Ustawa z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym przewiduje szeroki zakres zwolnienia z opodatkowania obrotu wyrobami węglowymi. Zwolnienie to adresowane jest zarówno do podmiotów zużywających wyroby węglowe na cele uprawniające do zwolnienia (np. w procesie produkcji energii elektrycznej, czy też przez gospodarstwa domowe), jak i do podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży wyrobów węglowych podlegających zwolnieniu z akcyzy, tj. do pośredniczących podmiotów węglowych (dalej: ppw).
Niezbędna przesłanka ulgi
Jednym z warunków zwolnienia obrotu wyrobami węglowymi z podatku akcyzowego jest dołączenie do przemieszczanych wyrobów dokumentu dostawy. Co istotne, dokument ten nie warunkuje sprzedaży jako takiej wyrobów węglowych, jednak jego poprawne wystawienie jest warunkiem skorzystania ze zwolnienia z podatku akcyzowego. Oznacza to, że gdy sprzedaż wyrobów węglowych nastąpi wraz z zapłatą podatku akcyzowego, wtedy nie będzie konieczne wystawienie dokumentu dostawy. Szczegółowy sposób stosowania dokumentu dostawy zależy od rodzaju transakcji, której przedmiotem są wyroby węglowe.
Sprzedaż na terytorium Polski
W przypadku sprzedaży wyrobów węglowych przez ppw do innego ppw lub do podmiotu zużywającego wyroby węglowe na cele podlegające zwolnieniu, dokument dostawy wystawiany jest przez ppw w czterech egzemplarzach:
1.
pierwszy jest przeznaczony dla nabywcy wyrobów węglowych, do którego przemieszczane są te wyroby,
2.
drugi jest dołączany do przemieszczanych wyrobów węglowych i po potwierdzeniu ich odbioru przez nabywcę, jest niezwłocznie zwracany ppw, który wystawił dokument dostawy,
3.
trzeci jest przeznaczony dla ppw, który wydaje wyroby węglowe,
4.
czwarty jest przeznaczony dla ppw, który wystawił dokument dostawy.
Istnieje również możliwość wystawienia przez ppw dokumentu dostawy jedynie w trzech egzemplarzach (z wyłączeniem punktu 3 powyżej), pod warunkiem że przemieszczenie wyrobów węglowych następuje bezpośrednio od ppw, który dokonuje ich sprzedaży do ich nabywcy.
Gdy podmiot zużywający wyroby węglowe na cele podlegające zwolnieniu odbiera te wyroby bezpośrednio od ppw, dokument dostawy może zostać wystawiony w formie uproszczonej (dwa egzemplarze). Warto również wskazać, że w tej sytuacji dokumentem dostawy może być również faktura VAT, przy czym faktura ta powinna zawierać m.in. nazwę, kod CN, ilość wyrobów węglowych oraz wskazanie przeznaczenia tych wyrobów.
Import, eksport, WDT i WNT
W sytuacji dokonywania przez ppw importu, eksportu, dostawy lub nabycia wewnątrzwspólnotowego, dokument dostawy jest wystawiany w dwóch egzemplarzach, z których pierwszy jest dołączany do przemieszczanych wyrobów węglowych, a drugi jest przeznaczony dla podmiotu dokonującego nabycia wewnątrzwspólnotowego, dostawy wewnątrzwspólnotowej, importu lub eksportu wyrobów węglowych. Po przemieszczeniu wyrobów węglowych do miejsca ich odbioru albo dostawy:
- podmiot dokonujący nabycia wewnątrzwspólnotowego lub importu wyrobów węglowych potwierdza odbiór tych wyrobów na dokumencie dostawy dołączonym do przemieszczanych wyrobów węglowych i dołącza go do drugiego egzemplarza dokumentu dostawy,
- podmiot dokonujący dostawy wewnątrzwspólnotowej lub eksportu wyrobów węglowych potwierdza przemieszczenie tych wyrobów do odbiorcy na posiadanym dokumencie dostawy, po ich przemieszczeniu do odbiorcy.
Także w przypadku dostaw i nabyć wewnątrzwspólnotowych, faktura VAT może być dokumentem dostawy. Przy czym musi zawierać dodatkowe elementy w postaci m.in. nazwy, kodu CN oraz ilości wyrobów węglowych.
Co w przypadku zwrotu towaru
W przypadku zwrotu wyrobów węglowych ppw, dokument dostawy jest wystawiany przez ppw, do którego następuje zwrot wyrobów węglowych. Dokument ten jest wystawiany w czterech egzemplarzach:
- pierwszy, drugi i trzeci jest przekazywany przez ppw podmiotowi dokonującemu zwrotu wyrobów węglowych,
- egzemplarze te podlegają potwierdzeniu przez podmiot dokonujący zwrotu tych wyrobów,
- drugi egzemplarz (potwierdzony) przeznaczony jest dla ppw, do którego dokonywany jest zwrot wyrobów węglowych,
- trzeci, po potwierdzeniu przemieszczenia zwracanych wyrobów węglowych przez ppw, do którego dokonywany jest zwrot wyrobów węglowych, jest przeznaczony dla ppw, który go wystawił,
- czwarty jest przeznaczony dla ppw, który wystawił dokument dostawy.
Na marginesie warto zwrócić uwagę, że wzory dokumentu dostawy, jak i dokumentu dostawy w formie uproszczonej zostały opracowane przez ministra finansów i są ogólnodostępne w jednym z rozporządzeń wykonawczych do ustawy o podatku akcyzowym, tj. rozporządzeniu z 30 sierpnia 2010 r. (DzU z 2010 r., nr 160 poz. 1075 ze zm).
Autor jest prawnikiem w Kancelarii KSP Legal & Tax Advice z siedzibą w Katowicach
Pośredniczący podmiot węglowy
Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 23a ustawy o podatku akcyzowym pośredniczący podmiot węglowy to podmiot mający siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium kraju, dokonujący sprzedaży, dostawy wewnątrzwspólnotowej, nabycia wewnątrzwspólnotowego, importu lub eksportu wyrobów węglowych, podlegających zwolnieniu od akcyzy.
