Tak uznała Izba Skarbowa w Łodzi w interpretacji z 26 marca 2012 r. (IPTP-P1/443-1026/11-4/IG).

Rada miejska zamierzała podjąć uchwałę w sprawie ustalenia stawki opłaty za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem albo zarządzającym jest miasto. Opłaty miały być pobierane przez Zarząd Dróg i Transportu (ZDiT) na podstawie upoważnienia zawartego w uchwale.

Pobór opłat miał się odbywać na podstawie wezwania do zapłaty, a ewentualna egzekucja – w trybie egzekucji w administracji. ZDiT jest czynnym podatnikiem VAT i jednostką budżetową miasta, która realizuje zadania w zakresie organizacji transportu lokalnego. W związku z tym ZDiT nie będzie otrzymywał wynagrodzenia za pobieranie opłat. Będą one odprowadzane do miasta. ZDiT chciał uzyskać potwierdzenie, że opłaty uiszczane na jego rzecz nie podlegają VAT bądź że korzystają ze zwolnienia z tego podatku.

Izba skarbowa uznała to stanowisko za nieprawidłowe. Jej zdaniem wolą ustawodawcy było określenie maksymalnie szeroko przedmiotu opodatkowania VAT. Powoduje to, że pobieranie przez ZDiT opisanych opłat jest co do zasady czynnością podlegającą regulacjom ustawy o VAT.

Jednocześnie ZDiT jako podmiot odrębny od miasta nie może skorzystać z wyłączenia z opodatkowania przewidzianego dla organów władzy publicznej w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT ani ze zwolnienia określonego w § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia ministra finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. W efekcie opłaty pobierane przez ZDiT powinny być opodatkowane na zasadach ogólnych.

Komentuje Krzysztof Burzyński, konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC

1 marca 2011 r. weszła w życie ustawa o publicznym transporcie zbiorowym. Zgodnie z jej art. 16 ust. 4 za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, mogą być pobierane opłaty.

Stawka opłaty jest ustalana w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego.Od początku obowiązywania nowych przepisów powstała wątpliwość, czy opłaty uiszczane na mocy ustawy o publicznym transporcie zbiorowym podlegają VAT.

Rozstrzygnięcie izby wpisuje się w ukształtowaną linię interpretacyjną, zgodnie z którą opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych są opodatkowane VAT na zasadach ogólnych (tak m.in. interpretacje Izby Skarbowej w Katowicach z 1 sierpnia 2011 r.,  IBPP1/443-680/11/BM oraz Izby Skarbowej w Poznaniu z 13 października 2011 r., ILPP2/443-1073/11-3/MR).

Podstawowe znaczenie dla określenia, czy sporne opłaty rzeczywiście podlegają VAT, ma art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, zgodnie z którym nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Organy podatkowe twierdzą, że jednostka budżetowa miasta (taka jak ZDiT) nie jest organem władzy publicznej, odmiennego zdania był jednak WSA w Krakowie. Rozpatrując skargę podatnika na wspomnianą interpretację z 1 sierpnia 2011 r., w wyroku z 25 stycznia 2012 r. (I SA/Kr 1966/11, nieprawomocny), sąd uznał, że gmina, w zakresie w jakim realizuje swoje zadania z zakresu władzy publicznej, może być uznana za organ władzy publicznej.

Jednocześnie opłata za korzystanie z przystanków komunikacyjnych lub dworców, będąc dochodem publicznym, jest świadczeniem o charakterze publicznoprawnym i ma charakter daniny publicznej. W konsekwencji ustalanie i pobieranie tych opłat (a więc danin publicznych) jest formą sprawowania władztwa publicznego.Zdaniem sądu jednostka budżetowa miasta, w zakresie w jakim realizuje jego funkcje, również jest organem władzy publicznej w rozumieniu w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Zatem podmiot ten, pobierając opłaty jako organ władzy publicznej, nie może być uznany za podatnika podatku od towarów i usług. W efekcie opłata za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców nie podlega przepisom ustawy o VAT.