- Głównym udziałowcem w naszej spółce jest spółka X, która ma 99 proc. udziałów. Z kolei jedynym udziałowcem w spółce X jest spółka Y. Obok udziałów w naszej spółce-matce Y ma także udziały w naszej spółce w wysokości 1 proc. Y zamierza udzielić nam pożyczki o znacznej wartości. Zastanawiamy się, czy w  takim przypadku znajdą zastosowanie przepisy o cienkiej kapitalizacji – pyta czytelnik.

W sytuacji opisanej w pytanie nie znajdą zastosowania przepisy dotyczące tzw. cienkiej kapitalizacji. To dlatego, że udzielającym pożyczki nie jest podmiot, który posiada w Państwa spółce udziały w wysokości 25 proc. lub więcej.

Artykuł 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o CIT wskazuje, że nie stanowią kosztów uzyskania przychodów odsetki od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25 proc. udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25 proc. udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25 proc. udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25 proc. udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki – w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek.

Jednym z warunków zastosowania tego przepisu jest więc to, aby podmiot udzielający pożyczki posiadał co najmniej 25 proc. udziałów u pożyczkobiorcy. Y posiada tylko 1 proc. udziałów w Państwa spółce, zatem warunek ten nie został spełniony.

Natomiast art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy CIT wskazuje, że nie stanowią kosztów uzyskania przychodów odsetki od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25 proc. udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25 proc. jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25 proc. udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki – w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek.  Przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

W opisanej w pytaniu sytuacji art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o CIT także nie znajdzie zastosowania, ponieważ pożyczka zostanie udzielona przez bezpośredniego udziałowca, a nie przez spółkę-siostrę dla Państwa spółki.

Podobne stanowisko można znaleźć w interpretacjach organów podatkowych. Przykładem jest odpowiedź Izby Skarbowej w Warszawie z 12 kwietnia 2010 r. (IPPB3/423- 1001/09-4/AG).

Czytamy w  niej: „Osoby trzecie, udzielające spółce pożyczki, niebędące udziałowcami (akcjonariuszami) lub też będące udziałowcami (akcjonariuszami) spółki, lecz nieposiadającymi wymaganego 25 proc. udziału w kapitale zakładowym, nie podlegają konsekwencjom wynikającym z przepisów ograniczających tzw. niedostateczną kapitalizację.

Z  przedstawionego przez Spółkę stanu faktycznego wynika, że spółka francuska udzielająca pożyczki nie jest udziałowcem Wnioskodawcy, lecz udziałowcem innej spółki (spółki niemieckiej), która jest udziałowcem Spółki Wnioskującej. Nie jest zatem spełniony warunek wynikający z cytowanego wyżej art. 16 ust. 1  pkt 61 cyt. ustawy posiadania przez spółkę udzielającą pożyczki i pożyczkobiorcę wspólnego udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż po 25 proc. udziałów pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy.

Wobec tego ograniczenie wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy nie będzie miało zastosowania w omawianej sprawie. Odsetki należne i zapłacone od pożyczki udzielonej przez spółkę francuską w całości stanowić będą koszt uzyskania przychodów Spółki, o ile spełnione będą pozostałe warunki zawarte w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych”.

— Hanna Kozłowska doktor nauk prawnych, doradca podatkowy, biegły rewident w KDA grupa HLB w Poznaniu