VAT: W treść umów cywilnoprawnych fiskus nie może ingerować

Takie stanowisko zajęła Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 30 lipca 2013 r. (ITPP2/443-454/13/EK).

Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie handlu nawozami ogrodniczymi. W celu zwiększenia poziomu sprzedaży oraz pozyskania nowych klientów, wnioskodawca prowadzi akcję marketingową, polegającą na sprzedaży klientowi określonych towarów za symboliczną złotówkę w przypadku spełnienia przez takiego klienta warunków przewidzianych w regulaminie promocji. Zgodnie z regulaminem, klient może nabyć określony towar (głównie sprzęt RTV i AGD) za złotówkę, w przypadku gdy przekroczy ustalony poziom zakupów produktów oferowanych przez wnioskodawcę. Z tytułu nabycia towarów odsprzedawanych następnie klientom, wnioskodawca otrzymuje faktury, z których w całości odlicza VAT naliczony. Dla potrzeb rozliczeń podatkowych w związku ze sprzedażą tych towarów wnioskodawca jako podstawę opodatkowania wykazuje kwotę 1 zł i odprowadza z tego tytułu należny VAT. Klienci wnioskodawcy, do których skierowana jest promocja, nie są z nim w jakikolwiek sposób powiązani.

Na gruncie tak przedstawionego stanu faktycznego podatnik zwrócił się do organu podatkowego z pytaniem, czy jest uprawniony do pełnego odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakup towarów odprzedawanych następnie za złotówkę. Wnioskodawca chciał także uzyskać potwierdzenie, że podstawą opodatkowania z tytułu sprzedaży uczestnikom promocji sprzętu RTV i AGD jest kwota 1 zł.

We własnym stanowisku wnioskodawca uznał, że przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia przedmiotów odprzedawanych następnie klientom, a podstawą opodatkowania jest kwota faktycznie uzyskana z tego tytułu, czyli 1 zł.

Organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy. W uzasadnieniu interpretacji organ uznał, że dla potrzeb VAT wnioskodawca powinien - zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT - przyjąć, że obrotem jest rzeczywista kwota należna z tytułu tej sprzedaży, tj. cena promocyjna pomniejszona o należny podatek. Organ potwierdził, że w takim przypadku podatnik dokonuje sprzedaży towaru promocyjnego po obniżonej cenie. Odnosząc się do kwestii odliczenia podatku naliczonego organ stwierdził, że wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z zakupem towarów, które służą następnie sprzedaży promocyjnej z uwagi na to, że są one wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Rafał Łapiński, konsultant w dziale Prawnopodatkowym PwC

Należy zgodzić się ze stanowiskiem zajętym przez Izbę Skarbową w Bydgoszczy w komentowanej interpretacji.

Przedmiotem zapytania, z jakim podatnik zwrócił się do organu podatkowego, była kwestia swobody kształtowania podstawy opodatkowania w podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje natomiast całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej.

Regulacje VAT, co do zasady, nie przewidują konieczności kształtowania przez podatników podstawy opodatkowania na podstawie faktycznej rynkowej wartości towarów lub usług. W konsekwencji, przepisy te nie zabraniają podatnikom dokonywania transakcji nawet znacznie poniżej faktycznego poziomu opłacalności transakcji. Również w komentowanej interpretacji organ podatkowy uznał, że sprzedaż za symboliczną złotówkę to możliwy sposób ukształtowania relacji biznesowej pomiędzy stronami. Jak można się domyślić, wnioskodawca nie zawiera transakcji na takich warunkach bezinteresownie – prawdopodobnie dostawa towaru na rzecz klienta po znacznie obniżonej cenie została pierwotnie skompensowana osiągniętym poziomem zakupów, dokonanych wcześniej przez klienta.

Regulacje VAT przewidują jednak sytuacje szczególne, w których swoboda kształtowania podstawy opodatkowania jest ograniczona. Przepisem regulującym tę kwestię jest art. 32 ustawy o VAT. Zgodnie z treścią tej regulacji, w przypadku gdy pomiędzy nabywcą a doko- nującym dostawy towarów lub usługodawcą istnieje określony związek, jeden z podmiotów ma ograniczone prawo do odliczenia podatku naliczonego, a transakcja została dokonana po cenach odbiegających od cen rynkowych, wtedy organy podatkowe określają wysokość obrotu na podstawie wartości rynkowej pomniejszonej o kwotę podatku. Związek, o którym mowa powy- żej, istnieje, gdy między kontrahentami lub osoba- mi pełniącymi u kontrahentów funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne zachodzą powiązania o charakterze rodzinnym lub z tytułu przysposobienia, kapitałowym, majątkowym lub wynikające ze stosunku pracy. Związek ten istnieje także, gdy którakolwiek z wymienionych osób łączy funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne u kontrahentów. W analizowanej sprawie taka sytuacja nie ma jednak miejsca – transakcja jest zawierana pomiędzy niezależnymi podmiotami, niepowiązanymi ze sobą w jakikolwiek sposób.

Taki sposób ukształtowania promocji, jaki został przyjęty przez wnioskodawcę, w praktyce zbliża się do transakcji nieodpłatnego wydania towarów na rzecz klientów. Dla potrzeb opodatkowania VAT, przyjęty model biznesowy jest jednak bardziej korzystny podatkowo dla zbywającego towary. W przypadku dokonywania nieodpłatnych wydań takich samych towarów, podstawą opodatkowania z tego tytułu byłaby, zgodnie z art. 29 ust. 10 ustawy o VAT, cena nabycia towarów bądź koszt ich wytworzenia.

W komentowanej interpretacji organ podatkowy przychylił się do stanowiska podatnika i uznał, że przedstawiony przez wnioskodawcę sposób ukształtowania relacji z klientami jest dopuszczalny i zgodny z przepisami ustawy o VAT.