Rz: Zdarza się, że przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą na posesji, na której mieszka. Może być nieprzyjemnie zaskoczony, gdy urząd gminy zażąda od niego podatku np. za drogę dojazdową z kostki betonowej, bo uzna ją za budowlę związaną ?z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jakie są reguły nakładania podatku od nieruchomości w takich przypadkach?

Michał Nielepkowicz:

Według przepisów ustawy ?o podatkach i opłatach lokalnych, jeśli taka droga ?lub inna budowla jest ?w posiadaniu przedsiębiorcy, to podlega podatkowi od nieruchomości. Rzeczywiście może się tu pojawić pytanie, czy opodatkować taką budowlę, jeżeli nie jest wykorzystywana do prowadzenia biznesu, a służy wyłącznie do celów prywatnych przedsiębiorcy. Przepisy ustawy są tu dość ogólne i nie dają jednoznacznej odpowiedzi. Na szczęście dla podatników, w orzecznictwie sądów administracyjnych ukształtowała się linia orzecznicza, według której nie można automatycznie przyjmować, że skoro nieruchomości są ?w posiadaniu podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, to trzeba do niej stosować najwyższe stawki podatku. Najnowszym tego przykładem jest wyrok NSA z 17 lipca 2014 r. (II FSK 1660/12). Rozpatrując sprawę, sąd zwrócił uwagę, ?że podatnicy prowadzący indywidualną działalność gospodarczą są w szczególnej sytuacji, w której ich prywatny majątek może być używany zarówno do biznesu, jak też do celów zupełnie niegospodarczych. W takich sytuacjach organy podatkowe powinny wykazać rzeczywisty związek nieruchomości lub jej części z biznesem.

W powszechnym rozumieniu droga dojazdowa czy chodnik jest tylko jakąś formą utwardzenia gruntu, niewystającą ponad powierzchnię. Skąd wynika obowiązek płacenia dwuprocentowego podatku liczonego od wartości takiej drogi?

Obowiązek opodatkowania dróg jako budowli wynika ?z prawa budowlanego, do którego odwołuje się ustawa o podatkach i opłatach lokalnych. Według art. 3 pkt 3 i 3a tej ustawy drogi są ?tzw. obiektami liniowymi uznawanymi za budowle. Zauważmy jednak jeszcze raz, że o płaceniu podatku ?od budowli przesądza to, ?że są one w posiadaniu przedsiębiorcy. Jeśli zatem przedsiębiorca posiada równocześnie osobną drogę wjazdową do budynku mieszkalnego, z której nie korzystają jego klienci ani samochody dowożące towar – jest szansa wykazania, że nie należy płacić podatku. ?W tym przypadku można argumentować, że posiadanie takiej drogi nie jest związane ze statusem podatnika jako przedsiębiorcy.

Czy można się zawczasu zabezpieczyć przed nieprzyjemną niespodzianką ?w postaci nałożenia podatku?

Można oczywiście występować do organów podatkowych – w przypadku podatku od nieruchomości są to urzędy gmin – o wydanie interpretacji prawa podatkowego. Jednak ?w sytuacjach wątpliwych, biorąc pod uwagę niejasne przepisy o podatku od nieruchomości, organ może wydać interpretację, w której nakaże opodatkowanie danego obiektu. Oczywiście wówczas można się od niej odwoływać i walczyć o jej zmianę, nawet w sądzie administracyjnym.

—rozmawiał Paweł Rochowicz