Na pierwszy rzut oka Malta nie wydaje się być szczególnie korzystną jurysdykcją podatkową. Nominalna stawka podatku dochodowego od osób prawnych wynosi aż 35 proc. – prawie dwa razy więcej niż w Polsce. Wyższa niż u nas jest także stawka podatku dochodowego od osób fizycznych (35 proc.). Niemniej, spora część europejskich biznesów prowadzona jest za pośrednictwem maltańskich spółek. Dlaczego? Jak to zwykle bywa, diabeł tkwi w szczegółach.
Na arenie międzynarodowej
Malta nie jest traktowana jako raj podatkowy – tego państwa nie znajdziemy w wykazie krajów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową sporządzonym przez ministra finansów 9 kwietnia br. Malta podpisała 65 umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, przy czym jedna z nich (konwencja z Izraelem) wciąż oczekuje na wejście w życie. Polska podpisała podatkową umowę międzynarodową z Maltą już w 1995 roku, zaś w kwietniu 2011 roku podpisano stosowny protokół zmieniający, który zaczął obowiązywać od 2012 roku.
Mechanizm zwrotu CIT
Stawka podatku dochodowego od osób prawnych wynosi na tej śródziemnomorskiej wyspie aż 35 proc. Niemniej, gdy się bliżej przyjrzeć maltańskiemu systemowi podatkowemu, okazuje się, że efektywna stawka CIT może być o wiele niższa. Przykładowo, maltańskie przepisy pozwalają udziałowcowi na zwrot części podatku zapłaconego na poziomie spółki od określonych zysków, z których została wypłacona dywidenda. W konsekwencji efektywna stawka opodatkowania może zostać obniżona do 5 proc. lub 10 proc., w zależności od konkretnego przypadku.
Przykład
NAWET 6/7 DANINY DO ODZYSKANIA
Udziałowiec, który otrzyma dywidendę od maltańskiej spółki wypłaconą z zysków zrealizowanych na Malcie albo za granicą, niestanowiących „pasywnych" odsetek lub należności licencyjnych, może ubiegać się o zwrot 6/7 podatku zapłaconego przez spółkę od dochodu, z którego została wypłacona dywidenda. Efektywna stawka opodatkowania wyniesie w tym przypadku 5 proc.
Udziałowiec uzyskujący dywidendę od maltańskiej spółki, która uzyskuje wyłącznie „pasywne" odsetki lub należności licencyjne, może ubiegać się o zwrot 5/7 podatku zapłaconego przez spółkę od dochodu, z którego została wypłacona dywidenda. Efektywna stawka opodatkowania wyniesie w tej sytuacji 10 proc.
Dodatkowo, określone rodzaje tzw. dochodów inwestycyjnych podlegają opodatkowaniu 15 proc. stawką CIT, zaś dochód z tytułu zbycia nieruchomości – 12 proc. stawką podatku dochodowego od osób prawnych.
Straty do wykorzystania w przyszłości
Straty podatkowe poniesione przez maltańskie spółki mogą być przenoszone do rozliczenia z dochodem wypracowanym w następnych latach przez nieograniczony okres (dla porównania w Polsce jest to możliwe jedynie w ciągu najbliższych 5 lat).
Straty poniesione w związku z obrotem tzw. kapitałowymi składnikami majątkowymi mogą być rozliczane jedynie z zyskami kapitałowymi. Straty podatkowe nie mogą być natomiast przenoszone wstecz, tj. nie ma możliwości obniżenia dochodu do opodatkowania uzyskanego za poprzednie lata (poprzez korektę złożonych za poprzednie lata rozliczeń podatkowych).
Relatywnie wysoki PIT
Na Malcie, podobnie jak w Polsce, osoby fizyczne podlegają opodatkowaniu progresywnemu. Maksymalna stawka PIT wynosi 35 proc. (czyli trochę więcej niż w Polsce) i ma zastosowanie do dochodu przekraczającego 60 tysięcy euro.
