Kłopot z prawidłowym rozliczeniem faktury zaliczkowej z wykazanym VAT, dokumentującej należności otrzymane na towary objęte od 1 października 2013 r. odwrotnym obciążeniem, dotyczy również możliwości odliczenia przez kupującego podatku ujętego na tej fakturze.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi VAT przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z kolei kwota podatku naliczonego to suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług albo uregulowania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi ?(art. 86 ust. 2 ustawy o VAT).
Nie oznacza to jednak, że nabywca, który uzyska fakturę z wykazanym VAT dokumentującą nabycie towarów lub usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych, zawsze ma prawo do odliczenia podatku.
Trzeba wykazać związek
Zgodnie bowiem z art. 88 ?ust. 3a pkt 7 ustawy o VAT podstawą do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego nie są faktury ?i dokumenty celne w przypadku gdy wystawiono faktury, ?w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze – w części dotyczącej tych czynności.
Błędy dyskwalifikują
Przepis ten dotyczy transakcji objętych odwrotnym obciążeniem, gdy sprzedawca błędnie wykazuje podatek na fakturze, zamiast wystawić ją bez:
- ?stawki podatku,
- ?sumy wartości sprzedaży netto z podziałem na poszczególne stawki i sprzedaż zwolnioną oraz
- ?kwoty podatku od sumy wartości sprzedaży netto z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku,
– ale z dopiskiem „odwrotne obciążenie".
Nie ulega wątpliwości, że udokumentowanie przez sprzedawcę dostawy towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o VAT fakturą z podatkiem jest nieprawidłowe. Tym samym nabywca nie uzyska prawa do odliczenia.
Nie zwalnia to jednak nabywcy z zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia i opodatkowania wykazanej przez sprzedawcę na fakturze kwoty. U nabywcy dochodzi wówczas do podwyższenia podstawy opodatkowania (zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT) o wartość podatku wykazanego przez sprzedawcę na fakturze.
Przykład
15 października 2013 r. firma sprzedała towary wymienione ?w załączniku nr 11 do ustawy, błędnie wystawiając fakturę ?z 23-proc. VAT (brutto: 12 300 zł, netto: 10 000 zł, VAT: 2300 zł). Nabywca nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego ?z tak wystawionej faktury ?(na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 7 ustawy o VAT). Natomiast jeżeli wartość transakcji nie ulegnie korekcie, to nabywca powinien przyjąć do podstawy opodatkowania całą zapłatę, ?czyli 12 300 zł. Wówczas VAT wyniesie u niego 2829 zł, ?co wynika z wyliczenia 12 300 zł x 23 proc.)
Jak to interpretować
Zakaz odliczenia VAT dotyczy również faktury zaliczkowej z błędnie wykazanym VAT. Na przykład będzie obowiązywał w sytuacji, gdy sprzedawca, który 15 października 2013 r. otrzymał przedpłatę na poczet surowców wtórnych z papieru i tektury (PKWiU 38.32.32.0), nieprawidłowo wystawiłby fakturę zaliczkową z 23-proc. VAT. Tym samym, ograniczenie z art. 88 ust. 3a pkt 7 ustawy ?o VAT nie dotyczy faktur zaliczkowych, które zostały wystawione prawidłowo z podatkiem. Taka sytuacja występuje, jeżeli sprzedawca wystawił fakturę zaliczkową z VAT do końca września 2013 r. (dotyczącą towarów objętych odwrotnym rozliczeniem od ?1 października 2013 r.). Wówczas brak jest podstaw do ograniczenia u nabywcy odliczenia VAT z takiej faktury.
