Ministerstwo Finansów uważa, że wprowadzenie zmian podatkowych od przyszłego roku nie wymaga przyjęcia tzw. przepisów intertemporalnych (przejściowych). To dlatego, że większość ma charakter doprecyzowujący i dotyczy zdarzeń niemających charakteru ciągłego (patrz ramka).

[srodtytul]Nowe zasady wyceny[/srodtytul]

Ekspertów nie przekonują jednak argumenty resortu. Trudno ich zdaniem zgodzić się ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów, że nowelizacja nie przewiduje zmian niekorzystnych dla podatników.

– Dziś spółka, do której wniesiono aport w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, niektóre składniki majątku może wycenić zgodnie z ich wartością rynkową, zazwyczaj wyższą, niż wartość wynikająca z ksiąg podmiotu wnoszącego wkład niepieniężny. Możliwość taka dotyczy środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych niewprowadzonych wcześniej do ewidencji. Po wejściu w życie nowelizacji dla wszystkich składników majątku będzie obowiązywać zasada kontynuacji wyceny – mówi Marcin Grzelecki, doradca podatkowy w kancelarii Leśnodorski, Ślusarek i Wspólnicy.

Wyjaśnia, że jeśli dziś spółka otrzyma w drodze aportu przedsiębiorstwo, w skład którego wchodzi wytworzony przez nią znak towarowy, to może przyjąć jako podstawę amortyzacji jego wycenę dokonaną przez biegłego. Po wejściu w życie przepisów będzie mogła uwzględnić tylko poniesione koszty historyczne, często wielokrotnie niższe niż rynkowa wartość znaku.

Podobnie będzie, gdy przedmiotem aportu są środki trwałe w budowie lub towary handlowe. Nie ma więc wątpliwości, że jest to zmiana niekorzystna dla podatników. 

[srodtytul]Kontrowersyjna wymiana udziałów[/srodtytul]

To niejedyne zmiany pogarszające sytuację podatników.

– Stracą oni na nowych regulacjach dotyczących zasad wyceny aportów wnoszonych do spółek osobowych. Tymczasem trzeba pamiętać, że ich udziałowcami coraz częściej są osoby prawne, a ich rok podatkowy nie musi pokrywać się z kalendarzowym – podkreśla Andrzej Puncewicz, partner w Accreo Taxand. Jego zdaniem powinny zostać opracowane przepisy przejściowe.

Wątpliwości budzi także zaproponowane brzmienie przepisów dotyczących wymiany udziałów. Jeśli nie zostaną one poprawione, to także ta zmiana będzie powodować niekorzystne konsekwencje dla firm dokonujących takich transakcji.

– Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego jest jednoznaczne. Wynika z niego, że w trakcie roku podatkowego nie można wprowadzać zmian niekorzystnych dla podatnika. Dotyczy to również podmiotów, w których rok podatkowy nie pokrywa się z kalendarzowym – mówi Marcin Grzelecki. – Jeśli więc dojdzie do sporów sądowych dotyczących momentu wejścia w życie zmian pogarszających sytuację podatników, to mają oni duże szanse na zwycięstwo.

Niestety, na potwierdzenie swoich racji przez sąd będą musieli poczekać co najmniej rok. Gdy sprawa trafi do Naczelnego Sądu Administracyjnego, potrwa to jeszcze dłużej.

[ramka][b]Projekt chroni prawa nabyte [/b]

Zdaniem Ministerstwa Finansów przyjęty przez Radę Ministrów projekt zawiera przepisy przejściowe w niezbędnym zakresie. Zaproponowane zmiany mają na celu głównie usunięcie wątpliwości interpretacyjnych związanych ze stosowaniem niektórych regulacji lub z brakiem szczegółowych przepisów w określonym zakresie.

Większość zawartych w projekcie regulacji dotyczy zdarzeń niemających charakteru ciągłego. Nie ma więc potrzeby utrzymania niezmienionych zasad opodatkowania takich zdarzeń do końca rozpoczętego przez podatnika roku podatkowego. Tymczasem zwolnienia oraz inne rozwiązania korzystne dla podatników mogą wejść w życie w trakcie roku podatkowego. Ponadto przyjęty projekt ustawy zawiera regulację dotyczącą ochrony praw nabytych przez podatników.[/ramka]