Gdy faktura korygująca zwiększa VAT do odliczenia, nie ma szczegółowych regulacji określających moment, w którym nabywca otrzymujący takie faktury powinien odliczyć podatek. Dlatego należy zastosować ogólne reguły odliczania VAT wykazanego na „zwykłych” fakturach.
[srodtytul]Korekta na plus[/srodtytul]
Co do zasady nabywca ma więc prawo odliczyć podatek naliczony w rozliczeniu za okres (miesiąc bądź kwartał, jeśli składa deklaracje kwartalne), w którym otrzymał fakturę korygującą (lub za jeden z dwóch kolejnych okresów).
Z kolei w przypadku faktur korygujących za tzw. media (dostawa energii elektrycznej, cieplnej, gazu przewodowego i usługi telekomunikacyjne – o ile zawierają informację, jakiego okresu dotyczą, a upływ terminu płatności został określony w umowie właściwej dla rozliczeń z tego tytułu) nabywca ma prawo odliczyć podatek naliczony w rozliczeniu za okres, w którym przypada termin płatności (lub w jednym z dwóch następnych okresów rozliczeniowych – zgodnie z art. 86 ust. 10 pkt 3 i ust. 11 w związku z art. 19 ust. 13 pkt 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT[/link]).
[srodtytul]Był problem, lecz już go nie ma[/srodtytul]
O ile opisany sposób rozliczania faktur korygujących przez nabywcę nie powinien obecnie wzbudzać wątpliwości, o tyle inaczej mogło być w stanie prawnym przed 1 grudnia 2008 r.
Wtedy obowiązywał bowiem przepis, zgodnie z którym nabywca otrzymujący fakturę korygującą zwiększającą VAT do odliczenia był uprawniony do podwyższenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za miesiąc, w którym otrzymał fakturę korygującą (§ 17 ust. 4 pkt 1 obowiązującego wówczas rozporządzenia w sprawie zasad wystawiania faktur).
W przypadku faktur korygujących za media pojawiały się w związku z tym wątpliwości, czy należy stosować:
- ogólne zasady przewidziane dla dostaw mediów, tj. odliczenie VAT według terminu płatności (tak np. [b]Lubelski Urząd Skarbowy w postanowieniu z 8 września 2005r., PP1-443/92/05[/b]), czy też
- zasady przewidziane dla faktur korygujących, tj. odliczenie VAT według daty otrzymania faktury (tak np. [b]interpretacje izb skarbowych: w Warszawie z 21 października 2008 r., IPPP1/443-1454/08-2/MPe, i w Bydgoszczy z 21 stycznia 2008 r., ITPP2/443-148/ 07/ AD[/b]). Ta regulacja już nie obowiązuje, a tym samym przepisy nie powinny wzbudzać wątpliwości w tym zakresie.
[srodtytul]Korekta na minus[/srodtytul]
Jeśli chodzi o sposób rozliczania faktur korygujących „na minus” (tj. faktur obniżających kwoty VAT naliczonego podlegającego odliczeniu), obowiązuje ogólna zasada, zgodnie z którą nabywca otrzymujący taką fakturę jest zobowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym taką korektę otrzymał (art. 86 ust. 10a w związku z art. 29 ust. 4a i 4c[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454] ustawy o VAT[/link]). Nie ma przy tym znaczenia, jakich usług/towarów dotyczy dana faktura korygująca.
Gdyby jednak podatnik nie odliczył podatku naliczonego z faktury pierwotnej, która następnie została skorygowana (a ma do tego prawo), zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia. W praktyce oznacza to, że jeśli podatnik otrzyma fakturę korygującą, zanim jeszcze rozliczył fakturę pierwotną, „czeka” z rozliczeniem faktury korygującej. W takim wypadku faktura korygująca rozliczana jest w tym samym miesiącu co faktura pierwotna.
[ramka][b]Przykład[/b]
Jeśli faktura pierwotna wpłynęła w maju 2010 r., ale dokumentuje usługi, które zostaną wykonane dopiero w sierpniu 2010 r., podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w takiej fakturze dopiero w deklaracji VAT za sierpień 2010 r. (tj. za okres rozliczeniowy, w którym została wykonana usługa; zgodnie z art. 86 ust. 12 ustawy o VAT).
