W ramach systemu motywacyjnego firmy często przekazują pracownikom różnego rodzaju świadczenia. Są to np. karty Multisport, które pracodawcy dają lub odsprzedają swoim pracownikom. Karta taka umożliwia jej posiadaczowi korzystanie z wybranych obiektów sportowych. Pracodawca zwykle pokrywa koszt zakupu karty w całości lub ?w części z własnych środków lub ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (dalej: ZFŚS). Skutki takiego zakupu i przekazania ?w VAT zależą od sposobu finansowania tych świadczeń.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przykład
Spółka z o.o. zamierza dofinansować zakup kart Multisport swoim pracownikom. Zakup kart będzie sfinansowany przez pracownika częściowo ?z własnych środków, a częściowo ?z ZFŚS. Dla celów VAT każdorazowo należy ustalić, ?czy strona transakcji działa jako podatnik podatku od towarów ?i usług wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą.
Gdy pracodawca kupuje karty ze środków funduszu świadczeń socjalnych, oznacza to, że wydatkuje pieniądze należące ?do pracowników. Pracodawca nie może wykorzystywać środków zgromadzonych w funduszu do własnej działalności gospodarczej. Pracodawca tylko zarządza środkami na rachunku funduszu. Należą one jednak do pracowników.
Wobec tego zakup dla pracowników kart Multisport ?w całości lub częściowo finansowanych z ZFŚS powoduje, że pracodawca nie występuje ?w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a więc ?nie przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Takie stanowisko zajęła Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 4 lutego 2013 r. (IBPP1/443-68/13/al.). Stwierdziła w niej, że „(...) wykonywane przez wnioskodawcę czynności polegające na przekazaniu osobom uprawnionym kart Benefit Multisport uprawniających do korzystania z obiektów sportowych w ramach Programu Korzyści Pracowniczych ?w ramach działalności socjalnej, które będą częściowo opłacane przez pracowników, a w pozostałej części »refundowane« ze środków ZFŚS, nie mieszczą się w zakresie pojęciowym odpłatnego świadczenia usług i w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, pozostają poza zakresem obowiązywania ustawy o podatku od towarów i usług".
Przykład
Pracodawca kupił karty Multisport ze środków obrotowych firmy ?i nieodpłatnie przekazał je pracownikom. W takim przypadku pracodawca w całości odliczy podatek od towarów i usług ?z tytułu zakupu kart i jednocześnie ma obowiązek opodatkować tym podatkiem darmowe przekazanie kart pracownikom. Nieodpłatne przekazanie kart innym osobom należy zakwalifikować jako nieodpłatne świadczenie usług ?na cele osobiste w rozumieniu ?art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.
Jeżeli część kosztów zakupu karty firma pokrywa z własnych środków, a część płaci pracownik ze swojej pensji, to przedsiębiorcy również przysługuje w całości prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu. Według art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Pracodawca, kupując karty w całości ze środków firmy lub w części sfinansowanej przez pracownika, ma zatem prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego, ponieważ taka usługa jest czynnością związaną z działalnością gospodarczą opodatkowaną.
Natomiast opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega ta część, za którą zapłaci pracownik. Część finansowana przez pracodawcę ze środków własnych nie podlega opodatkowaniu VAT. Według interpretacji Izby Skarbowej ?w Warszawie z 14 lutego 2012 r. (IPPP2/443-1283/11-2/AO) „Spółka, partycypując w opisanych usługach, obciąża pracowników jedynie kwotą stanowiącą część kosztów poniesionych na ich nabycie, dokonując w istocie odpłatnego świadczenia usług.(...) kwota płacona przez pracownika stanowi kwotę należną ?z tytułu zakupionej usługi. Zatem w przypadku częściowej odpłatności za usługę (...) – do podstawy opodatkowania nie włącza się kwoty dofinansowania ze środków obrotowych firmy, lecz tylko kwotę faktycznie otrzymaną – od pracownika. Wobec powyższego przedmiotowa czynność podlega opodatkowaniu do wysokości świadczenia wnoszonego przez pracownika, według stawek obowiązujących dla danego świadczenia".
Jak widać, zakup i przekazanie pracownikom kart Multisport wywołuje wiele problemów w VAT, skutki podatkowe zakupu i przekazania zależą od sposobu finansowania tych świadczeń.
WNIOSEK
1. Jeśli zakup karty jest w części finansowany z ZFŚS, a część płaci pracownik z pensji, to zakup dla pracowników kart w całości lub częściowo finansowanych z ZFŚS powoduje, że pracodawca nie działa w tej sytuacji jako podatnik VAT i nie przysługuje mu prawo odliczenia podatku naliczonego.
2. Jeśli pracodawca zakupi karty ze środków firmy i za darmo przekaże je pracownikom, to w całości odliczy VAT naliczony i jednocześnie musi opodatkować nieodpłatne przekazanie kart członkom załogi.
3. Jeśli pracodawca część kosztów zakupu kart pokryje ze środków firmy, a część zapłaci pracownik, to może odliczyć VAT naliczony w całości, natomiast czynność przekazania będzie opodatkowana w części pokrytej przez pracownika.