Tak orzekł WSA w Rzeszowie 2 sierpnia 2012 r. (I SA/Rz 493/12).

Spór w sprawie sprowadzał się do interpretacji treści art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o PIT i określenia, jak rozumieć wartość niepodzielonych zysków w spółkach kapitałowych w przypadku przekształcenia ich w spółki osobowe.

Organy podatkowe uznały, że do dnia przekształcenia spółki wspólnicy nie otrzymywali dywidendy, wobec tego środki zgromadzone na kapitale zapasowym w ocenie organów były środkami pochodzącymi z niepodzielonych i niewypłaconych zysków z lat poprzednich.

Fiskus uznał środki za niepodzielony zysk, podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o PIT z dniem przekształcenia spółki i orzekł o odpowiedzialności podatkowej spółki z tytułu niepobranego i niewpłaconego podatku. Spółka zaskarżyła decyzję, podając, że niepodzielony zysk występuje wtedy, gdy nie zostaną podjęte uchwały odnośnie do przeznaczenia go.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie

uchylił decyzję. W uzasadnieniu wyroku powołał się na

wyrok NSA z 29 listopada 2011 r. (II FSK 930/10),

w którym wskazano, że odpowiedzi na pytanie o znaczenie pojęcia „niepodzielony zysk” należy szukać w kodeksie spółek handlowych, a nie w przepisach prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 191 § 2 k.s.h. umowa spółki może przewidywać inny sposób podziału zysku, z uwzględnieniem art. 192–197. NSA wskazał, że przenosząc uwagi z k.s.h. na grunt prawa podatkowego, należy stwierdzić, że skoro przepisy k.s.h. dopuszczają podział zysku na cele związane z działalnością spółki i dalszym jej rozwojem, który jednocześnie wyłącza prawo do dywidendy, to zysk ten, prawidłowo rozdysponowany np. na kapitał zapasowy, nie jest już zyskiem niepodzielonym w rozumieniu art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o PIT.

Zawężenie tego przepisu wyłącznie do zysków niepodzielonych pomiędzy wspólnikami prowadziłoby do niedozwolonego rozszerzenia obowiązku podatkowego.

—Ewa Taszakowska współpracowniczka Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentuje Rafał Kelm, konsultant w dziale doradztwa podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)

Komentowane orzeczenie wpisuje się w utrzymującą się od pewnego czasu pozytywną dla podatników linię interpretacyjną, prezentowaną przez Naczelny Sąd Administracyjny (obok przywołanego powyżej wyroku z 29 listopada 2011 r., II FSK 930/10, można tu przytoczyć m.in. wyrok z 7 marca 2012 r., II FSK 1671/10 oraz wyrok z 19 kwietnia 2012 r., II FSK 1935/10).

Zgodnie z obecnie dominującym w NSA poglądem pojęcie „niepodzielone zyski”, zawarte w art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o PIT, dodanym do tej ustawy w 2009 r., należy interpretować, mając na uwadze przede wszystkim przepisy k.s.h. Każdy dozwolony przepisami k.s.h. podział zysku wyklucza w konsekwencji zastosowanie art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o PIT.

Za podział zysku należy uznać m.in. utworzenie funduszu rezerwowego, zasilenie kapitału zapasowego, wypłatę na rzecz zarządu bądź rady nadzorczej, utworzenie funduszu amortyzacyjnego, inwestycyjnego (wyrok Sądu Najwyższego z 6 marca 2009 r., II CSK 522/08). W ten sposób rozdysponowany zysk nie będzie mógł podlegać opodatkowaniu. Taka interpretacja przepisu jest korzystna dla podatników. Pozwala ona na zmniejszenie podstawy opodatkowania w PIT w sytuacji przekształcenia spółki kapitałowej w spółkę osobową.

Należy jednocześnie podkreślić, iż niezależnie od wskazanego powyżej stanowiska NSA zagadnienie opodatkowania niepodzielonych zysków budzi nadal kontrowersje. Do niedawna część składów orzekających na poziomie sądów wojewódzkich (por. np. wyrok WSA w Szczecinie z 10 marca 2011 r., I SA/Sz 992/10 oraz wyrok WSA we Wrocławiu z 18 stycznia 2010 r., I SA/Wr 1616/09) wyrażała pogląd, że podzielonymi zyskami były tylko takie zyski, które rozdysponowano na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników o wypłacie dywidendy. Przy takiej wykładni art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o PIT opodatkowaniu podlegały wszystkie zyski, których podział dokonał się w inny sposób, np. poprzez przekazanie na kapitał zapasowy.

Podobne, profiskalne podejście, wydaje się nadal aktualne w publikowanych na stronach Ministerstwa Finansów interpretacjach podatkowych (por. m.in. pismo  Izby Skarbowej w Warszawie z 3 lipca 2012 r., IPPB2/415-344/12-5/MK oraz pisma wydane przez ten sam organ 6 lipca 2012 r., IPPB2/415-396/12-2/AS i IPPB2/415-395/12-2/LS).