Czy można odliczyć cały VAT ?z faktury, jeśli częściowo brakuje towarów w dostawie? – pyta czytelnik.

Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym ?w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Jednak prawo do odliczenia VAT naliczonego powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny (art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT). Trzeba przy tym podkreślić, że prawo do obniżenia podatku należnego jest wyraźnie związane z nabyciem towarów i usług ?i jest uwarunkowane rzeczywistym nabyciem konkretnego towaru, który został wprowadzony do obrotu gospodarczego.

Często jednak zdarza się, że dostawa towaru jest niezgodna z wystawioną fakturą, tzn. występują braki ilościowe w dostawie. Jeżeli nie dostarczono części towarów wykazanych na fakturze, to faktura ta nie będzie stanowiła w tej części podstawy do odliczenia VAT naliczonego.

Wniosek taki wynika ?z art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy stwierdzają czynności, które nie zostały wykonane – w części dotyczącej tych czynności.

W konsekwencji, jeśli sprzedawca nie wydał całości towarów wymienionych na fakturze, to nabywca nie będzie mógł obniżyć podatku należnego o podatek naliczony ?w stosunku do towarów, których nie dostarczono. Otrzymana w takim przypadku faktura będzie stanowić u nabywcy podstawę do odliczenia VAT w części faktycznie zrealizowanej dostawy.

Takie stanowisko zajmują również organy podatkowe. W interpretacji z 19 grudnia 2013 r. (PT8/033/291/940/PSG/13/RD132295) minister finansów, odnosząc się do przypadku stwierdzenia przez podatnika braków ilościowych w importowanych towarach, wskazał, że w zakresie stwierdzonych braków ilościowych nie doszło do importu. Nie ma bowiem możliwości, aby uznać brakujące towary za przywiezione ?z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju. W ocenie organu, jeśli czynność wymieniona w dokumencie celnym nie została dokonana, tj. nie nastąpił import brakujących towarów, to tym samym nie doszło do nabycia brakujących towarów. W konsekwencji podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego ?z dokumentu celnego, w części dotyczącej czynności, które nie zostały dokonane, tj. ?w części stwierdzonych braków ilościowych.

Podobne stanowisko odnośnie do braków ilościowych przedstawiła Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 21 grudnia 2011 r. (IBPP1/443-1454/11/MS).

Gdy braki ilościowe zostaną następnie uzupełnione, podatnik będzie mógł zrealizować swoje prawo do odliczenia VAT naliczonego w tym zakresie. W takiej sytuacji prawa do odliczenia VAT naliczonego od tej części faktury VAT, która jest niezgodna z dostawą, podatnik nabędzie w miesiącu, ?w którym braki w dostawie zostaną uzupełnione.