Zgodnie z ogólną zasadą podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych są zobowiązani do wpłacania zaliczek w trakcie trwania roku. Ustawa o CIT przewiduje jednak wyjątek. Chodzi o zwolnienie w postaci tzw. kredytu podatkowego. Instytucja ta – uregulowana w art. 25 ?ust. 11–17 ustawy o CIT – pozwala przy spełnieniu określonych warunków uniknąć opłacania zaliczek w trakcie roku podatkowego i uiścić całość zobowiązania podatkowego w terminie przewidzianym do złożenia zeznań podatkowych za pięć kolejnych lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, ?w którym zaliczki te nie były opłacane (art. 25 ust. 12 ustawy o CIT).

Warunki trudne do spełnienia

Kredyt podatkowy może być stosowany tylko przez przedsiębiorców rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej. Jednak nie jest możliwe skorzystanie ze zwolnienia już w pierwszym roku podatkowym. Ustawodawca odroczył to prawo do:

a) ?drugiego roku podatkowego, gdy pierwszy trwał przynajmniej dziesięć miesięcy, lub

b) ?trzeciego roku podatkowego, gdy pierwszy rok był krótszy.

Rozpoczęcie działalności w trakcie roku

Firma A rozpoczęła działalność ?w kwietniu 2014 r. i przyjęła ?rok podatkowy równy kalendarzowemu. Oznacza to, ?że w roku 2015 firma A nie ?będzie mogła skorzystać ze zwolnienia, gdyż pierwszy rok trwał dziewięć miesięcy. Natomiast prawo to będzie ?mogła zrealizować w roku 2016.

Przedsiębiorcy, którzy chcą skorzystać z kredytu podatkowego, muszą spełnić następujące warunki określone ?w ustawie o CIT.

1) ?Powinni spełniać kryteria bycia uznanym za małego przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów ustawy z 2 lipca 2004 r. o  swobodzie działalności gospodarczej (art. 105) od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej do pierwszego dnia miesiąca roku podatkowego, w którym rozpoczynają korzystanie ze zwolnienia. Oznacza to, że zatrudniają poniżej ?50 osób oraz ich obrót netto nie przekracza 10 mln euro bądź suma bilansowa nie przekracza 10 mln euro.

2) ?Muszą złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenia o korzystaniu z tego zwolnienia w terminie do 20. dnia pierwszego miesiąca roku podatkowego objętego tym zwolnieniem (art. 25 ust. 11 ustawy o CIT).

3) ?W okresie poprzedzającym rok korzystania ze zwolnienia muszą osiągać średnio miesięcznie przychód w wysokości stanowiącej równowartość w złotych kwoty nie niższej niż 1000 euro.

4) ?Powinni także zatrudniać ?w okresie poprzedzającym rok korzystania ze zwolnienia na podstawie umowy ?o pracę w każdym miesiącu co najmniej pięć osób ?w przeliczeniu na pełne etaty.

Ustawa o CIT wprowadza zatem dla nowych firm korzystne rozwiązanie wynikające z instytucji kredytu podatkowego w postaci odroczenia płatności podatku, czyli uzyskania darmowego kredytowania kosztem budżetu. Warunki przewidziane w tej ustawie pozbawiają jednak możliwości skorzystania z tego kredytu liczną grupę przedsiębiorców. Szczególnie restrykcyjne, a w konsekwencji trudne do spełnienia, są wymogi dotyczące zatrudnienia, gdyż w przepisach nie ma mowy ?o średniomiesięcznym zatrudnieniu, tylko wskazane jest, że w każdym miesiącu poprzedzającym rok korzystania ze zwolnienia zatrudnienie musi wynosić przynajmniej pięć osób.

odpowiednia liczba pracowników

Spółka B rozpoczęła działalność w lutym. W pierwszym miesiącu prowadziła głównie działania związane z organizacją działalności firmy i w związku ?z tym w spółce zatrudnione były tylko dwie osoby. W kolejnym miesiącu, tzn. gdy spółka rozpoczęła działalność operacyjną, zatrudniono kolejne osiem osób ?i tak już pozostało do końca roku.

Niestety, w tym przypadku firma B nie ma możliwości skorzystania ze zwolnienia. W pierwszym miesiącu zatrudnienie wyniosło mniej niż pięć osób, co wyklucza możliwość skorzystania z kredytu podatkowego.

Wymierne profity

Mimo że instytucja kredytu podatkowego jest obwarowana licznymi warunkami, co powoduje, iż nie jest ona powszechnie stosowana, to jednak gdy przedsiębiorca spełnia kryteria, przynosi mu ona wymierne korzyści.

Zatem podatnicy w roku, ?w którym korzystają z kredytu podatkowego, nie są zobowiązani do wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Należy ?w tym miejscu wskazać, że zwolnienie z obowiązku opłacania zaliczek nie zwalnia podatnika z konieczności złożenia zeznania rocznego i wykazania kwoty objętej zwolnieniem. Jednak w dacie złożenia zeznania podatnik nie uiszcza całego podatku od dochodu objętego zwolnieniem w trakcie roku korzystania ze zwolnienia.

Podatnicy są zobowiązani do uiszczenia należnego podatku za rok objęty tym zwolnieniem w pięciu kolejnych latach podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym korzystali ze zwolnienia – w wysokości ?20 proc. należnego podatku wykazanego w zeznaniu składanym za rok objęty zwolnieniem.

Przez kolejne lata

Spółka C ma rok podatkowy zbieżny z rokiem kalendarzowym. W 2014 r. korzysta ze zwolnienia, tzn. nie opłaca zaliczek na podatek dochodowy. Zatem do końca marca 2015 r. jest zobowiązana złożyć zeznanie roczne oraz wykazać dochód zwolniony. ?Nie ma jednak obowiązku ?zapłaty tego podatku od razu. Zobowiązanie będzie uiszczała przez pięć lat, począwszy ?od roku 2016, czyli licząc ?od daty złożenia przez nią zeznania za rok 2015.

Instytucja kredytu podatkowego pozwala więc uiszczać zobowiązania podatkowe ?z jednego roku przez pięć lat. W konsekwencji oznacza to, że firma korzystająca z tego rozwiązania uzyskuje darmowe finansowanie, które można przeznaczyć na inne cele, np. na niezbędne inwestycje.