Tak orzekł WSA w Szczecinie 19 września 2012 r. (I SA/Sz 433/12).
Spółka wystąpiła z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w podatku od nieruchomości za lata 2005 – 2006, wskazując, że budowle w postaci dróg wewnętrznych znajdujących się na terenie nieruchomości wykorzystywanej przez spółkę do działalności gospodarczej nie podlegały opodatkowaniu tym podatkiem.
W ocenie spółki z art. 2 ust. 3 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (UPiOL) w brzmieniu obowiązującym od 9 grudnia 2003 r. do 31 grudnia 2006 r. wynika, że we wskazanym okresie spod opodatkowania były wyłączone nie tylko drogi publiczne, ale także inne drogi, wraz ze zlokalizowanymi na nich obiektami budowlanymi związanymi z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu.
Organ pierwszej instancji nie podzielił stanowiska spółki wskazując, że teren, na którym znajdowały się drogi wewnętrzne był oznaczony w ewidencji gruntów i budowli jako teren inwestycyjny i budowlany. Spółka odwołała się od tej decyzji, jednak Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało ją w mocy. Sprawa trafiła do sądu administracyjnego, który uchylił obie decyzje.
Sąd wskazał, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegały pasy drogowe wraz z drogami oraz obiektami budowlanymi związanymi z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu. Na podstawie tego przepisu wyłączeniem objęto zarówno drogi publiczne, jak i tzw. drogi wewnętrzne, bez względu na oznaczenie terenu w ewidencji gruntów i budynków.
–Katarzyna Moczulska współpracowniczka Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Benedykt Rubak konsultant w Deloitte Doradztwo Podatkowe Sp. z o.o. (biuro w Warszawie)
Komentuje Benedykt Rubak konsultant w Deloitte Doradztwo Podatkowe Sp. z o.o. (biuro w Warszawie)
Kwestia opodatkowania dróg wewnętrznych od kilku lat jest przedmiotem sporów podatników z organami podatkowymi. Dotychczasowe orzecznictwo sądów administracyjnych nie kształtowało się jednolicie, a wyroki niejednokrotnie były niekorzystne dla podatników (np. wyrok NSA z 8 grudnia 2009 r., II FSK 1066/08).
Komentowany wyrok WSA w Szczecinie wpisuje się jednak w (przeważającą w ostatnim czasie) pozytywną dla podatników linię orzeczniczą wskazującą, że drogi wewnętrzne były w latach 2004 – 2006 wyłączone z opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 3 pkt 4 UPiOL, bez względu na oznaczenie gruntu w ewidencji gruntów i budynków.
Zgodnie z art. 2 ust. 3 pkt 4 UPiOL w brzmieniu obowiązującym w latach 2004-2006 opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegały „pasy drogowe wraz z drogami oraz obiektami budowlanymi związanymi z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu".
Należy podkreślić, że brzmienie tego przepisu obowiązujące zarówno do końca 2003 r., jak również od początku 2007 r. wprost wskazuje, że wyłączenie to dotyczy jedynie dróg publicznych. Skoro więc jego brzmienie obowiązujące w latach 2004-2006 dotyczy ogólnie dróg, bez wskazania, że chodzi o drogi publiczne, należy uznać, że w tym okresie wyłączenie z opodatkowania obejmowało zarówno drogi publiczne, jak i drogi wewnętrzne.
Z uwagi na to, że ani UPiOL, ani przepisy prawa budowlanego nie zawierają definicji „drogi" ani „pasa drogowego", organy podatkowe ustalając przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości sięgają po zapisy ewidencji gruntów i budynków. Jednak drogi wewnętrzne oraz obiekty budowlane co do zasady nie były oznaczone w ewidencji symbolem „dr" jako drogi, przez co organy podatkowe konsekwentnie twierdzą, że skoro tereny te nie były drogami, to nie podlegają wyłączeniu z opodatkowania.
Należy jednak podkreślić, że art. 2 ust. 3 pkt 4 UPiOL w brzmieniu obowiązującym w latach 2004 - 2006 wprowadza wyłączenie z opodatkowania pasa drogowego (wraz z posadowionymi na nim drogami oraz obiektami budowlanymi). Natomiast w ewidencji gruntów i budynków nie ma przewidzianego symbolu właściwego dla tej kategorii gruntów (stanowiących pas drogowy).
Dlatego też należy przyjąć, że podstawą do stwierdzenia, że dany obiekt podlegał wyłączeniu z opodatkowania, powinno być rzeczywiste istnienie na gruncie budowli drogi lub obiektów budowlanych (nie zaś zapis w ewidencji). Jedynie w tym przypadku będzie można mówić o gruncie jako o pasie drogowym, na którym znajduje się budowla drogi (por. np. wyroki NSA z 3 grudnia 2010 r., II FSK 1105/09 oraz z 29 listopada 2011 r., II FSK 1438/10).
Ponadto, jak podkreślono w doktrynie, ewidencja gruntów i budynków, jak wskazuje już sama jej nazwa, nie obejmuje budowli. Dlatego też ewidencja ta nie powinna być podstawą do klasyfikowania czy na danym terenie usytuowana jest budowla (np. droga).
Należy więc uznać – co potwierdza także najnowsze orzecznictwo sądów – że decydujące znaczenie dla wyłączenia przedmiotowych dróg wewnętrznych oraz obiektów budowlanych z opodatkowania podatkiem od nieruchomości za lata 2004 -2006 będzie miało ustalenie, czy obiekty te faktycznie znajdowały się na danym gruncie.
