Jedne z najważniejszych nowości przewidzianych w projekcie nowelizacji ustawy o VAT dotyczą momentu powstania obowiązku podatkowego. Dziś jest on powiązany z chwilą wystawienia faktury, a w nowych przepisach (z pewnymi wyjątkami) będzie o tym decydowała chwila wydania towaru lub wykonania usługi. Nie będzie zatem dzisiejszej możliwości „manewru" podatkowego polegającego na wystawieniu faktury w następnym miesiącu po dostawie, by odroczyć rozliczenie podatku.
Przedsiębiorcy skrytykowali to rozwiązanie w specjalnej ankiecie na ten temat (jej wyniki opisaliśmy we wczorajszym wydaniu „Rz").
– Zmiana zasad powstawania obowiązku podatkowego ingeruje w podstawową zasadę konstrukcyjną podatku. To będzie skutkowało koniecznością dostosowania systemów księgowych przez przedsiębiorców – zauważa Przemysław Ruchlicki, ekspert prawno-gospodarczy Krajowej Izby Gospodarczej.
Dodaje, że choć nowe przepisy ograniczą możliwość doraźnej optymalizacji podatkowej, to jednak będzie korzyść: ujednolicony moment powstania obowiązku podatkowego z różnych tytułów.
Ministerstwo Finansów zapewnia: ta zmiana dla przeważającej części podatników będzie nieistotna. – I tak podatnicy, zwłaszcza ci stosujący kasy fiskalne, ewidencjonują transakcję w dniu sprzedaży – przekonuje Tomasz Tratkiewicz, dyrektor departamentu VAT w MF.
Obawy budzą też nowe zasady rozliczania VAT od towarów nabywanych z innych krajów Unii Europejskiej. Aby odliczyć ten podatek, trzeba będzie otrzymać fakturę. Jeśli tak się nie stanie, to najpóźniej do 15. dnia miesiąca następującego po dostawie trzeba wykazać obowiązek podatkowy i wpłacić ten podatek fiskusowi. Zdaniem ministerstwa nowe przepisy nie wprowadzają tutaj zasadniczych zmian.
– Nabywca odliczy VAT za miesiąc, w którym powstał obowiązek podatkowy u dostawcy (czyli w którym dokonano dostawy), jeśli tylko ma fakturę, a taki warunek również obecnie obowiązuje – wyjaśnia Tratkiewicz.
Eksperci wskazują jednak, że sprawa nie jest taka prosta.
– Prawo do odliczenia podatku związanego z transakcją wewnątrzwspólnotową może zostać wykonane nawet w razie braku prawidłowo sporządzonej dokumentacji, co potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE, np. w sprawie C-90/02 – zauważa Krzysztof Lasiński-Sulecki z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Dodaje, że projekt we fragmencie dotyczącym odliczenia VAT od takich transakcji został sformułowany niejasno.
etap legislacyjny: przed przyjęciem przez rząd