Określone rodzaje dochodu podlegają liniowej 15 proc. stawce PIT. Stawka ta ma zastosowanie np. w odniesieniu do dochodu:
- uzyskiwanego na podstawie umowy o pracę przez wysoce wykwalifikowany personel (np. specjalistów z branży usług finansowych),
- z tytułu umowy o pracę zawartej z maltańską spółką za czynności wykonywane poza terytorium Malty,
- z tytułu zagranicznej umowy o pracę,
- uzyskiwanego przez cudzoziemców o znacznych dochodach (tzw. High Net Worth Individuals) poza terytorium wyspy, pod pewnymi warunkami (np. ich roczne maltańskie zobowiązanie podatkowe wyniesie przynajmniej 20 000 euro – 25 000 euro dla osób spoza UE/Szwajcarii – oraz osoby te nabędą bądź wynajmą mieszkanie lub dom na Malcie o określonej wartości).
Zyski kapitałowe
Zyski kapitałowe na Malcie łączy się z innymi dochodami maltańskiej spółki/osoby fizycznej (i opodatkowuje co do zasady stawkami progresywnymi, do 35 proc.) >patrz ramka.
Zbycie nieruchomości położonej na wyspie jest opodatkowane 12 proc. stawką liniową. Podstawą opodatkowania jest wyższa z następujących wartości: wartość rynkowa nieruchomości bądź cena nieruchomości pomniejszona o koszty pośrednictwa. 7-proc. stawka liniowa ma natomiast zastosowanie w przypadku transakcji dokonanej przez osoby fizyczne, gdy nieruchomość została odziedziczona przed 25 listopada 1992 r.
Co istotne, na Malcie obowiązuje tzw. zwolnienie partycypacyjne dla zysków kapitałowych uzyskanych przez spółki holdingowe bądź z tytułu zbycia spółek holdingowych. Co do zasady spółką holdingową jest spółka posiadająca przynajmniej 10 proc. udziału kapitałowego w innej spółce, choć maltańskie władze podatkowe mogą „badać" kwalifikację danego podmiotu jako spółki holdingowej poprzez różnorakie testy.
Dywidendy
Uzyskane dywidendy, podobnie jak zyski kapitałowe, podlegają opodatkowaniu na Malcie według ogólnych zasad. Niemniej, podobnie jak w przypadku zysków kapitałowych, na Malcie obowiązuje zwolnienie partycypacyjne dla spółek holdingowych. Aby dywidendy były zwolnione z opodatkowania
- spółka wypłacająca dywidendy musi być rezydentem państwa członkowskiego Unii Europejskiej bądź
- mniej niż 50 proc. jej dochodu musi pochodzić z „pasywnych" odsetek i należności licencyjnych lub
- dochód tej spółki podlega opodatkowaniu w kraju macierzystym stawką wynoszącą minimalnie 15 proc.
Z kolei dywidendy wypłacane przez podmioty maltańskie generalnie nie podlegają podatkowi u źródła.
Uwaga! Wyjątkiem są dywidendy niepodlegające opodatkowaniu w państwie otrzymującego dywidendę w sytuacji, gdy taki podmiot jest kontrolowany bądź działa w imieniu osoby fizycznej zamieszkałej i posiadającej status rezydenta podatkowego na Malcie.
Przykład
10 PROC. KAPITAŁU PRZEZ 2 LATA
Na podstawie polsko-maltańskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (w ślad za postanowieniami dyrektywy UE o wspólnym systemie opodatkowania spółek dominujących i spółek zależnych) dywidendy wypłacone przez polską spółkę córkę maltańskiemu udziałowcowi będą zwolnione z opodatkowania, jeżeli maltański udziałowiec jest rzeczywistym właścicielem tych dywidend i posiada w polskiej spółce minimalnie 10 proc. udziału kapitałowego przez przynajmniej 2 lata. W przeciwnym razie podatek u źródła wyniesie 10 proc. (przy czym maltańska spółka będzie mogła odliczyć polski podatek od podatku maltańskiego).
Odsetki i należności licencyjne
Zarówno odsetki, jak i należności licencyjne uzyskane przez maltańskiego rezydenta podatkowego podlegają na Malcie opodatkowaniu progresywnemu (do 35 proc.).
