/12).
Rada miejska, w uchwale z czerwca 2002 r., zwolniła z podatku od nieruchomości przedsiębiorców inwestujących na terenie gminy ?w specjalnie utworzonej strefie ekonomicznej. Zwolnienie miało obowiązywać przez okres funkcjonowania strefy. W listopadzie 2011 r., pomimo dalszego funkcjonowania strefy ekonomicznej, rada miejska zawiesiła w drodze uchwały zwolnienie podatkowe do końca 2014 r. W grudniu 2011 r. kolegium regionalnej izby obrachunkowej stwierdziło nieważność uchwały rady miejskiej. W ocenie kolegium rada miejska podjęła uchwałę bez podstawy prawnej. Powoływane przez radę miejską przepisy, m.in. art. 7 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, według kolegium nie przyznają radzie miejskiej kompetencji do zawieszenia przyznanego zwolnienia ?z podatku od nieruchomości. Kolegium stwierdziło, że działając bez podstawy prawnej, rada miejska naruszyła art. 2 i art. 7 Konstytucji RP.
Rada miejska wniosła na uchwałę kolegium regionalnej izby obrachunkowej skargę do WSA we Wrocławiu. Sąd administracyjny I instancji ?w wyroku z 22 czerwca 2012 r. (III SA/Wr 106/12) oddalił skargę. Podobnie jak kolegium WSA podniósł, że przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie mogły stanowić podstawy prawnej do podjęcia uchwały zakwestionowanej zaskarżonym aktem nadzoru, gdyż nie obejmują kompetencji rady gminy do zawieszenia prawa do zwolnień z podatku od nieruchomości. Rada miejska wniosła od tego wyroku skargę kasacyjną do NSA. Sąd administracyjny ?II instancji podzielił stanowisko WSA i oddalił skargę. W ocenie NSA w niniejszej sprawie podmioty, które skorzystały ze swojego uprawnienia, inwestując ze względu na przyznane im na określony czas zwolnienie podatkowe, zostały pozbawione swoich praw. NSA ocenił działanie rady miejskiej jako nieakceptowalne ze względu na treść zasad ustrojowych wyrażonych w art. 2 i art. 7 Konstytucji RP.
— Marek Stefan Zdziech, współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Komentarz eksperta
Marcin ?Kukuła, starszy konsultant ?w Zespole Podatku ?od Nieruchomości wrocławskiego biura Deloitte Doradztwo Podatkowe Sp. z o.o.
Zasady ustrojowe dotyczące możliwości stanowienia prawa miejscowego ?przez organy samorządu terytorialnego zawarte zostały w Konstytucji RP. Zgodnie z art. 94 Konstytucji organy samorządu terytorialnego ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawach. Takie upoważnienie przewiduje między innymi art. 7 ?ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, na podstawie którego rada miejska ustanowiła uchwałę w sprawie zwolnień z podatku od nieruchomości dla przedsiębiorców inwestujących ?na terenie gminy w specjalnie strefie ekonomicznej. Przepis ten może ?być podstawą zarówno do wprowadzania, jak i znoszenia zwolnień w podatku od nieruchomości. Jego treść ?nie przewiduje natomiast expressis verbis kompetencji organów samorządu terytorialnego do zawieszania ?wprowadzonych zwolnień podatkowych. Takie uprawnienie nie zostało ?również zawarte w żadnym ?innym przepisie powszechnie ?obowiązującego prawa.
Trzeba przy tym podkreślić, że zgodnie ?z orzecznictwem sądów administracyjnych do działalności organów samorządu terytorialnego w sferze zobowiązań publicznoprawnych, w tym w szczególności zobowiązań podatkowych nie stosuje się zasady „co nie jest prawem zakazane, jest dozwolone", lecz zasadę „dozwolone ?jest tylko to, co prawo wyraźnie ?przewiduje".
W konsekwencji, organy samorządu terytorialnego nie mają kompetencji ?do zawieszania wprowadzonych uprzednio przez siebie zwolnień podatkowych. Takiej możliwości nie przewiduje bowiem żadna regulacja prawna. Tym samym działanie rady miejskiej należy uznać za sprzeczne ?z przepisem art. 7 Konstytucji, który stanowi, że wszystkie organy władzy publicznej działają na podstawie ?i w granicach prawa.
Trzeba także zaznaczyć, że zawieszenie prawa do przyznanego wcześniej zwolnienia podatkowego byłoby istotnym ograniczeniem nabytego przez danego przedsiębiorcę - podatnika prawa podmiotowego. Taka zaś sytuacja godziłaby w podstawowe prawa ?i wolności tego podmiotu i byłaby niezgodna z zasadami sprawiedliwości ?i pewności prawa.
Mając na uwadze powyższe, należy ?w pełni podzielić stanowisko NSA przedstawione w uzasadnieniu wyroku, zgodnie z którym rada miejska nie mogła podjąć uchwały w sprawie zawieszenia przyznanego przez nią wcześniej zwolnienia podatkowego w podatku ?od nieruchomości.
