Ale przy okazji wprowadził też nowe wymogi formalne, które mogą sprawić problemy przedsiębiorcom.

Podatnicy rozliczają VAT należny wynikający z wystawionej przez nich faktury niezależnie od tego, czy kontrahent zapłacił za towar (usługę). Jeśli nie uda im się wyegzekwować wierzytelności, mogą zrobić korektę podatku należnego w ramach ulgi na złe długi. Jednocześnie restrykcyjne warunki tej ulgi (wprowadzonej w 2005 r.) spowodowały, że dotychczas trudno było z niej skorzystać.

[srodtytul]Sześć miesięcy bez zapłaty[/srodtytul]

Nowelizacja powinna znacznie ułatwić przedsiębiorcom odzyskiwanie VAT z nieściągalnych wierzytelności. Zasadniczą zmianą jest odstąpienie od uzależnienia prawa do korekty VAT od obowiązku uprawdopodobnienia nieściągalności należności w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Teraz do celów VAT nieściągalność wierzytelności będzie uznawana za uprawdopodobnioną (a zatem możliwa będzie korekta podatku należnego), jeśli nie zostanie uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

[srodtytul]Dłużnik musi potwierdzić...[/srodtytul]

Podobnie jak wcześniej prawo do korekty podatku należnego przez sprzedawcę wiązać się będzie z koniecznością korekty VAT naliczonego przez odbiorcę faktury. Ustawodawca zaostrzył jednak wymogi formalne dotyczące zawiadomienia dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego. Dotychczas podatnicy byli uprawnieni do korekty, jeśli zawiadomili o niej dłużnika, a ten w ciągu 28 dni od otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności. Korekta mogła być zrobiona w rozliczeniu za okres następujący po miesiącu, w którym dłużnik otrzymał takie zawiadomienie.

Od 1 grudnia br. korektę będzie można zrobić, jeśli dłużnik nie ureguluje należności w ciągu 14 dni od otrzymania zawiadomienia. Ale prawo do korekty zostało dodatkowo uzależnione od otrzymania przez wierzyciela potwierdzenia odbioru tego zawiadomienia przez dłużnika. Tak więc skorygować podatek można w rozliczeniu za okres, w którym upływać będzie 14-dniowy termin dla dłużnika na uregulowanie należności (a zatem pozornie wcześniej niż dotychczas), ale jednocześnie nie będzie to mogło nastąpić przed otrzymaniem przez wierzyciela potwierdzenia odbioru zawiadomienia.

[srodtytul]... i skorygować swój podatek[/srodtytul]

W wielu przypadkach wyegzekwowanie takiego potwierdzenia od dłużników może okazać się trudne. Należy bowiem pamiętać, że otrzymanie zawiadomienia nakłada na nich obowiązek korekty podatku naliczonego, co może się wiązać z koniecznością zwrotu nienależnie odliczonej kwoty do urzędu skarbowego.

W najlepszym wypadku wprowadzenie tego dodatkowego warunku spowoduje opóźnienie momentu, w którym możliwa będzie korekta podatku należnego przez wierzyciela. Opóźnienie to, w powiązaniu z kolejną niekorzystną zmianą przepisów, tj. skróceniem okresu, w którym można zrobić korektę, z pięciu do dwóch lat (licząc od końca roku, w którym została wystawiona faktura), może – przy braku dobrej woli po stronie dłużnika – skutecznie uniemożliwić korektę.

Trzeba też oczywiście pamiętać o innych utrzymanych przez ustawodawcę ograniczeniach, np. o tym, że dłużnik zarówno w momencie transakcji, jak i w chwili korekty musi być zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym (ulga nie dotyczy więc wierzytelności od osób fizycznych).

[i]Autorka jest menedżerem w Zespole Podatków Pośrednich w biurze Ernst & Young w Krakowie[/i]

[ramka][b]Warto sprawdzić wierzytelności z początku roku[/b]

Nowelizacja nie przewiduje przepisów przejściowych dla podatników korzystających z ulgi na złe długi. Regulacje, które ją wprowadzały w 2005 r., wskazywały wyraźnie, że dotyczy wierzytelności powstałych po dniu wejścia w życie nowych przepisów. Brak przepisów przejściowych w obecnej nowelizacji pozwala wnioskować, że już od 1 grudnia br. podatnicy mogą dokonywać korekty podatku należnego w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności z faktur wystawionych przed czerwcem br. (czyli tych, co do których upłynął już 180-dniowy termin płatności). Warto o tym pamiętać, bo jeśli uda się sprostać wymogom formalnym (w szczególności uzyskać od dłużnika potwierdzenie odbioru zawiadomienia o zamiarze korekty), można już teraz poprawić płynność finansową przez odzyskanie podatku. [/ramka]