Podatnicy, na których obowiązujące regulacje ustawy o VAT nakładają obowiązek stosowania kas rejestrujących dla potrzeb ewidencjonowania prowadzonej sprzedaży, zazwyczaj mają prawo do skorzystania ?z ulgi przy nabyciu takich urządzeń. Wynika ono z art. 111 ust. 4 ustawy o VAT. Wśród wielu warunków, którymi jest obwarowana możliwość skorzystania z tej ulgi, znajduje się także obowiązek rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu ?i kwot podatku należnego ?w obowiązujących terminach. Odliczenie kwot wydatkowanych na nabycie kasy fiskalnej w ramach omawianej ulgi nie ma jednak charakteru definitywnego. Przepisy przewidują bowiem kilka sytuacji, których zaistnienie powoduje konieczność zwrotu odliczonych bądź zwróconych podatnikowi kwot. Tak będzie w przypadkach określonych w art. 111 ust. 6 ustawy o VAT, w szczególności w razie:

- ?zaprzestania używania kasy rejestrującej w ciągu trzech lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania,

- ?niezgłoszenia w tym okresie kasy w obowiązujących terminach do obowiązkowego przeglądu technicznego przez właściwy serwis,

- ?naruszenia warunków związanych z odliczeniem ulgi, określonych w przepisach wykonawczych (rozporządzenie ministra finansów ?z 27 kwietnia 2010 r. w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących).

Dodatkowy katalog sytuacji, których zaistnienie powoduje konieczność zwrotu wcześniejszego odliczenia bądź otrzymanego zwrotu kwot wydatkowanych na nabycie kas rejestrujących, został przewidziany w powołanym rozporządzeniu wykonawczym. Zgodnie z jego § 6 ust. 1 obowiązek zwrotu ulgi powstaje także, gdy w ciągu trzech lat, licząc od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania, nastąpi:

- ?zaprzestanie działalności,

- ?otwarcie likwidacji,

- ?ogłoszenie upadłości,

- ?sprzedaż przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału), ?w przypadku gdy następca prawny nie będzie realizował sprzedaży podlegającej ewidencjonowaniu kasą rejestrującą.

Ulgę trzeba zwrócić także wtedy, gdy odliczenie nastąpiło z naruszeniem regulacji tego rozporządzenia (§ 2 i 3 rozporządzenia).

Przedsiębiorcy będący użytkownikami kas mają często wątpliwości, czy muszą zwracać ulgę w przypadku zawieszenia działalności gospodarczej, które nastąpiło w ciągu trzech lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania sprzedaży kasą. Chodzi o to, czy zawieszenie działalności jest równoznaczne z zaprzestaniem używania kasy rejestrującej, co uzasadniałoby zwrot ulgi.

Trzeba jednak zauważyć, że zawieszenie działalności gospodarczej skutkuje co najwyżej czasowym wstrzymaniem używania kasy fiskalnej, a to nie może być traktowane jako tożsame z zaprzestaniem jej używania, które ma charakter definitywny. Tym samym zawieszenie działalności gospodarczej nie jest przesłanką uzasadniającą zwrot odliczonych (zwróconych) kwot z tytułu nabycia kasy.

W razie utraty ulgi pierwotnie odliczone (zwrócone) kwoty z tytułu nabycia kasy rejestrującej należy wpłacić na rachunek właściwego urzędu skarbowego w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po:

- ?miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające zwrot, jeżeli podatnik rozlicza podatek za okresy miesięczne,

- ?kwartale, w którym powstały okoliczności uzasadniające zwrot, jeżeli podatnik rozlicza podatek za okresy kwartalne.

Z kolei podatnik, który korzysta ze zwolnienia z VAT ?w ramach limitu określonego w art. 113 ust. 1 i 9 (150 000 zł) bądź wykonuje wyłącznie czynności zwolnione od podatku, zwraca ulgę w terminie do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające zwrot.

Autor jest doradcą podatkowym