Dla niektórych dostaw i usług wykonywanych przez polskich przedsiębiorców miejsce dostawy i miejsce świadczenia usług zgodnie z przepisami o VAT znajdować się będzie poza Polską.
Przykładem są usługi niematerialne, o których mowa w art. 27 ust. 4 ustawy o VAT, świadczone na rzecz podatników VAT z innych państw UE albo osób z państw trzecich (tj. spoza UE).
[srodtytul]Kiedy faktura w Polsce...[/srodtytul]
W świetle art. 106 ust. 2 ustawy o VAT podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony ma obowiązek wystawienia faktury w celu udokumentowania dostawy towarów lub świadczenia usług, jeżeli miejscem ich opodatkowania jest:
- terytorium państwa członkowskiego inne niż Polska lub
- terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności podatnik ten nie jest zidentyfikowany w tych państwach dla podatku od wartości dodanej lub – w przypadku państwa trzeciego – podatku o podobnym charakterze (por. [b]interpretacja Podkarpackiego Urzędu Skarbowego z 26 września 2006 r., PUS.II /443/65-1/2007/MB)[/b].
[wyimek]Polską fakturę dla udokumentowania dostawy towarów lub świadczenia usług opodatkowanych za granicą wystawia tylko taki podatnik, który został zarejestrowany. Zwrócił na to uwagę [b]WSA w Warszawie w wyroku z 12 listopada 2008 r. (III SA/Wa 1603/08)[/b][/wyimek]
Zatem zgodnie z polskimi przepisami podatnik zarejestrowany dla celów VAT w Polsce i jednocześnie niezarejestrowany dla celów VAT (lub podobnego podatku) w państwie, w którym powinny być opodatkowane dostawy lub usługi, zobligowany jest udokumentować je polską fakturą.
Taką fakturą należy dokumentować także otrzymanie części należności przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi.
[srodtytul]...a kiedy za granicą[/srodtytul]
Rejestracja dla celów VAT w obcym państwie (państwie UE albo spoza niej), w którym dostawy lub usługi powinny być opodatkowane, wyklucza możliwość udokumentowania tych czynności polską fakturą (jeżeli z ich tytułu przedsiębiorca występuje w charakterze podatnika VAT tego obcego państwa). Konieczność zarejestrowania się dla celów VAT w państwie dostawy należy oceniać zgodnie z przepisami wewnętrznymi tego państwa. Zasadniczo można przyjąć, że dana osoba będzie zobowiązana do rejestracji w obcym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami tego państwa nie będzie możliwe przerzucenie obowiązku rozliczenia podatku VAT na nabywcę tych towarów lub usług (por. [b]interpretacja Urzędu Skarbowego w Sanoku z 28 grudnia 2006 r., US-PP/443/ 18/06[/b]). Skutkiem niedopełnienia obowiązku rejestracji VAT w obcym państwie i nierozliczenia podatku mogą być sankcje określone przez to państwo.
Jeżeli zarejestrowany w Polsce podatnik nie jest zarejestrowany dla celów danej czynności w miejscu jej świadczenia lub pomimo takiej rejestracji występuje w charakterze polskiego podatnika, to jest zobligowany udokumentować czynność polską fakturą VAT.
[srodtytul]Gdy odbiorcą jest konsument[/srodtytul]
Odrębnym problemem są faktury wystawiane dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (konsumentów).
Także do nich (gdy stwierdzają dostawę towarów lub świadczenie usług poza Polską) ustawodawca nakazuje stosować zasadę, że podatnik zobligowany jest do ich wystawienia tylko na żądanie tych osób. Z tym że, zgodnie z art. 106 ust. 5 ustawy o VAT, sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju w każdym przypadku musi być potwierdzona fakturą.
Proszę jednak zauważyć, że miejsce dostawy dla sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju może znajdować się w innym państwie UE, pod warunkiem że podatnik nie wybierze opcji opodatkowania jej w kraju. Art. 106 ust. 4 ustawy o VAT ma zatem w tym wypadku jedynie ograniczone zastosowanie.
Sprzedaż towarów i usług w obcym państwie na rzecz konsumentów może się wiązać z obowiązkiem rejestracji na VAT dla tych czynności w tym państwie. Aby ustalić, czy tak jest, należy sięgnąć do przepisów tego państwa.
[ramka][b]Co powinna zawierać polska faktura dokumentująca dostawy lub usługi opodatkowane w innym kraju[/b]
Zgodnie z [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=291169]rozporządzeniem ministra finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia z podatku od towarów i usług (DzU nr 212, poz. 1337)[/link], takie faktury muszą zawierać co najmniej:
- imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;
- numer identyfikacji podatkowej sprzedawcy;
- numer kolejny faktury oznaczonej jako „faktura VAT”;
- dzień, miesiąc i rok wystawienia faktury, a gdy data ta różni się od daty sprzedaży, również datę sprzedaży; w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży, pod warunkiem podania daty wystawienia faktury;
- nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
- miarę i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych usług;
- cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
- wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
- sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.
Wspomniane faktury, co do zasady, nie muszą zawierać numeru identyfikacji podatkowej nabywcy. Jednak w razie świadczenia usług, o których mowa w art. 27 ust. 3 pkt 2 oraz art. 28 ust. 3, 4, 6 i 7 ustawy o VAT, faktura dokumentująca wykonanie tych czynności powinna zawierać numer, pod którym nabywca usługi jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, oraz informację, że zobowiązanym do rozliczenia tego podatku jest nabywca usługi, lub odesłanie do odpowiedniego przepisu dyrektywy, na podstawie którego zobowiązanym do rozliczenia tego podatku jest nabywca usługi.
Na fakturach tych nie należy natomiast podawać stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem. [/ramka]
[i]Autor jest doradcą podatkowym w BDO Numerica International Auditors & Consultants[/i]