Jeśli jednak fakturę korygującą „na minus” otrzyma w lipcu 2010 r., powinien ją uwzględnić dopiero w rozliczeniu za sierpień 2010 r. razem z fakturą pierwotną (mimo otrzymania faktury korygującej w okresie wcześniejszym).[/ramka]
Podobna sytuacja może wystąpić w przypadku faktur korygujących „na minus” za tzw. media (z których VAT naliczony odlicza się według terminu płatności).
[ramka][b]Przykład[/b]
Podatnik otrzymał fakturę korygującą dotyczącą dostawy energii elektrycznej w czerwcu 2010 r. do faktury pierwotnej otrzymanej w maju 2010 r., lecz z terminem płatności przypadającym w lipcu 2010 r. Powinien ją uwzględnić razem z fakturą pierwotną dopiero w rozliczeniu za lipiec 2010 r.[/ramka]
Gdy podatnik w ogóle nie odliczy podatku naliczonego z faktury pierwotnej, nie ma również obowiązku uwzględniania faktury korygującej.
[srodtytul]Korekta wstecz[/srodtytul]
Może się też zdarzyć, że podatnik otrzymujący fakturę korygującą „na minus” nie odliczył jeszcze podatku naliczonego z faktury pierwotnej, ale ma do tego prawo wyłącznie przez korekty deklaracji (zgodnie z art. 86 ust. 13 ustawy o VAT). Sytuacja taka może wystąpić, gdy upłynęły już terminy na złożenie deklaracji, w których podatnik mógł dokonać tego odliczenia.
W takim wypadku, aby skorzystać z prawa do odliczenia, musi skorygować deklaracje za okresy, w których wystąpiło prawo do odliczenia (nie później jednak niż w ciągu pięciu lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do odliczenia). W praktyce podatnik może więc odliczyć naliczony VAT przez skorygowanie deklaracji za okres, w którym
- otrzymał fakturę pierwotną lub
- upłynął termin płatności (w przypadku faktur dokumentujących dostawę tzw. mediów).
[srodtytul]Podatnik czasem ma wybór[/srodtytul]
Mając na uwadze, że korekta deklaracji ma dotyczyć okresu, w którym wystąpiło prawo do odliczenia, a prawo to przysługuje de facto również w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych, wydaje się, że podatnik ma wybór, za który z trzech okresów dokona korekty (potwierdziła to np.[b] Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 30 listopada 2009 r., IPPP1-443-861/09-4/JL)[/b].
Jeśli natomiast prawo do odliczenia powstało z chwilą nabycia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel/z chwilą wykonania usługi (w przypadkach określonych w art. 86 ust. 12 ustawy o VAT), podatnik może skorygować deklarację tylko za jeden okres rozliczeniowy (w którym nabył prawo do rozporządzania towarem/została wykonana usługa).
W opisanych wyżej przypadkach faktury korygujące „na minus” (otrzymane przed dokonaniem powyższych korekt) powinny zostać ujęte w tych samych deklaracjach co faktury pierwotne (tak np. Izba Skarbowa w Warszawie w przywołanej interpretacji). Może więc wystąpić sytuacja, że zmniejszająca faktura korygująca zostanie ujęta poprzez korektę deklaracji w rozliczeniu za okres wcześniejszy niż okres, w którym podatnik ją otrzymał.
[ramka][b]Przykład[/b]
Jeśli podatnik otrzymał fakturę pierwotną w styczniu 2010 r. i podatek naliczony z tej faktury nie został odliczony w deklaracjach za okres styczeń, luty lub marzec 2010 r. a fakturę korygującą „na minus” otrzymał w kwietniu 2010 r., to odliczając w maju 2010 r. podatek naliczony poprzez korektę deklaracji za styczeń 2010 r., powinien był uwzględnić fakturę korygującą w deklaracji za styczeń 2010 r. razem z fakturą pierwotną (mimo że korektę otrzymał dopiero w kwietniu 2010 r.).[/ramka]
[i]Autorka jest doradcą podatkowym, starszą konsultantką w MDDP[/i]