Rz: Trybunał Konstytucyjny utrzymał w mocy przepisy dotyczące opodatkowania bezpłatnych świadczeń pracodawcy dla pracowników (K7/13). Czy to oznacza, ?że nadal pozostanie niepewność co do tego, czy opodatkować udział w firmowej imprezie integracyjnej lub korzystanie ?z pakietu medycznego?

Andrzej Marczak: ?TK rzeczywiście nie zakwestionował tych przepisów, ale w uzasadnieniu wyroku obszernie je zinterpretował. Dlatego można powiedzieć, że wyrok ten ma charakter interpretacyjny. TK stwierdził, że takie świadczenia mogą ?być przychodem do opodatkowania m.in. wtedy, gdy przyniosły pracownikowi rzeczywistą korzyść w postaci przyrostu majątku lub zaoszczędzenia na wydatkach. Co więcej, uznał, że taka korzyść jest przychodem, jeśli została przez pracownika rzeczywiście otrzymana, ?a nie tylko postawiona do dyspozycji. Dodatkowo dla opodatkowania świadczenie powinno być spełnione ?za zgodą pracownika (dobrowolne świadczenie). Konsekwentnie, w przypadku imprez firmowych nie można mówić o zarobku ani ?o oszczędnościach, bo takie wydarzenia należą do sfery życia służbowego i są związane z biznesem prowadzonym przez firmę, ?a pracownik sam by nie czynił wydatków na takie imprezy ?i nie przeznaczał na to czasu po godzinach pracy. Sędziowie stwierdzili też, że świadczenie może być opodatkowane, gdy korzyść jest wymierna ?i przypisana konkretnemu pracownikowi. Z takiego rozumowania można wywnioskować, że udział ?w imprezach firmowych ?nie powinien być opodatkowany, choćby z tego powodu, że uczestnictwo ?w nich nie jest w pełni dobrowolne i nie da się jednoznacznie powiedzieć, kto ile na takiej imprezie skorzystał. Łatwiej taką wartość określić w przypadku pakietów medycznych dla pracowników. Krótko mówiąc, w myśleniu Trybunału rozsądek zwyciężył nad fiskalizmem, niestety, dotychczas często występującym w decyzjach organów skarbowych ?i w podejściu sądów.

Czy zatem to koniec problemów podatkowych z „firmowym śledzikiem"?

Wyrok Trybunału nie odniósł się, bo też nie mógł, do wszystkich możliwych rodzajów świadczeń pracodawcy, ale odniósł się do kilku ich podstawowych typów, których zresztą dotyczyło dotychczasowe orzecznictwo. Warto przestudiować treść uzasadnienia wyroku, gdy się już ukaże. Spodziewam się, że – podobnie jak w ustnym uzasadnieniu – TK odniesie się tam m.in. do dowozu pracowników do pracy czy do polis ubezpieczeniowych. Tezy z wyroku powinny być w praktyce stosowane przez sądy i organy skarbowe.

Co w praktyce oznacza wyrok dla podatników, którzy toczyli lub toczą spór z władzami skarbowymi na tym tle?

W sprawach zakończonych decyzją wymiarową fiskusa, niestety, nie można wznowić już postępowania na podstawie art. 240 § 1 ?pkt 8 ordynacji podatkowej regulującego sytuacje uznania przepisów podatkowych za niezgodne ?z konstytucją. Jeśli postępowanie nadal trwa, ?to przytoczenie argumentów z wyroku TK powinno być uwzględnione przez sąd czy organ skarbowy. Jeśli zaś pracodawca sam dobrowolnie pobrał zaliczki na podatek w związku ?z imprezą firmową, to wydaje się, że może, jako płatnik lub też bezpośrednio jego pracownicy, starać o zwrot nadpłaty, również używając argumentacji zgodnej z zaprezentowaną ?w wyroku TK.

—rozmawiał Paweł Rochowicz