Powszechna jest w takich przypadkach praktyka odrębnego obciążania nabywców kosztami wysyłki (transportu), tj. odsprzedawanie im (refakturowanie) usług pocztowych, kurierskich czy transportowych. Jest to jednak najczęściej postępowanie nieprawidłowe, gdyż koszty wysyłki towarów podwyższają, co do zasady, podstawę opodatkowania tych dostaw (zob. art. 29 ust. 1 ustawy o VAT oraz art. 78 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE).

Oznacza to, że – jak czytamy w interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach z 29 stycznia 2013 r. (IBPP2/443-1083/12/AB) – „koszty przesyłki doliczone do sprzedaży towarów przez wnioskodawcę nie stanowią samodzielnej usługi świadczonej przez wnioskodawcę, jak też przez inny podmiot (operatora pocztowego), lecz są to koszty dodatkowe podstawowej czynności, jaką jest sprzedaż towarów. Koszty dodatkowe, między innymi koszty przesyłki, są jednym z poniesionych kosztów związanych ze świadczeniem głównym, które w efekcie kształtuje kwotę ostateczną żądaną od nabywcy.

Wynika z tego, iż koszty wysyłki ponoszone w związku ze sprzedażą towarów, jako element świadczenia zasadniczego, winny zwiększać kwotę należną od nabywcy z tytułu dostawy towarów i być opodatkowane według stawki podatkowej właściwej dla sprzedawanych towarów. Jeżeli dostawa dotyczy towarów opodatkowanych według różnych stawek, to koszty przesyłki powinny być przyporządkowane proporcjonalnie do towarów opodatkowanych poszczególnymi stawkami".

Dwie możliwości

Koszty wysyłki towarów (w tym opłaty za wysyłkę towarów pocztą), co do zasady, nie powinny być przez podatników traktowane jako odrębnie świadczone usługi, lecz powinny powiększać podstawę opodatkowania towarów będących przedmiotem dostawy. Oznacza to de facto opodatkowanie tych kosztów stawką właściwą dla wysyłanych towarów. W grę wchodzą przy tym dwa sposoby takiego powiększenia.

Najbardziej prawidłowe jest powiększenie o koszty wysyłki cen netto sprzedawanych towarów. Częściej spotykane jest jednak wykazywanie tych kosztów jako odrębnej pozycji na paragonie lub fakturze. Postępowanie takie jest dopuszczalne. Jak czytamy w interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 24 czerwca 2010 r. (IPPP2/443-254/10-4/AO), „nie ma przeszkód, by było wykazywane w odrębnych pozycjach na jednej fakturze.

W sytuacji wykazania świadczenia w kilku pozycjach (obejmującego transport jako niezbędny element dla wykonania umowy dostawy towarów), podstawą opodatkowania będzie zawsze suma kwot wykazanych przez dostawcę na fakturze, obejmująca należność za dostawę, tj. kwotę należną z tytułu czynności zasadniczej, jak również kwotę należną z tytułu czynności pomocniczych, niezbędnych dla jej wykonania. Dostawca towarów może odrębnie ująć kwoty należne z tytułu czynności głównej oraz czynności pomocniczych dla przejrzystości dokumentacji".

Przykład

RÓŻNE ROZWIĄZANIA

Spółka ABC sprzedała towar opodatkowany stawką podstawową 23 proc. za 1000 zł netto + 230 zł VAT. Towar jest wysyłany nabywcy pocztą. Koszt przesyłki to 30 zł (bez VAT, gdyż usługa poczty jest zwolniona z VAT).

Najbardziej prawidłowym rozwiązaniem jest w tej sytuacji wystawienie przez spółkę ABC faktury dokumentującej dostawę towaru za 1030 zł netto +236,90 zł VAT. Dopuszczalne jest również wystawienie faktury zawierającej dwie pozycje, tj. towar (1000 zł netto +230 zł VAT) oraz koszty wysyłki (30 zł + 6,90 zł VAT).

Jak to zrobić

Istnieje jednak sposób na wyłączenie kosztów wysyłki z podstawy opodatkowania dostaw towarów. Sposób ten polega na udzieleniu sprzedawcy pełnomocnictwa do zawarcia w imieniu i na rzecz nabywcy towarów umowy z Pocztą Polską, firmą kurierską lub innym podmiotem, który ma dostarczyć towary.

Skutkiem udzielenia takiego pełnomocnictwa jest wyłączenie kosztów wysyłki z podstawy opodatkowania towarów. Wynika to z art. 79 lit. c Dyrektywy 2006/112/WE, a od 1 stycznia 2014 r. będzie też wynikać z art. 29a ust. 7 pkt 3 ustawy o VAT.

Fiskus potwierdza

Co istotne, dopuszczalność takiego postępowania potwierdzają organy podatkowe. Tytułem przykładu można wskazać interpretacje: Izby Skarbowej w Poznaniu z 24 stycznia 2013 r. (ILPP2/443-1098/12-2/MN) czy Izby Skarbowej w Łodzi z 20 marca 2013 r. (IPTPP2/443-10/ 13-2/JN).