Odsetki oraz należności licencyjne wypłacane przez maltańską spółkę na rzecz zagranicznego podmiotu nie podlegają podatkowi u źródła, pod warunkiem, że uzyskujący odsetki nie jest kontrolowany przez nią i nie działa w imieniu osoby fizycznej zamieszkałej i posiadającej status rezydenta podatkowego na Malcie oraz nie prowadzi działalności gospodarczej na Malcie poprzez zakład, z którym odsetki byłyby efektywnie powiązane.
Przykład
WARUNKI ZWOLNIENIA
Na podstawie postanowień dyrektywy UE o opodatkowaniu odsetek i należności licencyjnych, wypłacone przez polską spółkę na rzecz spółki maltańskiej odsetki bądź należności licencyjne będą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania, pod warunkiem że:
- maltańska spółka posiada minimum 25 proc. udziału kapitałowego w polskim podmiocie bądź
- polska spółka ma przynajmniej 25 –proc. udział kapitałowy w maltańskiej spółce.
W przeciwnym razie podatek będzie mógł zostać obniżony do 5 proc. (przy założeniu, że maltańska spółka jest rzeczywistym właścicielem wypłaconych odsetek bądź należności licencyjnych) na podstawie międzynarodowej umowy podatkowej zawartej pomiędzy Polską a Maltą.
Brak przepisów o niedostatecznej kapitalizacji i cenach transferowych
Na Malcie nie wprowadzono przepisów o niedostatecznej kapitalizacji. To oznacza, że odsetki od pożyczek płacone przez maltańskie spółki na rzecz swoich udziałowców są co do zasady w całości kosztem uzyskania przychodów, niezależnie od stopnia zadłużenia tych spółek. Nie występują tam również regulacje o cenach transferowych, ani o opodatkowaniu „zagranicznych spółek kontrolowanych" (tzw. CFC rules).
Sztuczne struktury pod okiem władz
Maltańskie władze podatkowe mogą pominąć określone biznesowe ustalenia, jeżeli dojdą do wniosku, że mają do czynienia ze sztucznymi strukturami, które obniżają wysokość podatku płaconego na Malcie. W takim przypadku mogą określić zobowiązanie podatkowe po stronie podatnika i w ten sposób przeciwdziałać jakimkolwiek potencjalnym nadużyciom. Malta posiada także specyficzne regulacje antyabuzywne mające zastosowanie do określonych czynności.
Nieuciążliwa rejestracja
Najbardziej powszechnym typem spółki na Malcie jest limited liability company – odpowiednik polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Po złożeniu wszystkich wymaganych dokumentów maltańska spółka powinna zostać zarejestrowana przez odpowiednie władze nawet w ciągu 24 godzin. Formalności są zazwyczaj dokonywane przez wyspecjalizowane maltańskie podmioty – kancelarie prawne, spółki księgowe bądź spółki doradcze. Maltańskie spółki dzielą się na spółki o charakterze prywatnym i spółki o charakterze publicznym.
Spółki prywatne to takie, które w umowie spółki mają zapisy ograniczające prawo do zbywania udziałów spółki oraz regulacje zabraniające nabywania udziałów spółki w ofercie publicznej i mają maksymalnie 50 wspólników.
Spółki publiczne to takie, które nie spełniają któregokolwiek z tych warunków. Minimalna liczba wspólników (zarówno w spółce o charakterze prywatnym, jak i publicznym) wynosi 2. Minimalny kapitał maltańskiej spółki o charakterze prywatnym wynosi 1 165 euro, a spółki o charakterze publicznym – 46,6 tysięcy euro. Każda spółka o charakterze prywatnym powinna mieć przynajmniej jednego członka zarządu, natomiast spółka o charakterze publicznym – przynajmniej dwóch.
CO OBEJMUJĄ ZYSKI KAPITAŁOWE
Zyski kapitałowe definiuje się jako zyski z tytułu zbycia kapitałowych składników majątkowych, do których zalicza się:
- nieruchomości,
- papiery wartościowe,
- koncesje,
- patenty,
- prawa autorskie,
- prawa majątkowe,
- biznes,
- wartość firmy,
a także udział w podmiotach typu trust inwestujących w powyższe składniki majątkowe oraz udział w spółkach osobowych.
—Łukasz Bączyk, doradca podatkowy, starszy konsultant w Crido Taxand sp. z o.o. Artykuł powstał we współpracy z Taxand Malta