Tak wynika z art. 96 ust. 7 i 8 ustawy o VAT. W tym celu składa formularz VAT-Z. Jednocześnie spadkobierca musi sam zarejestrować się na VAT (na formularzu VAT-R).

Z prawem do odliczenia

Kontynuując działalność gospodarczą po zmarłym, małżonek ma prawo – jako następca prawny – odliczyć VAT z faktur wystawionych na współmałżonka, a otrzymanych już po jego śmierci.

Także w sytuacji gdy prawo do odliczenia podatku naliczonego powstało po śmierci spadkodawcy (dotyczy to np. faktur VAT z tytułu usług ciągłych, tzn. za dostawy mediów, usługi leasingu  itp., gdy umowy na te usługi nie zostały jeszcze przepisane na firmę spadkobiercy).

Kontynuując działalność gospodarczą po mężu, żona może odliczać VAT z tych faktur, pod warunkiem  że – jak zastrzegła Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 25 marca 2011 (IPPP2/443-38/11-2/MM) – postanowienie o przyjęciu spadku się uprawomocniło.

Tak samo żona, kontynuując działalność męża, rozlicza pobrane przez niego zaliczki. Jeśli zatem do wydania towaru lub wykonania usługi dojdzie już po śmieci współmałżonka, to wartość sprzedaży z tego tytułu należy pomniejszyć o pobrane przez zmarłego  już opodatkowane zaliczki. W przeciwnej sytuacji doszłoby do podwójnego opodatkowania tej części obrotu, która odpowiada kwocie wpłaconych zaliczek.

A co w sytuacji  gdy żona zorientuje się, że mąż popełnił błąd w deklaracji VAT i zapłacił np. za wysoki podatek? Czy po jego śmierci może skorygować deklaracje męża? Nie – stwierdziła Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 19 lutego 20101 (ITPP2/443-1023b/09/MD).

Korekta nie wchodzi w grę

Wyjaśniła to następująco: „przepisy prawa podatkowego nie zakazują po śmierci spadkodawcy weryfikacji deklarowanych przez niego zobowiązań podatkowych. Przepisy te wręcz nakładają na organy podatkowe obowiązek wszczęcia i prowadzenia postępowania celem określenia prawidłowej wysokości zobowiązania podatkowego spadkodawcy.

Jest to jednak jedyny uprawniony tryb korekty takich zobowiązań. W konsekwencji spadkobierca nie ma prawa składania deklaracji podatkowych za zmarłego podatnika, natomiast wszelkie obowiązki lub prawa na niego przechodzące (w tym ewentualna nadpłata), winien określić właściwy organ podatkowy w stosownej decyzji”.

Izba podkreśliła, że gdyby nawet spadkobierca złożył korektę deklaracji, nie wywoła to żadnych skutków prawnych.

Spis dla celów VAT

Następca prawny nie sporządza za zmarłego spisu likwidacyjnego dla celów VAT (art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT) i nie płaci od niego podatku.  Wynika to między innymi z zasad dotyczących odpowiedzialności spadkobiercy; spadkobierca odpowiada tylko za te zobowiązania spadkodawcy, które powstały za jego życia.

Tymczasem obowiązek sporządzenia spisu z natury i zapłacenia podatku należnego VAT powstaje już po zaprzestaniu wykonywania czynności opodatkowanych, w tym wypadku  po śmierci podatnika.

Na marginesie dodajmy, że taki obowiązek istniałby, gdyby zmarły mąż był wspólnikiem dwuosobowej spółki cywilnej lub innej osobowej (np. jawnej). Wówczas jego śmierć spowodowałaby, że spółka przestałaby istnieć, a drugi, żyjący, były już wspólnik musiałby sporządzić spis z natury towarów i zapłacić od niego VAT (takiego obowiązku nie byłoby, tylko gdyby umowa spółki przewidywała – zgodnie z art. 872 kodeksu cywilnego i art. 60 kodeksu spółek handlowych – wejście spadkobiercy zmarłego wspólnika na jego miejsce).

Czytaj też artykuły:

 

Zobacz więcej w serwisie:

Dobra Firma

»

Podatki i księgi

»

W urzędzie skarbowym

»

Śmierć podatnika

Dobra Firma

»

Podatki i księgi

»

VAT

»

Deklaracje, informacje, INTRASTAT