- Do tej pory faktury za użytkowanie wieczyste urząd miasta wystawiał na moment wpłaty w miesiącach styczeń– marzec oraz z datą 31 marca wszystkim pozostałym użytkownikom wieczystym, którzy z różnych przyczyn nie uiścili opłat w terminie. Ostatnio pojawiła się jednak informacja, że od 2013 r. faktury za użytkowanie wieczyste mają być wystawiane na moment wpłaty w ciągu całego roku, a dopiero na 31 grudnia wszystkim pozostałym, którzy nie wpłacą w danym roku. Czy tak rzeczywiście jest, a jeśli tak, to z czego to wynika?

– pyta czytelniczka.

Żadna faktura za użytkowanie wieczyste nie może być wystawiona po 31 marca, czyli po ustawowym terminie płatności. Stanie się to możliwe dopiero w 2014 r., gdy będą ustalone całkowicie nowe terminy obowiązku podatkowego od wszystkich transakcji (w tym także od użytkowania wieczystego). Będą obowiązywały także nowe terminy dokumentowania transakcji.

W 2013 r. terminy wystawiania faktur, co do zasady, nie zmieniły się. Nadal wprost i bezpośrednio regulują je § 9 i §11 rozporządzenia fakturowego, a w przypadku przedpłat każdego rodzaju – § 10 tego rozporządzenia. Dotyczy to także użytkowania wieczystego.

Dwie daty

Przepisy określają terminy wystawiania faktur za użytkowanie wieczyste. Po pierwsze: jest nim moment przedpłaty, przypadającej od zawsze, także w 2013 r., w miesiącach styczeń – marzec. Po drugie: jest to 31 marca 2013 r. (termin płatności) dla wszystkich pozostałych użytkowników wieczystych, którzy z różnych przyczyn nie uiścili opłat do tego terminu.

Przy czym należy tu pamiętać, że 31 marca jest nieprzekraczalnym terminem płatności opłat rocznych za użytkowanie wieczyste gruntów, wynikającym wprost z przepisów o gospodarce nieruchomościami (art. 71 ust. 4 tej ustawy).

W przyszłym roku

Wymienione przepisy o terminie wystawiania faktur obowiązują jednak tylko i wyłącznie do końca 2013 r. I są ściśle powiązane z terminem powstania obowiązku podatkowego obowiązującym także w 2013 roku. Termin ten w odniesieniu do użytkowania wieczystego jest uregulowany w sposób szczególny w art. 19 ust. 16b ustawy o VAT. Przepis ten stanowi, że „W przypadku oddania gruntu w użytkowanie wieczyste obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności poszczególnych opłat pobieranych z tego tytułu".

Natomiast zmieniony termin rozliczeń VAT od opłat za użytkowanie wieczyste (a co za tym idzie, także termin wystawiania faktur za to użytkowanie) wejdzie w życie dopiero 1 stycznia 2014 r. I nie będą to już terminy szczególne. Zatem muszą tu być stosowane zasady ogólne.

Dopiero wówczas, tj. w 2014 r. i w latach następnych będzie obowiązywał nowy art. 106i ust. 1, 2 i 7 ustawy o VAT, w którym uregulowane są ogólne terminy wystawiania faktur VAT. I właśnie wtedy faktury za użytkowanie wieczyste będą musiały być wystawiane w ciągu całego okresu rozliczeniowego, tj. przez okres całego roku, a w szczególności na moment przedpłat, przypadających od 2014 r. w miesiącach styczeń-grudzień (31 grudnia będzie bowiem momentem wykonania użytkowania wieczystego, zaliczanego do dostawy towarów).

Przy czym faktycznym momentem wpłat - nadal w 2014 r. i w latach następnych - najczęściej będzie marzec. Ustawowy a zarazem umowny termin płatności za użytkowanie wieczyste nie zmieni się i będzie przypadać jak zawsze 31 marca. Natomiast wszystkim pozostałym użytkownikom wieczystym, którzy nie wpłacą w danym roku (tu: w 2014), faktura będzie musiała być wystawiona najpóźniej 31 grudnia 2014 r., tj. w ostatnim dniu rocznego okresu rozliczeniowego, a nie według zasad z 2013 r. co oznaczałoby najpóźniej 31 marca 2014 r.

Stanie się tak w związku ze zmianą terminu powstania obowiązku podatkowego zaużytkowanie wieczyste, czyli z nową treścią art. 19a ust. 4 ustawy o VAT, obowiązującą od 1 stycznia 2014 r.

Czytelniczka powinna pamiętać, że faktura za użytkowanie wieczyste w 2013 roku absolutnie nie może i nie powinna być wystawiona po 31 marca 2013 r., czyli po ustawowym terminie płatności.

O czym należy pamiętać

Natomiast za rok, czyli po 31 marca 2014 r. (a więc po terminie płatności za użytkowanie wieczyste) może być wystawiona tylko taka faktura za to użytkowanie, jeśli wpłata w 2014 r. będzie następować pomiędzy 31 marca a 31 grudnia 2014 r.

Przy czym - dla celów VAT – wpłaty pomiędzy 31 marca a 31 grudnia będą mogły i musiały być traktowane jako przedpłata należności. Dla celów ustawy o gospodarce nieruchomościami będzie to już jednak należność zaległa, a nie przedpłacona. Ta niespójność między tymi przepisami jest jednak wpisana w autonomię prawa podatkowego VAT. I nic na to nie można poradzić, choć jest nieco mylące.

Jak się zmienią przepisy od 1 stycznia 2014 r.

Zmiana przepisów ustawy o VAT, obowiązująca od przyszłego roku, przesunie ostateczny moment zadeklarowania VAT od użytkowania wieczystego z 31 marca (termin płatności) na 31 grudnia (ostatni dzień rocznego okresu rozliczeniowego). Należy w tym miejscu porównać treść art. 19 ust. 16b ustawy o VAT w wersji obowiązującej do końca 2013 r. oraz treść art. 19a ust. 4 w związku z ust. 3 tego przepisu ustawy o VAT w wersji obowiązującej od początku 2014 r.

Te ostatnie dwa przepisy stanowić będą, że:

art. 19a ust. 3

– Usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

art. 19a ust.4

– Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów, z wyjątkiem dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2.

Na marginesie należy tylko zauważyć, że w sprawie obowiązku podatkowego od zaliczek od użytkowania wieczystego (zaliczanego do dostawy towarów) nie przewidziano żadnych zmian na 2014 r. (por. art. 19 ust. 11 i 15 ustawy o VAT z prawie analogiczną treścią art. 19a ust. 8 tej ustawy obowiązującą od 2014 r.). Jest to i będzie także moment uiszczenia części lub całości zaliczki przypadający przed terminem dostawy towarów (także przed terminem wykonania usługi) bardzo ściśle określonym w ustawie VAT.

Autorka jest niezależnym ekspertem i wykładowcą VAT www.elzbietarogala.pl