Działalność gospodarcza nastawiona na sezonową aktywność wymaga przygotowania firmy do okresu największego zapotrzebowania na oferowane produkty. Niewątpliwie ten typ działalności charakteryzuje branżę turystyczną czy wypoczynkową oraz branże z nimi związane. Przygotowanie do sezonu wymaga niejednokrotnie podjęcia działań inwestycyjnych, polegających na pozyskaniu kosztownych składników majątku, które będą wykorzystywane tylko przez niewielką część roku (np. w okresie letnim).

W efekcie przedsiębiorcy, których działalność związana jest z określoną porą roku, stają przed dylematem, w jaki sposób amortyzować środki trwałe, które wykorzystywane są sezonowo. Zwłaszcza że kosztami uzyskania przychodów mogą być wyłącznie te odpisy, które są dokonane zgodnie z regułami przewidzianymi w przepisach podatkowych. Tym samym poddając składnik majątku procesowi amortyzacji podatkowej, należy zwracać baczną uwagę, aby amortyzacja ta odbywała się stosownie do reguł z ustaw o PIT lub CIT.

O tym, co jest przedmiotem amortyzacji, mówi 22a ust. 1 ustawy o PIT (odpowiednio art. 16a ust. 1 ustawy o CIT). Amortyzacji podlegają środki trwałe, rozumiane co do zasady jako stanowiące własność lub współwłasność podatnika składniki majątku, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do używania, o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.

Jeżeli jednak takie składniki majątku są wykorzystywane sezonowo, to będzie miał zastosowanie art. 22h ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT (art. 16h ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT). Określa on, że wysokość odpisu miesięcznego ustala się przez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy w sezonie albo przez 12 miesięcy. Przepis wskazuje więc jednoznacznie na zasadę, że amortyzacji środków trwałych wykorzystywanych sezonowo dokonuje się wyłącznie w okresie ich wykorzystania (sezonie).

Należy jednak podkreślić, że zasada ta dotyczy tylko tych składników majątku, które są związane z sezonową aktywnością podatnika. Oznacza to, że za środki trwałe wykorzystywane sezonowo nie można uznawać tych, które służą działalności całorocznej, a na skutek decyzji podatnika przez określoną część roku nie są używane.

Artykuł 22h ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT (odpowiednio art. 16h ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT) dopuszcza możliwość dwojakiego ustalania wartości miesięcznego odpisu amortyzacyjnego. W pierwszym przypadku odpis ten będzie wynikał z podzielenia rocznej kwoty odpisu amortyzacyjnego przez liczbę miesięcy w sezonie. W drugim zaś wartość ta będzie podzielona przez 12.

W tym drugim przypadku w ciężar kosztów podatkowych odnosi się tylko części wartości dopuszczonego przepisami odpisu rocznego. Wydłuża się zatem okres amortyzacji. Przykładowo, jeżeli sezon trwa trzy miesiące w roku, to w kosztach w roku podatkowym przedsiębiorca uwzględni jedynie 3/12 normatywnej wartości rocznego odpisu amortyzacyjnego. W wariancie, w którym wartość miesięcznego odpisu amortyzacyjnego ustala się poprzez podział rocznej kwoty odpisu przez liczbę miesięcy w sezonie, podatnik odpisze w sezonie wartość rocznego odpisu amortyzacyjnego.

Zatem w przypadku podatnika, który amortyzuje sezonowo środki trwałe i jest zainteresowany możliwie szybkim osiągnięciem korzyści podatkowych wynikających z amortyzacji, korzystniejszy jest wariant ustalania wartości miesięcznego odpis amortyzacyjnego poprzez podzielenie rocznej, normatywnej kwoty tego odpisu przez liczbę miesięcy w sezonie.

Autor jest doradcą podatkowym, prowadzącym własna kancelarię w Krakowie