Akcyza: podmiot posiadający koncesję na wytwarzanie prądu nie może być nabywcą końcowym

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 10 września 2014 r. (I SA/Gd 819/14).

Spółka produkuje energię elektryczną, którą po części zużywa na potrzeby własne, a częściowo sprzedaje operatorowi. Ponadto spółka kupuje energię elektryczną na potrzeby własnej działalności u operatora.

Organ podatkowy wydał decyzję, ?w której uznał, że spółka, wykazując ?w deklaracji tylko zużycie wyprodukowanej przez siebie energii elektrycznej, popełnia błąd, co skutkuje niewłaściwym określeniem zobowiązania podatkowego. Organ podatkowy podkreślił, że to na spółce, a nie na dostawcy energii spoczywa obowiązek podatkowy z tytułu energii zużytej na własne potrzeby, którą spółka nabyła od operatora. Zdaniem organu podatkowego w przypadku spółki opodatkowane jest zużycie energii nabytej, ?a nie tylko wyprodukowanej.

Skarżąca spółka nie zgodziła się ?z decyzją i wniosła skargę do WSA ?w Gdańsku, w której podkreśliła jednofazowość podatku akcyzowego. Ponadto stwierdziła, że podatek ten obciąża nabywcę końcowego, ?i wskazała, że jest takim nabywcą końcowym w zakresie nabywanej energii elektrycznej. Faktury zostały wystawione przez operatora z uwzględnieniem podatku akcyzowego i związku z tym, według spółki, następuje dwukrotne pobranie akcyzy.

Sąd oddalił skargę wniesioną przez spółkę. W ocenie sądu podmiot posiadający koncesję nie może być nabywcą końcowym zgodnie z definicją legalną zawartą w art. 2 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku akcyzowym. Zdaniem sądu sprzedaż przez operatora energii elektrycznej nie będzie podlegała akcyzie, bo energia jest sprzedawana podmiotowi, który posiada koncesję. Stąd też nie można mówić o powstaniu obowiązku podatkowego między spółką a operatorem. Obowiązek spółki w zakresie podatku akcyzowego powstanie nie od czynności kupna, tylko od czynności zużycia. Dopiero zużycie będzie skutkowało opodatkowaniem akcyzą.

—Jan Jacek Buławski, współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową ?firmy Deloitte

Anna? Wibig, menedżer w podatku akcyzowym, ?doradca podatkowy ?w warszawskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.

Sąd słusznie odróżnił pojęcie odbiorcy końcowego z prawa energetycznego ?od statusu nabywcy końcowego ?w rozumieniu ustawy o akcyzie. O ile spółka niewątpliwie jest odbiorcą końcowym nabywając energię ?elektryczną od operatora na własne potrzeby, o tyle uzyskując koncesję na wytwarzanie prądu utraciła status nabywcy końcowego i dla potrzeb podatku akcyzowego stała się podatnikiem. Dla statusu, w przepisach akcyzowych, ustawodawca przyjął co do zasady dosyć proste kryterium, tzn. posiadanie jednej ?z czterech możliwych koncesji na energię elektryczną. Koncesja może nie być nawet faktycznie wykorzystywana np. spółka pozyskała koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej, gdyż planuje budowę farmy wiatrowej. Od momentu rozpoczęcia okresu, na jaki została przyznana koncesja, spółka staje się podatnikiem akcyzy, nawet jeżeli jeszcze nie rozpoczęła faktycznie produkować energii wiatrowej. Jakie są obowiązki podatnika akcyzy z tytułu energii elektrycznej? Przy każdym zakupie energii spółka musi przeanalizować, ?od jakiego podmiotu energia ta została nabyta – od nabywcy końcowego czy ?też od podmiotu, który posiada koncesję na energię elektryczną.

Jeżeli energia jest kupiona np. od podmiotu, od którego wynajmowane jest pomieszczenie, i właściciel pomieszczeń nie posiada koncesji, to wtedy akcyza powinna zostać zadeklarowana na wcześniejszym etapie obrotu. W takiej sytuacji, nawet jeśli spółka posiada koncesję, nie ma obowiązku rozliczania akcyzy od zużycia własnego takiej energii.

Jeżeli jednak sytuacja wygląda jak ?w komentowanej sprawie, tj. dostawca jest podmiotem posiadającym koncesję na energię elektryczną, to prawdopodobnie nie wystąpiła czynność opodatkowana na wcześniejszym etapie. Zużycie własne podlega wtedy opodatkowaniu akcyzą. Konkluzji tej nie zmienia ewentualne naliczenie akcyzy przez operatora na sprzedaży energii elektrycznej, gdyż będzie to podatek naliczony nieprawidłowo (czynnością opodatkowaną jest sprzedaż energii elektrycznej do nabywcy końcowego, a nie ?do podmiotu posiadającego koncesję). ?W konsekwencji akcyza została zadeklarowana przez operatora nieprawidłowo, co oznacza, że zasada jednofazowości w podatku akcyzowym nie wyłączy opodatkowania zużycia energii elektrycznej u spółki. Należy ponadto wskazać, że spółka po utracie statusu nabywcy końcowego musi również ustalić status podmiotów, którym sprzedaje prąd, gdyż to na niej spoczywa obowiązek ustalenia, czy powinna naliczyć podatek akcyzowy czy nie. Uzyskanie koncesji dla energii elektrycznej oznacza zatem ogromną rewolucję akcyzową, do której lepiej się wcześniej przygotować.