Na to rozstrzygnięcie czekała cała branża leasingowa i wielu jej klientów. Wczoraj Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że ubezpieczenie przedmiotu leasingu jest odrębną usługą. Nie trzeba do niej doliczać 23 proc. podatku. Oznacza to, że firmy, które pod naporem fiskusa odprowadziły podatek, będą mogły wystąpić o jego zwrot.

Przez wiele lat leasingodawcy nie naliczali VAT od ubezpieczenia, a fiskus to akceptował. Mniej więcej pięć lat temu zmienił zdanie, twierdząc, że muszą stosować podstawową (obecnie 23-proc.) stawkę podatku. Urzędy zaczęły seryjnie kontrolować firmy leasingowe i zmuszać je do naliczania zaległego VAT. Ciężko go było odzyskać od leasingobiorców, bo niechętnie godzili się na dopłaty (zwłaszcza ci, którzy nie mieli prawa do odliczenia).

Sytuacja wydawała się beznadziejna, bo rację fiskusowi przyznał Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale siedmiu sędziów (sygn. I FPS 3/10). Inny skład sędziowski skierował jednak w tej sprawie pytanie prejudycjalne do Luksemburga (BGŻ Leasing, sygn. C-224/11).

– Trybunał nie pozostawił wątpliwości, że usługę ubezpieczenia należy rozliczać odrębnie – mówi Marcin Chomiuk, doradca podatkowy, partner w PwC, który był pełnomocnikiem podatnika. – Jest to samodzielne świadczenie, niezależne od usługi leasingu – podkreśla.

Klarowny wyrok

– Trybunał wypowiedział się klarownie i jednoznacznie, nie pozostawiając polskim sądom pola manewru – komentuje Paweł Fałkowski, doradca podatkowy w kancelarii FL Tax. Dodaje, że trudno sobie wyobrazić sytuację, w której leasing i ubezpieczenie będą ze sobą tak ściśle związane, że należy je uznać za jedną czynność.

– Teza wyroku jest uniwersalna, a drobne różnice w stosowanych w praktyce umowach leasingowych nie powinny wpłynąć – w świetle tego, co orzekł Trybunał – na rozliczenie podatkowe – zaznacza Mariusz Włodarczyk, dyrektor zarządzający BZ WBK Leasing.

Co to orzeczenie daje firmom leasingowym?

– Ci, którzy przegrali spór z fiskusem, mogą wystąpić o wznowienie postępowania – tłumaczy Marcin Chomiuk. – Jeśli zapłacili zaległy VAT dobrowolnie, powinni złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty. Urząd musi oddać nadpłacony podatek wraz z odsetkami.

Nowe komplikacje

– Pozostaje jeszcze kwestia rozliczeń z klientami – mówi Paweł Fałkowski. Część (zwłaszcza ci, którzy nie mieli prawa do odliczenia) zapewne wystąpi z roszczeniem o zwrot VAT do firmy leasingowej. Istnieje też ryzyko, że fiskus zakwestionuje rozliczenie u klientów, którzy odliczyli VAT od ubezpieczenia (które ostatecznie okazało się usługą zwolnioną z podatku).

– Całe to zamieszanie, lata sporów z fiskusem i obawa przed nowymi komplikacjami powodują, że to zwycięstwo ma dla branży słodko-gorzki smak – podsumowuje Włodarczyk.

Masz pytanie, wyślij e-mail do autora p.wojtasik@rp.pl

Jacek Rakowski, dyrektor ds. prawnych w Związku Polskiego Leasingu

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości potwierdza to, czego przez wiele lat nikt nie kwestionował. Ubezpieczenie powinno być rozliczane odrębnie – jako usługa zwolniona z podatku. Niestety, niczym nieuzasadniona zmiana stanowiska fiskusa mocno skomplikowała sytuację branży leasingowej. Zachwiana bowiem została stabilność rozliczeń podatkowych, a konieczność płacenia zaległego – zdaniem fiskusa – VAT pogorszyła sytuację finansową firm. Po ogłoszeniu wyroku Trybunału powstają wątpliwości co do rozliczenia VAT u klientów, którzy wcześniej go odliczyli. Warto, aby Ministerstwo Finansów zabrało głos w tej sprawie i spróbowało rozwiązać problemy, które samo wywołało.