Odliczenie VAT a zmiana leasingobiorcy

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 3 czerwca 2014 r. (III SA/Wa 284/14).

Spółka nabyła w drodze aportu przedsiębiorstwo. W jego skład wchodziły m.in. samochody używane na podstawie umowy leasingu operacyjnego. Umowa dotyczyła samochodów homologowanych jako samochody ciężarowe, do których (w okresie od ?1 stycznia 2011 r.) nie miał zastosowania przepis ograniczający możliwość odliczenia podatku naliczonego do kwoty 60 proc. tego podatku, wynikającego z faktury dokumentującej ratę leasingu. Wraz z nabyciem przedsiębiorstwa spółka przejęła prawa ?i obowiązki dotychczasowego leasingobiorcy, wynikające z umów leasingu. Samochody są przez spółkę wykorzystywane w związku ?z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Wobec tak przedstawionego stanu faktycznego we wniosku o interpretację indywidualną spółka  spytała organ podatkowy, czy przysługuje jej prawo do odliczenia kwot podatku naliczonego w pełnej wysokości.

W ocenie spółki przysługuje jej prawo do pełnego odliczenia VAT. Zmiana leasingobiorcy nie powoduje bowiem zmiany treści umowy, gdyż w polskim systemie prawnym treść stosunku zobowiązaniowego po przejęciu długu uważana jest za tożsamą wobec treści pierwotnego stosunku. W rezultacie nie można uznać, że doszło do zmiany treści umowy leasingu. ?W efekcie, zdaniem spółki, spełnione są warunki pozwalające jej na pełne odliczenie VAT.

Organ podatkowy uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Stwierdził, że przedmiotowa sytuacja nie została wymieniona w katalogu przypadków przedstawionych w odpowiednich przepisach ordynacji podatkowej (dalej: o.p.) i nie powoduje sukcesji podatkowej praw i obowiązków określonych w ustawie.

WSA podzielił stanowisko fiskusa, że nie doszło do sukcesji prawnej w rozumieniu prawa podatkowego. W przepisach o.p. dotyczących sukcesji nie przewidziano sytuacji wniesienia przedsiębiorstwa aportem do spółki prawa handlowego. W odniesieniu do sukcesji prawnej o.p. zawiera zamknięty katalog zdarzeń i nie można uznać, że ustawodawca przeoczył jakiś stan faktyczny.

—Elżbieta Wójcik, współpracowniczka Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Klaudia ?Kurzawińska-?Butt, konsultantka ?w poznańskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.

W analizowanej sprawie osoba fizyczna wnosząca aport do spółki miała prawo do odliczenia 100 proc. VAT od rat leasingowych od samochodu ciężarowego na podstawie art. 6 ustawy z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy ?o VAT oraz ustawy o transporcie drogowym. Zgodnie z art. 6 ust. 2 tej ustawy, po zmianie przepisów o VAT od 1 stycznia 2011 r. podatnik miał prawo do kontynuowania pełnego odliczenia VAT od rat leasingowych ?w odniesieniu do umowy zawartej przed dniem wejścia w życie tej ustawy, bez uwzględniania zmian tej umowy po wejściu w życie niniejszej ustawy, pod warunkiem, że umowa została zarejestrowana we właściwym urzędzie skarbowym do 31 stycznia 2011 r. Wnoszący aport do spółki spełnił wskazane warunki i miał prawo do pełnego odliczenia VAT.

Organ podatkowy uznał, że wniesienie do spółki aportem przedsiębiorstwa nie powoduje sukcesji podatkowej praw i obowiązków określonych w ustawie o VAT. Opisana we wniosku sytuacja nie została bowiem wymieniona w katalogu przypadków przedstawionych w przepisach ordynacji podatkowej dotyczących sukcesji uniwersalnej. Sąd potwierdził stanowisko fiskusa, wskazując, ?że nie mamy w tym przypadku do czynienia ?z sukcesją podatkową, nawet jeśli ma miejsce sukcesja w rozumieniu prawa cywilnego.

Odnosząc się do przedstawionej w wyroku kwestii sukcesji w zakresie przepisów o VAT, wątpliwości może budzić poprawność implementacji art. 19 Dyrektywy 112. Przepis ten wskazuje, że w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego.

Zagadnienie to było przedmiotem analizy NSA w wyrokach z 29 maja 2014 r. (I FSK 1027/13 i I FSK 1028/13). W ustnym uzasadnieniu sąd wskazał, że nastąpiła niepełna implementacja art. 19 Dyrektywy 112 w polskich przepisach ?o VAT, gdyż w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT polski ustawodawca wyłączył z opodatkowania zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, ale ograniczył następstwo prawne w art. 91 ust. 9 ustawy o VAT tylko do korekty podatku naliczonego. Ustawodawca pominął natomiast następstwo prawne w zakresie odliczenia podatku naliczonego, które byłoby związane ?z zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa ?czy przedsiębiorstwem. Tym samym, polski ustawodawca pominął następstwo prawne ?w zakresie odliczenia podatku naliczonego, ?które dopuszczają przepisy unijne.