Przedsiębiorca, który otwiera firmę, może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego i nie rozliczać VAT, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 150 000 zł (status podatnika VAT czynnego można utrzymać także w kolejnych latach, jeżeli wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150 000 zł).

Rejestrując firmę, trzeba przede wszystkim odpowiedzieć sobie na pytanie – czy korzystniejsze będzie zrezygnowanie ze zwolnienia podmiotowego (nowy przedsiębiorca uzyskuje je na wstępie z założenia, jeżeli spełnia powyższy warunek i nie musi w tym celu nic robić), czy jednak przyjąć status podatnika VAT czynnego i złożyć zgłoszenie rejestracyjne VAT-R. Zwolnienie działa bowiem w obie strony – przedsiębiorca, dokonując sprzedaży (świadcząc usługi) nie dolicza do ceny VAT, jednak dokonując zakupów, które będą przeznaczone do wykonywania czynność podlegających opodatkowaniu VAT, nie będzie miał prawa do odliczenia tego podatku.

Warto więc wcześniej zastanowić się, jak będzie wyglądała struktura zakupów i sprzedaży, w szczególności w pierwszym okresie, kiedy nowa firma wymaga licznych inwestycji. Zwolnienie jest w szczególności mało korzystne dla tych osób, które będą dokonywały sprzedaży (świadczenia usług) na rzecz innych przedsiębiorców, dla których z reguły istotna będzie cena netto z uwagi na stosowany mechanizm odliczania VAT.

W takiej sytuacji przedsiębiorca nic nie zyskuje (w przypadku sprzedaży na rzecz konsumentów przewagą jest możliwość stosowania niższych cen, które nie zawierają VAT), a traci prawo do odliczenia VAT. Przedsiębiorca, który wybrał status podatnika VAT czynnego (zrezygnował ze zwolnienia), może zmienić swój status i skorzystać ze zwolnienia najwcześniej za rok.

Z kolei korzyści ze zwolnienia to możliwości stosowania cen niezwiększonych o VAT, a także mniej biurokracji związanej z rozliczaniem tego podatku i śledzeniem ciągle zmieniających się przepisów w tej materii.