W pierwszej z nich czytamy, że „jeżeli – jak wskazano we wniosku – na podstawie udzielonego przez kupującego pełnomocnictwa, wnioskodawca działając w jego imieniu i na jego rachunek, zleci wykonanie usługi pocztowej operatorowi pocztowemu, na rachunek kupującego wnioskodawca zawrze umowę o świadczenie usług z pocztą i opłaci należność względem poczty, to otrzymana przez wnioskodawcę kwota na poczet zawarcia przez wnioskodawcę w imieniu i na rzecz kupującego umowy o świadczenie usług pocztowych nie będzie stanowiła u wnioskodawcy podstawy opodatkowania, gdyż nie będzie stanowiła dla niego obrotu, o którym mowa w art. 29 ust. 1 ustawy o VAT".

W dowolnej formie

Dla udzielenia pełnomocnictwa, o którym mowa, nie jest konieczna żadna szczególna forma. Dopuszczalne jest udzielenie przez kupującego pełnomocnictwa do zawarcia umowy (np. z pocztą czy firmą kurierską) w jego imieniu, przykładowo, przez zaakceptowanie regulaminu sklepu internetowego czy warunków aukcji internetowej.

Potwierdzają to organy podatkowe w udzielanych wyjaśnieniach, czego przykładem może być interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 22 września 2010 r. (IBPP1/443-514/10/MS), w której organ podatkowy odpowiadał na pytania podatnika zamieszczającego informację o udzieleniu pełnomocnictwa w opisie aukcji internetowej (oraz na stronie „O mnie", tj. na stronie zawierającej informacje o sprzedawcy).

W tych okolicznościach Izba Skarbowa w Katowicach uznała za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, że „kwoty przekazane przez kupującego na uiszczenie zobowiązań wobec Poczty Polskiej nie będą stanowić jego podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług".

Kiedy rozważać

Wyłączenie kosztów wysyłki z podstawy opodatkowania dostaw wysyłanych towarów w ten sposób jest rozwiązaniem opłacalnym w przypadkach, gdy za pomocą Poczty Polskiej towary są wysyłane do nabywcy, któremu nie przysługuje prawo do odliczania podatku naliczonego (np. dla osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej.

W takim przypadku zakup towaru będzie dla nabywcy tańszy o koszt VAT odpowiadający kosztowi przesyłki (należy bowiem pamiętać, że usługa przesyłki świadczona przez Pocztę Polską jest zwolniona od podatku).

Przykład

MOŻNA ZAOSZCZĘDZIĆ

Spółka XYZ sprzedała na aukcji internetowej towar za 1000 zł netto + 230 zł VAT. Towar zostanie wysłany pocztą, a koszt przesyłki to 30 zł. Jeżeli koszt przesyłki nie zostanie wyłączony z podstawy opodatkowania na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez nabywcę, to podstawa opodatkowania dostawy towaru wyniesie 1030 zł, a VAT – 236,90 zł.

Jeżeli do wyłączenia dojdzie, to podstawa opodatkowania wyniesie 1000 zł netto, a więc VAT wyniesie 230 zł. Dodatkowo nabywca będzie obciążony kwotą 30 zł, lecz VAT do tej kwoty nie będzie musiał zostać doliczony. Dzięki temu nabywca oszczędzi 6,90 zł.

Przy obniżonej stawce

Wyłączenie kosztów wysyłki z podstawy opodatkowania dostaw towarów nie jest natomiast opłacalne, gdy za pomocą podmiotów innych niż Poczta Polska (np. firm kurierskich) nabywcom, którym nie przysługuje prawo do odliczania podatku naliczonego (np. osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej), wysyłane są towary opodatkowane obniżoną stawką VAT (np. książki opodatkowane stawką 5 proc.).

W takiej sytuacji uwzględnienie kosztów wysyłki w podstawie opodatkowania wysyłanych towarów pozwoli na obniżenie kosztu VAT odpowiadającego tym kosztom.

Przykład

LEPIEJ NIE WYŁĄCZAĆ Z PODSTAWY

Podatnik prowadzący sklep internetowy sprzedał książkę opodatkowaną stawką 5 proc. za 315 zł brutto (300 zł netto + 15 zł VAT). Koszt przesyłki książki za pomocą firmy kurierskiej to 22 zł brutto (17,89 zł + 4,11 zł VAT).

Jeżeli podatnik nie wyłączy kosztów przesyłki z podstawy opodatkowania, to cena książki netto wyniesie 317,89 zł, a VAT od tej kwoty wyniesie 15,89 zł.

Cena książki brutto wyniesie w takiej sytuacji 333,78 zł. Dzięki temu obciążony taką kwotą klient oszczędzi 3,22 zł, w porównaniu do obciążenia go kwotą 337 zł (315 zł + 22 zł).

 

Koszty wysyłki w podstawie opodatkowania wysyłanych towarów

decyzja

korzyści

wyłączenie z podstawy opodatkowania

pozwala na obciążenie nabywcy kosztami przesyłki Pocztą Polską bez VAT

uwzględnienie w podstawie opodatkowania

pozwala na obciążenie nabywcy kosztami przesyłki firmą kurierską z uwzględnieniem obniżonej stawki VAT (w przypadku sprzedaży towarów opodatkowanych obniżonymi stawkami VAT)

 

Autor jest doradcą podatkowym